Κατεύθυνση Κλινική Νευροψυχολογία
Βιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας

2020-09-24

2020

Νικητοπούλου Ζωή

Πόταγας Κωνσταντίνος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Παπαγεωργίου Σωκράτης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ζαλώνης Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ

Οι παύσεις και τα λάθη στην εκφορά του προφορικού λόγου σε ασθενείς με Πρωτοπαθή Προϊούσα Αφασία

Ελληνικά

Οι παύσεις και τα λάθη στην εκφορά του προφορικού λόγου σε ασθενείς με Πρωτοπαθή Προϊούσα Αφασία

Οι διαφορετικές συνθήκες αφήγησης φαίνεται ότι αποτελούν διακριτά νοητικά έργα, καθώς υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα τόσο από υγιείς ομιλητές, όσο και από παθολογικούς πληθυσμούς που δείχνουν ότι η επίδοση τους διαφοροποιείται ως προς τα ποσοτικά και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του λόγου σε καθεμιά από αυτές. Για τους ασθενείς με πρωτοπαθή προϊούσα αφασία (ΠΠΑ) δεν υπάρχουν στη μέχρι σήμερα βιβλιογραφία μελέτες που να εστιάζουν στις γλωσσικές δυσκολίες που εντοπίζονται σε διαφορετικά είδη αφήγησης. Από την άλλη, πλήθος μελετών διερευνά το προφίλ των δυσκολιών στον λόγο των ασθενών, σε διάφορες ποσοτικές και ποιοτικές μετρήσεις, χρησιμοποιώντας μόνο ένα είδος αφήγησης, τα αποτελέσματα των οποίων οδηγούν σε διαφορετικές διατυπώσεις και υποθέσεις για τη φύση και την αιτιολογία των δυσκολιών αυτών. Από όσο γνωρίζουμε, δεν υπάρχουν καθόλου δεδομένα για τα λάθη και τις παύσεις από Έλληνες φυσικούς ομιλητές με ΠΠΑ ενώ στη διεθνή βιβλιογραφία υπάρχουν ελάχιστες μελέτες για την εμφάνιση των παύσεων. Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να μελετήσει πώς τα λάθη και οι παύσεις διαφοροποιούνται σε δύο διακριτά είδη αφήγησης και πιο συγκεκριμένα, τις φωνημικές και σημασιακές παραφασίες σε ασθενείς με ΠΠΑ και κατ’ επέκταση αν ο αριθμός και η διάρκεια των παύσεων διαφοροποιείται σε ασθενείς και υγιείς ομιλητές. Επίσης, σκοπός είναι να μελετήσει τη σχέση μεταξύ συχνότητας παύσεων και επίδοσης στη δοκιμασία κατονομασίας. Για τις ανάγκες της παρούσας μελέτης αξιολογήθηκαν 22 ασθενείς με πρωτοπαθή προϊούσα αφασία (14 άνδρες) και 17 υγιείς ομιλητές(7 άνδρες). Επισημειώθηκαν οι παραφασίες και οι παύσεις για τους ασθενείς και οι παύσεις για τους υγιείς ομιλητές σε δύο διαφορετικές συνθήκες αφήγησης (αφήγηση της ιστορίας της ασθένειας και περιγραφή εικόνας). Αρχικά έγινε σύγκριση της συχνότητας των φωνημικών και σημασιακών παραφασιών στα δύο είδη αφήγησης για τους ασθενείς. Έπειτα, πραγματοποιήθηκε σύγκριση της συχνότητας και διάρκειας των παύσεων σε ασθενείς και υγιείς στα δύο είδη αφήγησης. Τέλος, έγινε συσχέτιση της δοκιμασίας κατονομασίας με τη συχνότητα των παύσεων στις δύο συνθήκες αφήγησης. Τα αποτελέσματα για τους ασθενείς έδειξαν ότι τα ποσοστά των σημασιακών και φωνημικών λαθών δεν διαφέρουν στατιστικά μεταξύ τους, ενώ στην σύγκριση μεταξύ των ειδών αφήγησης, βρέθηκαν σημαντικά περισσότερες σημασιακές παραφασίες στη συνθήκη της περιγραφής εικόνας απ’ ότι στην αφήγηση της ασθένειας. Η σύγκριση των παύσεων έδειξε ότι οι ασθενείς παρουσίασαν αυξημένη διάρκεια και συχνότητα συγκριτικά με τους υγιείς ομιλητές στις αντίστοιχες δοκιμασίες. Εντός των συνθηκών αφήγησης, χωριστά για τους υγιείς και τους ασθενείς ομιλητές, η διάρκεια των παύσεων διαφοροποιήθηκε σημαντικά, με τους υγιείς να παράγουν σημαντικά μεγαλύτερες παύσεις στη δοκιμασία της αφήγησης της ασθένειας ενώ οι ασθενείς στη δοκιμασία της περιγραφής εικόνας. Για την συχνότητα των παύσεων, ενώ οι ασθενείς δεν εμφάνισαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των συνθηκών, οι υγιείς παρουσίασαν σημαντικά περισσότερες παύσεις στην αφήγηση της ασθένειας. Αναφορικά με την επίδοση στη δοκιμασία κατονομασίας, εμφανίστηκε σημαντική θετική συσχέτιση με τη συχνότητα των παύσεων μόνο στην αφήγηση της προσωπικής ιστορίας. Τα ευρήματα μας συμφωνούν με προηγούμενες μελέτες καθώς παρατηρούνται μεγαλύτερα ποσοστά παύσεων και λαθών στους ασθενείς. Επίσης, φαίνεται ότι οι επιδόσεις των συμμετεχόντων επηρεάζονται από την θεματολογία, την εξοικείωση και την ευκολία της κάθε συνθήκης. Η θετική σχέση συχνότητας παύσεων με τη δοκιμασία κατονομασίας πιθανώς μπορεί να αποτελέσει ένδειξη ενός αντισταθμιστικού μηχανισμού. Ωστόσο, βασικό περιορισμό αποτέλεσε ο μικρός αριθμός δείγματος και κατ’ επέκταση η μη ταξινόμηση των ασθενών σε υποτύπους. Μελλοντικές έρευνες θα μπορούσαν να συσχετίσουν τις παύσεις με τις παραφασίες, ώστε να βρεθεί αν οι πρώτες μπορούν να προβλέψουν τις τελευταίες.

Επιστήμες Υγείας

Πρωτοπαθής προϊούσα αφασία, Παύσεις, Παραφασίες, Είδη αφήγησης

Όχι

0

Όχι

52

47

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2923220