Η ψυχαγωγία στο Βυζάντιο κατά την περίοδο των Κομνηνών και των Αγγέλων (1081-1204)

Διδακτορική Διατριβή uoadl:2919070 277 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Τμήμα Φιλολογίας
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2020-07-12
Έτος εκπόνησης:
2020
Συγγραφέας:
Αλυσανδράτου Μαρία
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Ταξιάρχης Κόλιας, καθηγητής, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Αντώνιος Παναγιώτου, καθηγητής, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Θεοδώρα Αντωνοπούλου, καθηγήτρια, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Διονύσιος Καλαμάκης, αναπληρωτής καθηγητής, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Κωνσταντίνος Παΐδας, αναπληρωτής καθηγητής, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Γεράσιμος Μέριανος, κύριος ερευνητής, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
Μαρία Λεοντσίνη, κύρια ερευνήτρια, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
Πρωτότυπος Τίτλος:
Η ψυχαγωγία στο Βυζάντιο κατά την περίοδο των Κομνηνών και των Αγγέλων (1081-1204)
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Η ψυχαγωγία στο Βυζάντιο κατά την περίοδο των Κομνηνών και των Αγγέλων (1081-1204)
Περίληψη:
Στόχος της διατριβής είναι να αποτελέσει μία συνολική μελέτη που θα συνεισφέρει στη διαμόρφωση μίας ολοκληρωμένης άποψης για την ψυχαγωγία στο Βυζάντιο κατά την περίοδο των Κομνηνών και των Αγγέλων (1081-1204). Η εργασία διαρθρώνεται σε έξι κεφάλαια: στο πρώτο κεφάλαιο εξετάζεται το περιεχόμενο των σχετικών όρων στην ελληνική γλώσσα (ψυχαγωγία, διασκέδαση, αναψυχή, τέρψη), καθώς και σε ορισμένες ευρωπαϊκές γλώσσες. Στη συνέχεια προσεγγίζεται η έννοια της ψυχαγωγίας, η θεωρία της επιτέλεσης και ο ορισμός του παιχνιδιού, όπως αυτά αναπτύχθηκαν στις επιστήμες της ανθρωπολογίας και της ψυχολογίας. Στο δεύτερο κεφάλαιο περιγράφεται αδρομερώς το πολιτικό, κοινωνικό και πολιτισμικό πλαίσιο της εποχής. Στο τρίτο κεφάλαιο εξετάζονται ο τρόπος παρουσίασης της έννοιας της ψυχαγωγίας στη βυζαντινή γραμματεία εν συνόλω, καθώς και εν συντομία ορισμένα χαρακτηριστικά της γραμματείας της εποχής σε σχέση με την υπό εξέταση θεματική, και δυσκολίες, τις οποίες αντιμετωπίζει ο μελετητής προκειμένου να εντοπίσει και να αξιολογήσει τις σχετικές μαρτυρίες. Στο τέταρτο κεφάλαιο μελετώνται «οι πλέον διαδεδομένες ψυχαγωγικές δραστηριότητες του 12ου αιώνα». Υποδιαιρείται σε ένδεκα υποκεφάλαια, τα οποία αφορούν στις ιπποδρομίες, το τζυκάνιο, τις κονταρομαχίες, το κυνήγι, τον θρίαμβο, τις παραστάσεις των μίμων, τις εορτές, τις κοινωνικές συναθροίσεις και τα συμπόσια, τα παιχνίδια, τα λουτρά και το θέατρο λογίων. Μία πτυχή, η οποία εξετάστηκε είναι η σχέση βιαιότητας και διασκέδασης, απόψεις που αναπτύσσονται στο πέμπτο κεφάλαιο. Η διατριβή ολοκληρώνεται με το έκτο κεφάλαιο, το οποίο περιλαμβάνει τα συμπεράσματα σχετικά με τις στάσεις και τις αντιλήψεις των Βυζαντινών του 12ου αιώνα για την ψυχαγωγία. Αρχικά σχολιάζονται εν συντομία ορισμένες αλλαγές που επήλθαν στον τρόπο διασκέδασης από την πρωτοβυζαντινή περίοδο έως τον 12ο αιώνα και συνοψίζονται τα πορίσματα σχετικά με τον τρόπο αναφοράς στην ψυχαγωγία από τους βυζαντινούς συγγραφείς. Ακολουθεί σε επιμέρους ενότητες η εξέταση ορισμένων πτυχών, όπως τα δημόσια θεάματα, η ιδιωτική ψυχαγωγία του αυτοκράτορα, των μελών της αυτοκρατορικής αυλής και της αριστοκρατίας, η ιδιωτική ψυχαγωγία του λαού, η συμμετοχή των γυναικών στην ψυχαγωγία, η στάση της Εκκλησίας και η σχέση διπλωματίας και πολέμου με τη διασκέδαση.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Γλώσσα – Λογοτεχνία
Λέξεις-κλειδιά:
Ψυχαγωγία, Βυζάντιο, Καθημερινή ζωή, 12ος αιώνας, Βυζαντινός ιππόδρομος, Θέατρο, Κυνήγι, Τζυκάνιο, Κονταρομαχίες, Θρίαμβος, Εορτές, Συμπόσια, Παιχνίδια, Λουτρά, Θέατρο λογίων, Βιαιότητα, Γυναίκες, Διπλωματία, Δημόσια θεάματα, Ιδιωτική ζωή
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
944
Αριθμός σελίδων:
281
Alysandratou-dissertation.pdf (19 MB) Άνοιγμα σε νέο παράθυρο