Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Δρ. Χολέβας Κ., Καθηγ. ΕΚΠΑ
Δρ. Ε. Λέκκας , Καθηγ. ΕΚΠΑ
Δρ. Σ. Λόζιος, Επικ. Καθηγ. ΕΚΠΑ
Δρ. Κ. Σούκης, Λέκτορας ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Οι αεροπορικές μεταφορές είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την άμεση ανταπόκριση και παροχή βοήθειας μετά από μια φυσική, τεχνολογική ή ανθρωπογενή καταστροφή μεγάλης κλίμακας. Η εναέρια μεταφερόμενη βοήθεια αποτελεί ίσως την αποτελεσματικότερη εναλλακτική λύση έναντι των οδικών, σιδηροδρομικών ή ακτοπλοϊκών μεταφορών, οι οποίες συχνά διαταράσσονται από μεγάλης κλίμακας φυσικές καταστροφές, ιδίως σε απομακρυσμένες ή νησιωτικές περιοχές. Μέσα στις πρώτες 72 ώρες μετά την καταστροφή, η επείγουσα ιατρική βοήθεια και η διακομιδή τραυματιών υποστηρίζονται άμεσα με αερομεταφορές. Ο αερολιμένας, τοπικός συγκοινωνιακός κόμβος και πύλη στρατηγικής σημασίας, όταν παραμένει ασφαλής, μετατρέπεται σε επιχειρησιακό σταθμό υποδοχής για την υποστήριξη των δραστηριοτήτων διάσωσης και παροχής βοήθειας ενώ συγχρόνως αποτελεί ένα οργανωμένο σημείο εισόδου/εξόδου και ελέγχου προς και από την πληγείσα περιοχή. Τα αεροπορικά δρομολόγια, θεωρούμενα ως συνδέσεις, επιτρέπουν τόσο τη μεταφορά εξειδικευμένου προσωπικού, εξοπλισμού, αγαθών πρώτης ανάγκης όσο και την απομάκρυνση κατοίκων, ασθενών, τουριστών, προσφύγων και άλλες κρίσιμες δραστηριότητες.
Για τους λόγους αυτούς, η προετοιμασία των αερολιμένων για την ανταπόκριση σε καταστροφές αποτέλεσε σημαντικό θέμα ιδίως κατά την τελευταία δεκαετία. Η Ομοσπονδιακή Διοίκηση Αεροπορίας των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής δημοσίευσε σχέδιο έκτακτης ανάγκης τυπικού αεροδρομίου και κατάλογο ελέγχου των διαδικασιών έκτακτης ανάγκης στον αερολιμένα, όπως ο χειρισμός τραυματιών και θυμάτων από ατυχήματα, καταστροφές ή σκοπούμενες ενέργειες, η μεταφορά ατόμων με αναπηρία, συστήματα συναγερμού έκτακτης ανάγκης, πρωτόκολλα των υπηρεσιών παροχής βοήθειας και διαδικασίες διάσωσης επιβατών στην ξηρά και σε υδάτινο περιβάλλον.
Έχουν προταθεί κατευθυντήριες γραμμές για την προετοιμασία αντιμετώπισης τύπων καταστροφών στους αερολιμένες και έχουν αναπτυχθεί περιφερειακές συμφωνίες αμοιβαίας βοήθειας, όπως η ομάδα επιχειρήσεων για τις καταστροφές στα δυτικά αεροδρόμια (WESTDOG) και Ομάδα Επιχειρήσεων Καταστροφών Νοτιοανατολικών Αεροδρομίων (SEADOG) στις ΗΠΑ. Διεθνείς οργανισμοί, όπως η Διεθνής Ομοσπονδία Ερυθρού Σταυρού, το Στρατηγείο Ανθρωπιστικής Βοήθειας των Ηνωμένων Εθνών (UNHRD) και το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) έχουν εκδώσει οδηγίες για σχέδια αεροδρομίων για διεθνή ανταπόκριση σε εκτεταμένες περιφερειακές καταστροφές. Παρόμοια σχέδια και ασκήσεις ετοιμότητας αναπτύχθηκαν και εκτελούνται και στα ελληνικά αεροδρόμια.
Η παρούσα μεταπτυχιακή επικεντρώνεται στη διερεύνηση των μεθόδων διαχείρισης εκτάκτων αναγκών σε διάφορα αεροδρόμια ανά τον κόσμο ως απόκριση σε μεγάλες φυσικές, τεχνολογικές και βιολογικές καταστροφές. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην πρόσφατη επιδημία του νέου τύπου κορωναϊού (nCoV-2019) που ξεκίνησε από την Κίνα και εξαπλώνεται διαρκώς. Μέσα από την ανασκόπηση των σχεδίων διαχείρισης έκτακτης ανάγκης για συγκεκριμένα αεροδρόμια ανά τον κόσμο αλλά και από Ελληνικά περιστατικά, συνήθως μέτριας έντασης ατυχημάτων ή καιρικών φαινομένων (χιονόπτωση, άνεμος) γίνεται φανερός ο σπουδαίος ρόλος των αεροδρομίων και των αερομεταφορών στην διαχείριση καταστροφών και κρίσεων.
Λέξεις-κλειδιά:
Αεροδρόμια, Διαχείριση Κρίσεων και Καταστροφών, Συστήματα Ασφάλειας Αεροδρομίων, Αεροδιακομιδές, Κορωναϊός
