Το νεκροταφείο της Αγίας Αγάθης. Συνέχειες ή ασυνέχειες από την Εποχή του Χαλκού στην Εποχή του Σιδήρου στη Ρόδο.

Διδακτορική Διατριβή uoadl:2899480 512 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2020-03-16
Έτος εκπόνησης:
2020
Συγγραφέας:
Ζερβάκη Φωτεινή
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Παναγιώτα Μποζάνα-Κούρου, Ομότιμη καθηγήτρια, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Παναγιώτα Πολυχρονάκου-Σγουρίτσα, Ομότιμη καθηγήτρια, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Ελευθέριος Πλάτων, Αναπληρωτής καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Ιωάννης Παπαδάτος, Αναπληρωτής καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Κωνσταντίνος Κοπανιάς, Αναπληρωτής καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Δημήτριος Πλάντζος, Αναπληρωτής καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Χρύσανθος Κανελλόποθλος, Αναπληρωτής καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Το νεκροταφείο της Αγίας Αγάθης. Συνέχειες ή ασυνέχειες από την Εποχή του Χαλκού στην Εποχή του Σιδήρου στη Ρόδο.
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Το νεκροταφείο της Αγίας Αγάθης. Συνέχειες ή ασυνέχειες από την Εποχή του Χαλκού στην Εποχή του Σιδήρου στη Ρόδο.
Περίληψη:
Το νεκροταφείο της Αγίας Αγάθης. Συνέχειες ή ασυνέχειες από την Εποχή του Χαλκού στην Εποχή του Σιδήρου στη Ρόδο.

Περίληψη
Η παρούσα μελέτη παρουσιάζει το σύνολο των δεδομένων και των ευρημάτων από τη σωστική ανασκαφή στο νεκροταφείο της Αγίας Αγάθης, με στόχο την εξέταση της ΥΕΧ, ιδιαίτερα κατά την τελευταία περίοδο, και της ΠΕΣ, στη Ρόδο και στην περιοχή του ΝΑ Αιγαίου. Εξετάζονται ζητήματα και προβλήματα που σχετίζονται με το αξιόλογο αυτό υλικό και επιχειρείται η αξιολόγηση, η σύνθεση και η χρονολόγηση των ευρημάτων, σε συνεξέταση με το υλικό της ΥΕ ΙΙΙΓ από άλλες θέσεις στη Ρόδο, προκειμένου να δοθεί μια σαφέστερη εικόνα του νησιού στο δεύτερο μισό της μέσης και στην ύστερη ΥΕ ΙΙΙΓ περίοδο. Παράλληλα, γίνεται σύγκριση του υλικού και των δεδομένων από το νεκροταφείο της Αγίας Αγάθης με τα ευρήματα της ΠΕΣ από διάφορες θέσεις στο νησί, προκειμένου να επανεξεταστούν τα δεδομένα για τη μετάβαση από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού στην Εποχή του Σιδήρου και να διερευνηθεί το ζήτημα της συνέχειας ή ασυνέχειας στη Ρόδο κατά την περίοδο αυτή.
Στο Κεφάλαιο 1 παρουσιάζονται τα ανασκαφικά δεδομένα, με περιγραφή κάθε τάφου, ανεξαρτήτως χρονολόγησης, και πλήρη κατάλογο των ευρημάτων, αν και τα υπόλοιπα κεφάλαια αναφέρονται μόνον στα ευρήματα της ΥΕΧ και στη σύγκρισή τους με τα δεδομένα της ΠΕΣ. Στα Κεφάλαια 2 έως 5, εξετάζονται αναλυτικά η χωροταξία και η ταφική τυπολογία του νεκροταφείου της Αγίας Αγάθης, η κεραμεική, τα μικροευρήματα καθώς επίσης και οι ταφικές πρακτικές και τα ταφικά έθιμα του νεκροταφείου. Γίνεται σύγκριση με τα δεδομένα από τα μυκηναϊκά νεκροταφεία και τα νεκροταφεία της ΠΕΣ στο νησί, ενώ εξετάζονται παράλληλα από ολόκληρο τον μυκηναϊκό κόσμο και την ανατολική, αλλά και την κεντρική Μεσόγειο. Τέλος, στο Κεφάλαιο 6, παρουσιάζεται συνοπτική εικόνα των μέχρι τώρα γνωστών δεδομένων για την μεταβατική περίοδο από το τέλος της ΥΕΧ στην ΠΕΣ στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο, και στο πλαίσιο αυτό συζητώνται συνοπτικά τα νέα δεδομένα από το νεκροταφείο της Αγίας Αγάθης σε αντιπαράθεση με τα ήδη γνωστά από τα νεκροταφεία της Ιαλυσίας, της Καμειρίδος και της Λινδίας από το τέλος του 10ου αι. π.Χ. και μετά. Η μελέτη άπτεται θεμάτων όπως η μετακίνηση πληθυσμιακών ομάδων που χαρακτηρίζει το τέλος της Εποχής του Χαλκού και το ζήτημα του εκδωρισμού της Ρόδου, ο οποίος αποτελεί μια διαδικασία που έχει ολοκληρωθεί στους αρχαϊκούς χρόνους.
Τα νέα ευρήματα από το νεκροταφείο της Αγίας Αγάθης, σε συσχετισμό με αυτά από τους θαλαμοειδείς τάφους της Λίνδου, αποδεικνύουν ότι το νησί δεν ήταν ερημωμένο στο β΄ μισό του 11ου και στον 10ο αι. π.Χ., όπως φαινόταν από την ακραία έλλειψη αρχαιολογικών στοιχείων μέχρι πρόσφατα, αλλά συμμετείχε στα δίκτυα επαφών της ανατολικής Μεσογείου, ήταν δε χώρος εγκατάστασης διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων. Η εικόνα που δημιουργείται βάσει των νέων στοιχείων, κρίνοντας πάντοτε από τα ταφικά ευρήματα, δηλώνει ασυνέχεια και αποσπασματικότητα, σε σύγκριση με την εξαιρετική ομοιομορφία που παρουσιάζει η Ρόδος στην ΥΕΧ, υποστηρίζει δε την υπόθεση ότι ο αποικισμός του νησιού συνέβη με μικρές διαδοχικές εγκαταστάσεις ομάδων διαφορετικής προέλευσης, αλλά με κοινό μυκηναϊκό παρελθόν. Η υπόθεση αυτή άλλωστε ερμηνεύει τις τοπικές ιδιαιτερότητες που χαρακτηρίζουν τις ροδιακές πόλεις στην ΠΕΣ.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Αρχαιολογία
Λέξεις-κλειδιά:
Ρόδος, ΝΑ Αιγαίο, Τέλος Εποχής Χαλκού, μετάβαση από την ΥΕΧ στην ΠΕΣ, τύποι τάφων, ταφικά έθιμα, Κεραμεική, ταφικά σύνολα
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
-
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
1400
Αριθμός σελίδων:
648
PhdZervaki_compressed.pdf (14 MB) Άνοιγμα σε νέο παράθυρο