Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Μοσχώνης Γεώργιος, Αναπληρωτής Καθηγητής , Τμήμα Διαιτολογίας, Διατροφής του Ανθρώπου και Άσκησης, La Trobe University
Μανιός Ιωάννης, Καθηγητής, Τμήμα Διαιτολογίας-Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο
Χαρμανδάρη Ευαγγελία, Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η παχυσαρκία αποτελεί μία νόσο, ο επιπολασμός της οποίας, τα τελευταία χρόνια, αυξάνεται με ταχύ ρυθμό, τόσο στον ενήλικο όσο και στον παιδικό πληθυσμό. Αναφορικά με τα υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά, οι επιπτώσεις της νόσου στην παιδική όσο και στην ενήλικη ζωή τους, είναι ποικίλες και σημαντικές.
ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας ενός ηλεκτρονικού αλγορίθμου για χρήση από παιδιάτρους, παιδοενδοκρινολόγους και διαιτολόγους, με στόχο την παροχή εξατομικευμένων συστάσεων διατροφής και τρόπου ζωής σε οικογένειες με υπέρβαρα ή παχύσαρκα παιδιά.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη κλινική μελέτη διεξήχθη σε 65 οικογένειες με υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά, τα οποία ήταν ηλικίας 5-12 ετών, από παιδιάτρους, παιδοενδοκρινολόγους και ένα διαιτολόγο στα νοσοκομεία Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού» και «Αγία Σοφία». Η παρέμβαση πραγματοποιήθηκε, μέσω συνεδριών, σε 35 οικογένειες, παρουσία των παιδιών, οι οποίες έλαβαν εξατομικευμένα διαιτολόγια και συστάσεις διατροφής και τρόπου ζωής με τη χρήση του αλγορίθμου. Επιπλέον 30 οικογένειες τυχαιοποιήθηκαν στην ομάδα ελέγχου όπου έλαβαν γενικές συμβουλές διατροφής και άσκησης. Η αποτελεσματικότητα της παρέμβασης εξετάστηκε μέσω αλλαγών στη διαιτητική πρόσληψη και σε ανθρωπομετρικούς δείκτες των παιδιών, πριν και μετά το τέλος της τρίμηνης παρέμβασης, μέσω του ελέγχου Repeated Measures ANOVA. Επιπλέον, με ερωτηματολόγιο αξιολογήθηκε η αποδοχή και ο βαθμός ικανοποίησης των γονέων από την παροχή των εξατομικευμένων συστάσεων ως αποτέλεσμα του αλγορίθμου.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Στην ομάδα παρέμβασης παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση στην πρόσληψη φυτικών ινών κατά 4.1 γρ./ημέρα και σημαντική μείωση της κατανάλωσης γλυκών (σοκολάτες και κεϊκ) και αλμυρών σνακ (πατατάκια) κατά 0.1 και 0.3 μερίδες την ημέρα, αντίστοιχα. Οι προαναφερθείσες αλλαγές στην ομάδα παρέμβασης βρέθηκαν να διαφέρουν στατιστικά σημαντικά σε σύγκριση με τις αλλαγές στην ομάδα ελέγχου (P<0.05). Επιπλέον, τα παιδιά της ομάδας παρέμβασης παρουσίασαν σημαντική μείωση στην κατανάλωση ζάχαρης κατά 4.6 γρ./ημέρα. Αναφορικά με τις αλλαγές που παρατηρήθηκαν στους ανθρωπομετρικούς δείκτες των παιδιών, η ομάδα ελέγχου παρουσίασε σημαντική αύξηση στο σωματικό βάρος και στην περιφέρεια μέσης κατά 1.4 κιλά και 2.1 εκ. αντιστοίχως, ενώ ο ΔΜΣ μειώθηκε σημαντικά κατά 0.4 κιλα/μ2 μόνο στην ομάδα παρέμβασης. Εντούτοις, οι προαναφερθείσες αλλαγές στην κατανάλωση ζάχαρης και στους ανθρωπομετρικούς δείκτες των παιδιών δεν βρέθηκαν να είναι σημαντικές μεταξύ των δύο ομάδων. Τέλος, το 54,1% των γονέων της ομάδας παρέμβασης χαρακτήρισε την υπηρεσία που έλαβε χρήσιμη αν και η πλειονότητα των παρεχόμενων πληροφοριών ήταν γνωστές, ενώ το 51,4% θεώρησε το περιεχόμενο των πληροφοριών αρκετά κατανοητό και το 81,1% πολύ χρήσιμο.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Οι επιθυμητές αλλαγές εντός της ομάδας παρέμβασης και οι μη επιθυμητές αλλαγές εντός της ομάδας ελέγχου, που παρατηρήθηκαν σε δείκτες διαιτητικής πρόληψης και ανθρωπομετρικούς δείκτες, καθώς και η ικανοποίηση των οικογενειών από την παρεχόμενη υπηρεσία υποδηλώνουν την δυναμική του αλγορίθμου να υποστηρίξει αποτελεσματικά επαγγελματίες υγείας στη λήψη αποφάσεων που σχετίζεται με την παροχή εξατομικευμένων συμβουλών διατροφής και τρόπου ζωής για υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά.
Λέξεις-κλειδιά:
Εξατομικευμένη διατροφή, Παρέμβαση, Παιδιά, Παχυσαρκία, Επαγγελματίες υγείας
