Μονάδα:
Κατεύθυνση Ιστορία και Φιλοσοφία των Επιστημών και της ΤεχνολογίαςΒιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών
Ημερομηνία κατάθεσης:
2020-09-22
Συγγραφέας:
Κούμπος Αχιλλέας
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Στάθης Ψύλλος, Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης, Σχολή Θετικών Επιστημών, ΕΚΠΑ
Κωνσταντίνος Δημητρακόπουλος, Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης, Σχολή Θετικών Επιστημών, ΕΚΠΑ
Ελένη Μανωλακάκη, Καθηγήτρια, Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης, Σχολή Θετικών Επιστημών, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Το Τεκμήριο των Μηχανισμών στην Ιατρική
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
το Τεκμήριο των Μηχανισμών στην Ιατρική
Περίληψη:
Από τις αρχές του 1990, οι τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες (Randomized
Control Trials - RCTs) και οι στατιστικές συσχετίσεις που προκύπτουν από αυτές τις
μελέτες, θεωρούνται ότι παρέχουν την πλέον ισχυρή και ασφαλή τεκμηριακή βάση
από την οποία θα εξαχθούν αιτιακά συμπεράσματα στην ιατρική. Έκτοτε, το
«κίνημα» της τεκμηριωμένης ιατρικής (Evidence Based Medicine - ΕΒΜ) τοποθετεί
τις κλινικές μελέτες (RCTs, συστηματικές ανασκοπήσεις, μετα-αναλύσεις) στην
κορυφή της πυραμίδας ως προς τον τεκμηριακό τους ρόλο και την βοήθεια που
προσφέρουν στη λήψη κλινικών αποφάσεων. Ωστόσο, κλινικοί ερευνητές και κυρίως
φιλόσοφοι της επιστήμης, έχουν επισημάνει και αναδείξει πολλούς περιορισμούς και
προβλήματα που παρουσιάζει η τυχαιοποίηση (λογικούς, σχεδιαστικούς,
εκτελεστικούς κα) με αποτέλεσμα να κλονιστεί η πίστη στο τεκμήριο της συσχέτισης.
Από την άλλη, και υπό το πρίσμα της νέας έρευνας που διεξάγεται στο πεδίο των
μηχανισμών, οι υποστηριχτές τους θεωρούν ότι έχουν βάσιμους λόγους ώστε να
αναθεωρηθεί (προς τα πάνω) η τεκμηριακή τους αξία που μέχρι σήμερα τοποθετείται
στη βάση της πυραμίδας. Στην εργασία θα εξετάσουμε τι ακριβώς σημαίνουν οι
«μηχανισμοί» για την ιατρική, ποια προβλήματα ορισμού υπάρχουν, ποιες είναι οι
αρετές τους και ποια κριτική τούς έχει ασκηθεί ώστε να καταλήξουμε σε ορισμένα
γενικά συμπεράσματα.
Μέσα σε αυτή τη συζήτηση περί των τεκμηρίων στην ιατρική και με δεδομένη
την πολυπλοκότητα των βιοιατρικών διεργασιών οδηγούμαστε σταδιακά σε μια πιο
πλουραλιστική προσέγγιση της αιτιότητας, δηλαδή στο να απαντήσουμε στο βασικό
ερώτημα, «τι προκαλεί τι». Επειδή η αποκάλυψη αιτιών είναι εξαιρετικά χρήσιμη
στην ιατρική γιατί βοηθά στη θεραπεία νόσων, στην πρόληψη αλλά και στην άσκηση
πολιτικών υγείας, ένας τεκμηριακός πλουραλισμός φαντάζει πιο εύλογος και θα
μπορούσε να μας προσφέρει καλύτερες προϋποθέσεις ασφάλειας και
αποτελεσματικότητας στην ιατρική αφού όταν γνωρίζουμε την αιτία είμαστε σε θέση
να πάρουμε καλύτερες κλινικές αποφάσεις.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Θετικές Επιστήμες
Λοιπές θεματικές κατηγορίες:
Φιλοσοφία- Ψυχολογία
Λέξεις-κλειδιά:
μηχανισμοί, το τεκμήριο των μηχανισμών, το τεκμήριο της στατιστικής, τυχαιοποίηση, η αιτιότητα στην ιατρική, τεκμηριωμένη ιατρική
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
1
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
109
