Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Βλάμης Ιωάννης, Επίκουρος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ
Πνευματικός Σπυρίδων, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ
Ευαγγελόπουλος Δημήτριος-Στέργιος, Ακαδημαϊκός Υπότροφος, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Σπονδυλόλυση ονομάζουμε την λύση της συνέχειας του σπονδύλου μεταξύ των άνωκαι των κάτω αρθρικών αποφύσεων (facets). Το τμήμα αυτό ονομάζεται ισθμός
(pars interarticularis). Η σπονδυλόλυση στην περιοχή της οσφυϊκής μοίρας της
σπονδυλικής στήλης είναι μια αρκετά συχνή κατάσταση για τους νεαρούς αθλητές.
Αν και διάφοροι παράγοντες έχουν ενοχοποιηθεί για την πρόκληση της
σπονδυλόλυσης, όταν συμβαίνει σε αθλητές θεωρείται ένα κάταγμα εκ κοπώσεως.
Μεγάλος αριθμός μελετών έχει διαπιστώσει το αυξημένο ποσοστό σπονδυλόλυσης στους αθλητές που φθάνει να είναι έως τρείς και τέσσερις φορές μεγαλύτερο σε
σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Αθλήματα που απαιτούν συχνές κάμψεις, υπερεκτάσεις και στροφές της σπονδυλικής στήλης θέτουν στον αθλητή τον κίνδυνο σπονδυλόλυσης.
Τα θεραπευτικά μέσα (συντηρητικά ή χειρουργικά) που είναι διαθέσιμα στην βιβλιογραφία, ποικίλουν. Δεν υπάρχουν συγκριτικές μελέτες μεταξύ των διαφόρων
θεραπευτικών πρωτοκόλλων. Πρωτίστως, η θεραπεία είναι συντηρητική με
συστάσεις για περιορισμό των δραστηριοτήτων, ανάπαυση, αντιφλεγμονώδη αγωγή
και πιθανώς νάρθηκα. Η χειρουργική θεραπεία παραμένει ως επιλογή επί αποτυχίας
της συντηρητικής θεραπείας και όταν υπάρχουν συμπτώματα από το νευρικό
σύστημα.
Γενικώς, η συντηρητική θεραπεία έχει εξαιρετικά αποτελέσματα με το μεγαλύτερο
ποσοστό των αθλητών να επιστρέφει στις αθλητικές δραστηριότητες μέσα σε 3 έως
6 μήνες, ακόμα και αν δεν έχει ολοκληρωθεί η πώρωση της καταγματικής γραμμής .
Μετά από χειρουργική επέμβαση η απόφαση για επιστροφή του αθλητή στην
δραστηριότητα εξαρτάται από τα απεικονιστικά ευρήματα και το χρόνο που έχει
παρέλθει από την επέμβαση. Συνήθως, αυτοί οι αθλητές επιστρέφουν μετά από
διάστημα 12 μηνών. Το σύνολο των χειρουργών, πάντως, αποθαρρύνει την
επιστροφή σε αθλήματα επαφής μετά από μια επέμβαση. Μια τέτοια επέμβαση
μπορεί να σημαίνει το τέλος της καριέρας για αθλητές π.χ. της γυμναστικής, του
ποδοσφαίρου ή της άρσης βαρών, ενώ πολύ θα αναγκαστούν να αλλάξουν το
επίπεδο της αθλητικής δραστηριότητας.
XVI
Διάφοροι ερευνητές στο παρελθόν έχουν μελετήσει το χρόνο επιστροφής του αθλητή
στην δραστηριότητα (RTP) σε σχέση με το θεραπευτικό μέσο, το βαθμό
σπονδυλόλυσης, την ηλικία και άλλους παράγοντες. Αν και το είδος του αθλήματος
συνδέεται με το ποσοστό της σπονδυλόλυσης, παραμένει άγνωστο, κατά πόσο το
είδος του αθλήματος καθορίζει και το αποτέλεσμα της θεραπείας και της επιστροφής
ή όχι του αθλητή στο προηγούμενο επίπεδο δραστηριότητας.
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι αναζήτηση δεδομένων για την επίδραση του
είδους του αθλήματος στο αποτέλεσμα της θεραπευτικής παρέμβασης και στο
χρόνο επιστροφής στην αθλητική δραστηριότητα (RTP) σε ασθενείς με
σπονδυλόλυση.
Έγινε συλλογή των στοιχείων για 10 δημοφιλή αθλήματα και μια συνοπτική
περιγραφή των αποτελεσμάτων έχει ως εξής:
Ποδόσφαιρο: Σε 9 άρθρα με σύνολο 155 ποδοσφαιριστες ,16 εγκατάλειψαν την
δραστηριότητα (10.3%). Ο χρόνος επιστροφής των αθλητών στις προπονήσεις ήταν
3-6 μήνες για την συντηρητική θεραπεία και 6-12 μήνες για την χειρουργική.
Αντισφαίριση: Σε 3 άρθρα γίνεται αναφορά στο άθλημα του τένις με σύνολο 74
αθλητές. Από αυτό το σύνολο, 4 αθλητές εγκατέλειψαν την δραστηριότητα (5.4%), 3
μετά από συντηρητική θεραπεία και ένας μετά την χειρουργική θεραπεία.
Κρίκετ: Σε 4 μελέτες με σύνολο 54 αθλητές γίνεται αναφορά στο άθλημα του κρίκετ.
Από αυτό το σύνολο, 3 αθλητές αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το κρίκετ. Σε όλες
τις περιπτώσεις η συντηρητική θεραπεία ήταν η πρώτη επιλογή και ο χρόνος
αποθεραπείας ήταν μεταξύ 3- 12 μήνες.
Στοιχεία επίσης συλλέχθηκαν και για άλλα δημοφιλή αθλήματα (κολύμβηση,
καλαθοσφαίριση, μπέιζμπολ, πετοσφαίριση, γκολφ, ενόργανη γυμναστική, χόκει).
Στην έως τώρα βιβλιογραφία σε λίγες μελέτες παρέχονται στοιχεία για το
αποτέλεσμα της θεραπείας και το χρόνο επιστροφής στην δραστηριότητα. Έτσι δεν
καθίσταται δυνατή μια ουσιαστική ανάλυση και η εξαγωγή συμπερασμάτων για το
καθένα από αυτά τα αθλήματα,.
Λέξεις-κλειδιά:
Σπονδυλόλυση, Νεαροί αθλητές, Θεραπεία, Χρόνος επιστροφής στην δραστηριότητα
