Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Λιανίδου Εύη, Καθηγήτρια Αναλυτικής Χημείας - Κλινικής Χημείας, Τμήμα Χημείας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Ψαρρά Κατερίνα, Χημικός MSc - PhD, Τμήμα Ανοσολογίας - Ιστοσυμβατότητας ΓΝΑ "Ο Ευαγγελισμός".
Περίληψη:
Σκοπός: Ο έλεγχος του γενετικού προφίλ μέσω των διαδοχικά επαναλαμβανόμενων αλληλουχιών αυτοσωμικού DNA (autosomal Short Tandem Repeats-aSTRs) χρησιμοποιείται και στην διερεύνηση αμφισβητούμενης γονικότητας. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η αξιολόγηση της συμβολής 16 aSTRs στην επίλυση περιπτώσεων αμφισβητούμενης γονικότητας που η προηγηθείσα ανάλυση κατέγραψε μεταλλάξεις.
Υλικό και μέθοδοι: Στο χρονικό διάστημα από 2014 έως 2019 μελετήθηκαν δείγματα περιφερικού αίματος ή/και παρειακού επιχρίσματος 690 ατόμων. Ελέγχθησαν 16 aSTRs πολυμορφισμοί: D10S1248, vWA, D16S539, D2S1338, D8S1179, D21S11, D18S51, D22S1045, D19S433, TH01, FGA, D2S441, D3S1358, D1S1656, D12S391, SE33, κατόπιν ενίσχυσης του DNA με AmpFlSTR®NGMSElect™ kit, εφαρμόζοντας Fragment Analysis μεθοδολογία και χρήση γενετικού αναλυτή Applied Biosystems 3130. Η ανάλυση των δεδομένων έγινε με τη χρήση του GeneMapper® ID Software IDX1.3. Οι δείκτες Power of Exclusion (PE), Random Man Not excluded (RMNE), Combined Parentage Index (CPI), Probability of Parentage (W) υπολογίστηκαν με βάση την συχνότητα των aSTRs αλληλίων στους Καυκάσιους.
Αποτελέσματα: Σε 49 περιπτώσεις (39 trio / 10 duo) αποδείχτηκε ο αποκλεισμός της γονικότητας, με τεκμήρια αποκλεισμού σε ≥3 aSTRs, ενώ σε 212 περιπτώσεις (188 trio και 24 duo) η γονικότητα δεν αποκλείστηκε. Παράλληλα καταγράφηκαν 15 aSTRs μεταλλάξεις: SE33 (3), vWA (3), D12S391 (3), FGA (1), D8S1179 (1), D10S1248 (1), D3S1358 (1), D2S1338 (1) και 1 σιωπηλό αλλήλιο (Null allele) στον SE33 σε 15 περιπτώσεις αμφισβητούμενης γονικότητας (15/212, 7,07%), (14 trio και 1 duo), οι οποίες αποδόθηκαν σε απώλεια ή προσθήκη μίας ή δύο τετρανουκλεοτιδικών επαναλήψεων. Η αναλογία πατρικής vs μητρικής μετάλλαξης/σιωπηλών αλληλίων ήταν 14:1 (p=0,001). Εντούτοις, στις περιπτώσεις αυτές δεν προέκυψε αποκλεισμός συγγένειας, καθότι ο αποκλεισμός απαιτεί δύο ασυμβατότητες κατ’ ελάχιστον.
Συμπεράσματα: Η χρήση των aSTRs γενετικών τόπων αποτελεί την πλέον σύγχρονη προσέγγιση πιστοποίησης γονικότητας με δυνατότητα επίλυσης περιπτώσεων συγγένειας έως και 2ου βαθμού. Προτείνεται α) ο έλεγχος του 2ου γονέα σε όλες τις περιπτώσεις προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος εσφαλμένου μη αποκλεισμού και β) η χρήση επιπλέον γενετικών δεικτών aSTRs στην περίπτωση παρουσίας μεταλλάξεων προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα ψευδούς αποκλεισμού.
Λέξεις-κλειδιά:
STRs μεταλλάξεις, έλεγχος πατρότητας, έλεγχος μητρότητας, αμφισβητούμενη γονικότητα
