Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Αλέξανδρος-Σταμάτιος Αντωνίου Αναπληρωτής Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε.-ΕΚΠΑ
Χριστίνα Συριοπούλου-Δελλή Επίκουρη Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Νικόλαος Δρόσος, Δρ.
Περίληψη:
Η παρούσα έρευνα μελετά την ένταξη παιδιών με ειδικές ανάγκες και μαθησιακές δυσκολίες και τις απόψεις των εκπαιδευτικών ως προς τη συμπερίληψη. Απαρτίζεται από τη βιβλιογραφική ανασκόπηση και το ερευνητικό μέρος, το οποία έχουν ως στόχο να καταδείξουν την αναγκαιότητα εκπαίδευσης όλων των παιδιών, τη σπουδαιότητα συμπεριληπτικών διαδικασιών μέσω εξατομικευμένων προγραμμάτων διδασκαλίας, τμημάτων ένταξης καθώς και γενικότερων πρακτικών, τις απόψεις και τις στάσεις των εκπαιδευτικών, τα συναισθήματα και τις ανησυχίες τους. Πιο συγκεκριμένα η βιβλιογραφική ανασκόπηση αποτελείται από τέσσερα κεφάλαια τα οποία χωρίζονται σε υποκεφάλαια και υποενότητες. Έτσι στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η σημασία της εκπαιδευτικής αξιολόγησης, οι στόχοι, τα κριτήρια και οι τρόποι. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζονται έννοιες ειδικής αγωγής και παιδιών με ειδικές ανάγκες και μαθησιακές δυσκολίες καθώς και το δικαίωμά τους για συμμετοχή στο εκπαιδευτικό σύστημα. Το τρίτο κεφάλαιο αναφέρεται στην ένταξη και στη συμπερίληψη παιδιών με ειδικές ανάγκες καθώς επίσης και στους φορείς αξιολόγησης, ενώ το τέταρτο αναφέρεται στα τμήματα ένταξης, στην αναγκαιότητα της ένταξης, στις πρακτικές συμπερίληψης, στο ρόλο των εκπαιδευτικών, παρουσιάζονται οι απόψεις και οι στάσεις τους καθώς και οι στάσεις των μαθητών τυπικής ανάπτυξης για τους συμμαθητές τους που συμμετέχουν σε συμπεριληπτικές διαδικασίες. Παρουσιάζεται ακόμη και το κοινωνικό στίγμα των μαθητών μη τυπικής ανάπτυξης. Στη συνέχεια ακολουθεί το ερευνητικό μέρος όπου διεξήχθη με τη χρήση ερωτηματολογίου βασισμένο σε κλίμακα Likert, πραγματοποιήθηκε παραγοντική και περιγραφική ανάλυση δεδομένων και το δείγμα αποτελούνταν από 160 εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με στόχο να καταγραφούν οι απόψεις τους τα συναισθήματα και οι ανησυχίες τους ως προς την ένταξη. Το ερευνητικό πλαίσιο ξεκινάει από το πέμπτο κεφάλαιο όπου καταγράφεται ο σκοπός της έρευνας, η μεθοδολογία (η οποία αναλύεται και ξεχωριστά στο Α, Β, Γ μέρος), το ερωτηματολόγιο ως εργαλείο συλλογής δεδομένων καθώς επίσης και η περιγραφή του δείγματος. Στη συνέχεια το έκτο κεφάλαιο αναφέρεται στη ανάλυση δεδομένων και αποτελεσμάτων και χωρίζεται σε τρία κυρίως μέρη από το ερωτηματολόγιο που χρησιμοποιήθηκε τα οποία χωρίζονται σε υποενότητες. Το Α μέρος όπου αντιστοιχεί στο Α μέρος του ερωτηματολογίου αναφέρεται στην αποτελεσματικότητα χρήσης συμπεριληπτικών διαδικασιών από τους εκπαιδευτικούς και στην αυτοαντίληψη τους. Παρατίθεται εισαγωγή, σκοπός της έρευνας, μεθοδολογία, αποτελέσματα και εκ των υστέρων ερωτήματα. Στο Α μέρος της έρευνάς μετράται η αυτοαντίληψη των εκπαιδευτικών στην εφαρμογή κατάλληλων ενταξιακών πρακτικών. Μετράται επίσης η αποτελεσματικότητα στη συνεργασία καθώς και η προσαρμογή του εκπαιδευτικού συστήματος. Το Β μέρος ακολουθεί τη δομή του Α και μετράει τα συναισθήματα, τις ανησυχίες και τους φόβους των εκπαιδευτικών απέναντι στην αναπηρία, στην ένταξη, στην αύξηση φόρτου εργασίας τους και στον κοινωνικό αποκλεισμό μαθητών μη τυπικής ανάπτυξης. Το Γ μέρος ακολουθεί ομοίως τη δομή του Α και Β και έχει ως στόχο να μελετήσει τις γενικότερες απόψεις των εκπαιδευτικών σε θέματα συμπερίληψης και να καταγράψει κατά πόσο είναι θετικοί ή όχι. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν γενικά θετικές στάσεις των εκπαιδευτικών ως προς την ένταξη. Στο έβδομο κεφάλαιο παρατίθεται η συζήτηση, οι περιορισμοί έρευνας καθώς επίσης και προτάσεις για μελλοντική έρευνα. Το όγδοο κεφάλαιο περιέχει κάποια γενικά συμπεράσματα. Στη συνέχεια ακολουθούν οι βιβλιογραφικές παραπομπές και τέλος το παράρτημα.
Λέξεις κλειδιά: ενταξιακή εκπαίδευση, συμπερίληψη παιδιών με ειδικές ανάγκες, απόψεις εκπαιδευτικών
