Μονάδα:
Τμήμα ΦιλολογίαςΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2020-09-01
Συγγραφέας:
Πανταζή Σοφία
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Ερασμία-Λουίζα Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Δημήτριος Αγγελάτος, καθηγητής, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Μαρία Ρώτα, επίκουρη καθηγήτρια, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Χριστίνα Ντουνιά, καθηγήτρια, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Αθανάσιος Αγάθος, επίκουρος καθηγητής, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠA
Λητώ Ιωακειμίδου, επίκουρη καθηγήτρια, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Ιωάννης Ξούριας, επίκουρος καθηγητής, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Το μεταπολεμικό αστυνομικό μυθιστόρημα: από την παραλογοτεχνία στην καθιέρωση της μεταπολίτευσης
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Το μεταπολεμικό αστυνομικό μυθιστόρημα: από την παραλογοτεχνία στην καθιέρωση της μεταπολίτευσης
Περίληψη:
Το αστυνομικό αφήγημα στην Ελλάδα στον εικοστό αιώνα έως το 1950 υπήρξε είδος εξαιρετικά δημοφιλές που δημοσιευόταν σε περιοδικά ή σε συνέχειες, σε ευρείας κυκλοφορίας εφημερίδες. Κατά κανόνα υιοθέτησε τις εκδοχές του αστυνομικού, που είχαν αναπτυχθεί ενωρίτερα στο εξωτερικό και οι Έλληνες δημιουργοί του έκαναν μεταφράσεις, διασκευές ή μιμήσεις ξένων έργων. Σε ό,τι αφορά στο περιεχόμενό του, ακόμη κι αν ελληνοποιήθηκαν οι ήρωές του, το έγκλημα αφορούσε ξένους τόπους και συνθήκες ζωής.
Από τη δεκαετία του 1950 και μετά το αστυνομικό, εξελληνίστηκε χάρη στο συγγραφικό ταλέντο κυρίως του Γιάννη Μαρή (και δευτερευόντως άλλων συγγραφέων όπως η Α. Κακούρη, ο Ν. Μαράκης, ο Ανδρ. Μαρκάκης). Ιδιαίτερα, ο πολύ μεγάλος αριθμός αστυνομικών μυθιστορημάτων του Γ. Μαρή δημιούργησε το μοντέλο του ελληνικού αστυνομικού μυθιστορήματος που οι υποθέσεις του αναφέρονται στο έγκλημα στην ελληνική κοινωνία Όμως παρά την εξαιρετική δημοφιλία του στο λαϊκό κοινό, η κριτική το αντιμετώπιζε ως παραλογοτεχνία και βρισκόταν σε ανυποληψία στους λογοτεχνικούς κύκλους.
Μετά από μια περίοδο αποσιώπησης κάθε «αστυνομικού» στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης για ευνόητους λόγους, σύντομα μέσα στη δεκαετία του 1980 και, πολύ πιο δυναμικά, στη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, το ελληνικό αστυνομικό μυθιστόρημα επανεμφανίζεται με νέους συγγραφείς (Π. Μάρκαρης, Π. Μαρτινίδης, Ανδρ. Αποστολίδης, Φ. Φιλίππου, Τ. Δανέλλη, Μ. Πολιτοπούλου κ.ά.) και διαμορφώνει σταδιακά νέα χαρακτηριστικά.
Η μελέτη εστιάζει στα έργα και τους συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας της περιόδου από το συμβολικό έτος 1974 της μεταπολίτευσης έως το 2004, (έτος σταθμό λόγω της πραγματοποίησης των Ολυμπιακών Αγώνων, που σηματοδότησαν μια ανοδική πορεία προσδοκιών της ελληνικής κοινωνίας) οπότε και συμπληρώνονται 30 χρόνια μεταπολιτευτικής ζωής, διάστημα ικανό για να διαμορφωθούν και να παγιωθούν οι νέες συνθήκες πολιτικής και πνευματικής ζωής.
Σε αυτή την περίοδο διαμορφώνεται το νέο ελληνικό αστυνομικό μυθιστόρημα σε μια διαδικασία εξέλιξης και αλλαγής που συντελείται αργά και μετατρέπει τη χαλαρή και αποδυναμωμένη σχέση με την κοινωνική πραγματικότητα των παραλογοτεχνικών παλαιότερων αστυνομικών μυθιστορημάτων, σταδιακά, σε μια πολυπρισματική αναζήτηση των ενόχων στο αστυνομικό μυθιστόρημα της μεταπολίτευσης
Τα ερωτήματα που μας απασχολούν είναι
• πώς το αστυνομικό μυθιστόρημα αφομοιώνει τα ερεθίσματα του κοινωνικού-πολιτικού περιβάλλοντος και πώς τα αποδίδει στον τόπο, τον χρόνο και τα πρόσωπα (θύτης, θύμα, ντετέκτιβ) της αφήγησης
• ποια αφηγηματικά-αισθητικά χαρακτηριστικά αποκτά, καθώς σταδιακά απομακρύνεται από τον παραλογοτεχνικό του χαρακτήρα
Η μελέτη παρακολουθεί και αναδεικνύει πώς το παλαιότερο παραλογοτεχνικό (αστυνομικό) μυθιστόρημα μετατράπηκε σε καταξιωμένο λογοτεχνικό είδος τη χρονική περίοδο της μεταπολίτευσης, όταν συντελέστηκε μια βαθιά αλλαγή της ελληνικής κοινωνίας, την οποία ενσωμάτωσε δημιουργικά, παρουσιάζοντας όχι μόνο μια πιο σύνθετη οργάνωση αλλά και μια νέα αισθητική γραφής.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Γλώσσα – Λογοτεχνία
Λέξεις-κλειδιά:
ελληνικό αστυνομικό μυθιστόρημα, παραλογοτεχνία, μεταπολεμικό μυθιστόρημα, μεταπολίτευση
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
410
