Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Tσαβαρής Νικόλαος, Καθηγητής, Ιατρική, ΕΚΠΑ
Δημητριάδης Γεώργιος, Καθηγητής, Ιατρική, ΕΚΠΑ
Βλαχάκος Δημήτριος, Καθηγητής, Ιατρική, ΕΚΠΑ
Ράπτης Αθανάσιος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική, ΕΚΠΑ
Παππά Βασιλική, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Ιατρική, ΕΚΠΑ
Ψυρρή Διαμάντω, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Ιατρική, ΕΚΠΑ
Λαμπαδιάρη Βάια, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Ιατρική, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Εισαγωγή: Σημαντικές πρόοδοι στην κατανόηση των μηχανισμών καρκινογένεσης του καρκίνου του νεφρού άνοιξαν το δρόμο εφαρμογής μοριακά στοχευμένων θεραπειών (ΣΘ). Από το 2006 μέχρι σήμερα, έγιναν αποδεκτές (FDA/EMA) 13 ΣΘ για ασθενείς με μεταστατικό διαυγοκυτταρικό καρκίνο του νεφρού (mccRCC), εκ των οποίων 8 ως θεραπείες 1ης γραμμής. Οι ΣΘ βελτίωσαν σημαντικά τη συνολική επιβί-ωση και την ποιότητα ζωής των ασθενών με mccRCC.
Σκοπός: Η σύγκριση, ως προς την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια, ΣΘ που προ-τάθηκαν ως αρχική θεραπεία του mccRCC.
Υλικό - Μεθοδολογία: Μετά συστηματική έρευνα της βιβλιογραφίας, αναγνωρίσθη-καν 19 τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες, πολυκεντρικές μελέτες, εκ των οποίων 12 ήταν φάσης ΙΙΙ και 7 φάσης ΙΙ. Τα ευρήματα των μελετών αυτών συγκρίθηκαν ως προς την απολεσματικότητα [συνολική επιβίωση(OS), επιβίωση χωρίς εξέλιξη νόσου (PFS ), αντικειμενική απάντηση (ORR)] και ως προς 5 κύριες ανεπιθύμητες ενέργειες (ΑΕs). Μετα-ανάλυση(ΜΑ) δικτύου (network meta-analysis) εφαρμόσθηκε για τη σύγκριση των Hazard Ratios (HRs) των OS και PFS, καθώς και για τη σύγκριση των Odds Rations (ORs) των ORR και των AEs.
Αποτελέσματα: Ως προς την αποτελεσματικότητα των θεραπειών, σημαντική παρά-ταση της OS ,σε σχέση με placebo, παρουσίασαν η nivolumab/ipilimumab (NIV/IPI) και η sorafenib (SOR)(HRs 0,63 και 0,77,αντίστοιχα). Η axitinib (AXI), cabozantinib (CAB), temsirolimus (TEM), pazopanib(PAZ), TEM/IFNα και tivozanib (TIV) παρουσία-σαν οριακά μη σημαντική παράταση της OS. Οι άλλες θεραπείες παρουσίασαν μη σημαντικές διαφορές. Σημαντική παράταση της PFS παρουσίασαν η CAB (μεγαλύ-τερη παράταση), SUN, AXI, TIV, PAZ, SOR και EVE (HRs 0,17, 0,36, 0,37, 0,39,0,41, 0,48 και 0,50, αντίστοιχα). Σημαντική υπεροχή ως προς την ORR, σε σχέση με placebo, παρουσίασαν η CAB (μεγαλύτερη απάντηση), NIV/IPI, AXI, PAZ, BEV/IFNα, SUN, TIV και SOR (OR 27,99, 20,72, 16,39, 14,95, 11,87, 10,54, 9,75 και 6,01, αντίστοιχα). Ως προς τις AEs, το καλύτερο προφίλ ως προς AEs G≥3 είχαν η ΤΕΜ, EVE, BEV και NIV/IPI και ως προς τη διακοπή της θεραπείας, λόγω AEs, είχαν η TIV, TEM και SOR. Αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης υπέρτασης παρουσία-σαν η AXI, CAB, TIV, PAZ, SUN και SOR και εμφάνισης HFS η PAZ, SOR, CAB, SUN και AXI. Στατιστικά σημαντική πιθανότητα εμφάνισης διάρροιας παρουσίασαν η AXI και SOR (OR 5,59 και 4,29, αντίστοιχα).
Συμπεράσματα: Κατά την ΜΑ, η NIV/IPI και CAB συνιστώνται, με επιφύλαξη, ως θεραπεία 1ης γραμμής, σε ασθενείς ενδιάμεσου και υψηλού κινδύνου. Κατά σειρά προτίμησης, η AXI (με επιφύλαξη), PAZ, SUN, SOR, BEV/IFNα και TIV συνιστώνται ως 1ης γραμμής θεραπείες σε mccRCC, ιδίως σε ασθενείς χαμηλού και ενδιάμεσου κινδύνου.
