Τμήμα Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών
Βιβλιοθήκη Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης - Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης - Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών - Κοινωνιολογίας

2020-02-22

2020

Καζαντινού Ευαγγελία

Ιωάννης Ε. Σαριδάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών, ΕΚΠΑ
Ελένη Σελλά, ΚΑθηγήτρια, Τμήμα Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών, ΕΚΠΑ
Μιχάλης Πολίτης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο
Φρειδερίκη Μπατσαλιά, Καθηγήτρια, Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Μαρία Χριστίνα Αναστασιάδη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Αγγελική Φωτοπούλου, Διευθύντρια Ερευνών, Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου (ΙΕΛ/Ε.Κ. Αθηνά)
Γεώργιος Φλώρος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Αγγλικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Κύπρου

Σώματα κειμένων και διδακτική της μετάφρασης: Σημασιοσυντακτικά ζητήματα και διακειμενική συνεκτικότητα

Ελληνικά

Σώματα κειμένων και διδακτική της μετάφρασης: Σημασιοσυντακτικά ζητήματα και διακειμενική συνεκτικότητα

Η διατριβή έχει ως στόχο την μελέτη του φαινομένου της Διακειμενικότητας και συγκεκριμένα της Διακειμενικής συνεκτικότητας και τη συμβολή τους στην διδακτική της μετάφρασης. Η διαπίστωση της έλλειψης συστηματικών πειραματικών μοντέλων, και κατ’ ακολουθία εμπειρικών προσεγγίσεων του φαινομένου της διακειμενικότητας και της διακειμενικής συνεκτικότητας αποτελεί τον υποκείμενο λόγο και το κίνητρο της εν λόγω εργασίας. Η διατριβή επιχειρεί να απαντήσει πιλοτικά και στον μέγιστο δυνατό βαθμό στα εξής βασικά ερευνητικά ερωτήματα: (1) Είναι δυνατόν να συστηματοποιηθεί, σε όρους εμπειρικού πειραματικού μοντέλου, η μελέτη του φαινομένου της διακειμενικότητας στη Μετάφραση και, ειδικότερα, του φαινομένου της διακειμενικής συνεκτικότητας; (2) Μπορούν, και σε ποιο βαθμό να αξιοποιηθούν ήδη υπάρχοντα ταξινομικά/αξιολογικά μοντέλα, για τον σκοπό αυτόν; (3) Μπορούν, και σε ποιες ειδικότερες υποπεριοχές και για ποιες ειδικότερες εστιάσεις, τα ευρήματα μίας ποσοτικής εμπειρικής έρευνας του φαινομένου να αξιοποιηθούν στη Διδακτική της Μετάφρασης; Για την μελέτη του φαινομένου συγκροτήθηκε και μελετήθηκε ένα εκπαιδευτικό παράλληλο σώμα κειμένων (Αγγλικά - Ελληνικά), από εργασίες φοιτητών του προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών «Επιστήμη της Μετάφρασης» του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Αναφορικά με την συστηματοποίηση της μελέτης του φαινομένου της διακειμενικότητας, στην διατριβή προτείνεται ένα νέο μοντέλο, το οποίο διακρίνει την έννοια της διακειμενικότητας σε αναδρομική (οι δεσμοί με προηγούμενα κείμενα) και σε προδρομική (οι δεσμοί που δημιουργούνται με επόμενα κείμενα), σε άμεση (οι δεσμοί είναι εμφανείς στην επιφανειακή δομή του κειμένου) και σε έμμεση (οι διακειμενικοί δεσμοί δεν είναι άμεσα ορατοί, αλλά υπονοούνται) και, τέλος, σε ενδοκειμενική (οι δεσμοί αφορούν σημεία του ιδίου κειμένου, προηγούμενα ή επόμενα) και σε εξωκειμενική (οι δεσμοί δημιουργούνται με άλλα κείμενα, προηγούμενα ή επόμενα). Για τον εντοπισμό των διακειμενικών δεσμών προτείνεται η έννοια των διακειμενικών ενδεικτών (βάσει των διακειμενικών σημάτων (intertextual signals) των Hatim & Mason (1990: 133), ήτοι των στοιχείων του κειμένου που αποτελούν ενδείξεις ότι υφίσταται διακειμενικός δεσμός. Για την μελέτη της διακειμενικής συνεκτικότητας, δηλαδή της μεταφοράς των διακειμενικών δεσμών από το πρωτότυπο κείμενο στο μετάφρασμα, αξιοποιείται το ταξινομικό/αξιολογικό μοντέλο των Hatim & Mason (1990: 136), σύμφωνα με το οποίο, ο μεταφραστής πρέπει να διατηρήσει με φθίνουσα ιεραρχία: (1) τη σημειολογική υπόσταση της διακειμενικής αναφοράς, (2) την προθετικότητα, (3) τους γλωσσικούς μηχανισμούς που διατηρούν τη συνεκτικότητα, (4) εάν είναι δυνατόν, την πληροφοριακή υπόσταση, και(5) εάν είναι δυνατόν, την εξωγλωσσική υπόσταση. Για την μελέτη των ανωτέρω και την διερεύνηση της διατήρησης, μεταβολής, απαλοιφής της διακειμενικής συνεκτικότητας αξιοποιήθηκαν προγράμματα επεξεργασίας σωμάτων κειμένων (ΣΚ), όπως είναι το GATE, στο οποίο πραγματοποιήθηκε η επισημείωση του ΣΚ. Ο απώτερος στόχος της εν λόγω διατριβής είναι η αξιοποίησή τους στην διδακτική της μετάφρασης. Ως εκ τούτου προτάθηκαν ασκήσεις πάνω στην χρήση των ΣΚ με συγκεκριμένη εστίαση στην διακειμενικότητα και την διακειμενική συνεκτικότητα στην αίθουσα διδασκαλίας, ενώ μνεία γίνεται επίσης στην αξιολόγηση της μεταφραστικής προσπάθειας (διαμορφωτική - formative και τελική – summative assessment), καθώς και του μαθήματος.

Γλώσσα – Λογοτεχνία

Σώμα κειμένων, Διακειμενική συνεκτικότητα, Διακειμενικότητα, Διακειμενικός ενδείκτης, Αναδρομική-προδρομική διακειμενικότητα, Άμεση-έμμεση διακειμενικότητα, Ενδοκειμενική-εξωκειμενική διακειμενικότητα

Όχι

0

Όχι

119

896

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2897930/file.pdf

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2897930