In Vivo δοσιμετρία με χρήση δοσιμέτρων φωτοφωταύγειας (OSLs) σε εφαρμογές ακτινοθεραπείας καρκίνου μαστού

Διπλωματική Εργασία uoadl:2905193 391 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Κατεύθυνση Ιατρική Φυσική-Ακτινοφυσική
Βιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας
Ημερομηνία κατάθεσης:
2020-05-15
Έτος εκπόνησης:
2020
Συγγραφέας:
Βαλιαντή Άννα
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Σιούντας Αναστάσιος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΑΠΘ, Επιβλέπων
Καραΐσκος Παντελής, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Παπαναστασίου Εμμανουήλ, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΑΠΘ
Πρωτότυπος Τίτλος:
In Vivo δοσιμετρία με χρήση δοσιμέτρων φωτοφωταύγειας (OSLs) σε εφαρμογές ακτινοθεραπείας καρκίνου μαστού
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
In Vivo δοσιμετρία με χρήση δοσιμέτρων φωτοφωταύγειας (OSLs) σε εφαρμογές ακτινοθεραπείας καρκίνου μαστού
Περίληψη:
O σκοπός της εργασίας είναι η μέτρηση της δόσης εισόδου δέρματος σε ασθενείς που υποβάλλονται σε ακτινοθεραπεία σε περιπτώσεις καρκίνου του μαστού, με γραμμικό επιταχυντή.
Η δόση δέρματος είναι μια παράμετρος που υπολογίζεται δύσκολα. Λόγω της σταδιακής αύξησης της δόσης στην είσοδο του δέρματος (build-up), υπάρχει ανακρίβεια στον υπολογισμό της, ακόμα και από τα σύγχρονα συστήματα σχεδιασμού θεραπείας (ΣΣΘ), ιδιαίτερα για τους γραμμικούς επιταχυντές που η δέσμη τους είναι πιο διεισδυτική από του κοβαλτίου (το μέγιστο της δόσης για ένα γραμμικό επιταχυντή 6 MV είναι στο 1,5 cm ενώ για το κοβάλτιο είναι στο 0,5 cm).
Για το σκοπό της μελέτης χρησιμοποιήθηκαν δοσίμετρα TLD (Thermo-Luminescent Dosimeter), τα οποία χρησιμοποιούνται για πολλά χρόνια, τόσο στην ακτινοθεραπεία όσο και στην ακτινολογία, αλλά παρουσιάζουν κάποια μειονεκτήματα σε πρακτικό επίπεδο.
Επίσης, χρησιμοποιήθηκαν τα νέου τύπου δοσιμέτρα OSL (Optically Stimulated Luminescence), που σύμφωνα με κάποιες μελέτες, παρουσιάζουν κάποια σημαντικά πλεονεκτήματα συγκριτικά με τα TLD .
Μέθοδος:
Χρησιμοποιήθηκαν τα δοσίμετρα OSLDs (Nanodot dosimeters - Al2O3: C, Landauer, Inc., Glenwood, IL), τα οποία είναι λεπτοί δίσκοι διαμέτρου 4 mm και πάχους 0,3 mm 0,3 mm που βρίσκονται εγκλεισμένοι σε πλαστική θήκη διαστάσεων 10 × 10 × 2 mm καθώς και αντίστοιχα χρησιμοποιήθηκαν μικροκύβοι TLD Lif 1x1 mm.
Στη συνέχεια βαθμονομήθηκαν χρησιμοποιώντας γραμμικό επιταχυντή 6 MV και χρησιμοποιήθηκαν για μετρήσεις επιφανειακής δόσης σε ένα ομοίωμα στερεού ύδατος καθώς και σε 16 θεραπείες ασθενών με καρκίνο του μαστού ακτινοβολημένες με εφαπτομενικά πεδία. Για τις μετρήσεις στο ομοίωμα, τα OSLD ακτινοβολήθηκαν με τον κεντρικό άξονα της προσπίπτουσας δέσμης κάθετα προς το επίπεδο του δοσιμέτρου.
Για τις μετρήσεις in-vivo ασθενών κατά τη διάρκεια της ακτινοβόλησης τοποθετήθηκαν όσο το δυνατόν πλησιέστερα μεταξύ τους τέσσερα δοσίμετρα (δύο OSLD και δύο TLD) με τα επίπεδά τους σε επαφή με την επιφάνεια του ασθενούς.
Τα δοσίμετρα τοποθετήθηκαν στην επιφάνεια του δέρματος. Λόγω του μικρού μεγέθους που έχουν, εφαρμόστηκαν στο δέρμα με απλή κολλητική ταινία (τύπου λευκοπλάστ) και έτσι δεν επηρέασαν τη θεραπεία ούτε προκάλεσαν στον ασθενή κάποια ενόχληση.
Τα αποτελέσματα των μετρήσεων με τους δυο διαφορετικούς τύπους δοσιμέτρων συγκρίθηκαν τόσο μεταξύ τους όσο και με τις τιμές δόσης εισόδου δέρματος που υπολογίζονται από το ΣΣΘ, προκειμένου να εκτιμηθεί η ακρίβεια της κάθε μεθόδου στην κλινική πρακτική. Επίσης αξιολογήθηκαν πιθανές διαφοροποιήσεις στη δόση δέρματος από μέρα σε μέρα, ανάλογα με την τοποθέτηση κάθε ασθενούς.

Αποτελέσματα:
Στις μετρήσεις σε ομοίωμα όπου το επίπεδο των OSLD ήταν κάθετο προς τη δέσμη και το πάχος του ανιχνευτή παράλληλα προς τον άξονα δέσμης της τάξης στα 0,3 mm και χαμηλότερο από το αντίστοιχο πάχος του ανιχνευτή TLD (1mm), οι μετρήσεις OSLD βρέθηκαν ~ 4% χαμηλότερες σε σύγκριση με τις αντίστοιχες μετρήσεις TLD λόγω του γεγονότος ότι το ενεργό σημείο μέτρησης και στους δύο ανιχνευτές τοποθετήθηκε στην περιοχή συσσώρευσης και για τα OSLDs αντιστοιχούσε σε χαμηλότερη απόσταση από την επιφάνεια.
Αντίστοιχα σε μετρήσεις ασθενών in-vivo όπου το επίπεδο των OSLDs (διάμετρος 4 mm σε πλαστικό δίσκο διαμέτρου 10 mm) ήταν παράλληλο με τον άξονα της δέσμης και το πραγματικό σημείο μέτρησης αντιστοιχούσε σε μεγαλύτερη απόσταση από την επιφάνεια σε σύγκριση με το TLD ( πάχος 1 mm), οι μετρήσεις nanoDot βρέθηκαν κατά μέσο όρο 11% υψηλότερες από τις αντίστοιχες μετρήσεις TLD.

Συμπέρασμα :
Τα δοσίμετρα φωτοφωταύγειας (OSLDs) έδειξαν ότι μπορούν να είναι χρήσιμα για in-vivo μετρήσεις επιφανειακής δόσης σε θεραπείες ακτινοθεραπείας του μαστού. Το αποτελεσματικό σημείο μέτρησης και η απόκριση του ανιχνευτή, ωστόσο, εξαρτώνται από τον προσανατολισμό του δίσκου ανιχνευτή σε σχέση με τον άξονα δέσμης και αυτό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στις μετρήσεις αυτές.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Επιστήμες Υγείας
Λέξεις-κλειδιά:
Φωτοφωταύγεια, Δοσίμετρα, Καρκίνος, Μαστός
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
56
Αριθμός σελίδων:
77
Αρχείο:
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

MSc-Thesis_ Valianti Anna.pdf
3 MB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.