Μονάδα:
Τμήμα ΦαρμακευτικήςΒιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών
Ημερομηνία κατάθεσης:
2020-11-30
Συγγραφέας:
Καράμπελα Σεβαστή
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Ειρήνη Παντερή, Καθηγήτρια, Τμήμα Φαρμακευτικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΚΠΑ
Νικόλαος Θωμαΐδης, Καθηγητής, Τμήμα Χημείας, Σχολή Θετικών Επιστημών, ΕΚΠΑ
Βικτωρία Σαμανίδου, Καθηγήτρια, Τμήμα Χημείας, Σχολή Θετικών Επιστημών, ΑΠΘ
Ιωάννης Λουκάς, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φαρμακευτικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΚΠΑ
Ιωάννης Ντότσικας, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Φαρμακευτικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΚΠΑ
Αναστάσιος Οικονόμου, Καθηγητής, Τμήμα Χημείας, Σχολή Θετικών Επιστημών, ΕΚΠΑ
Ευάγγελος Γκίκας, Καθηγητής, Τμήμα Χημείας, Σχολή Θετικών Επιστημών, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Εφαρμογή της τεχνικής της υγροχρωματογραφίας συζευγμένης φασματομετρίας μαζών (LC-MS/MS) σε προσδιορισμούς ψυχοδραστικών ουσιών σε ολικό αίμα και μη συμβατικά βιολογικά δείγματα
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Εφαρμογή της τεχνικής της υγροχρωματογραφίας συζευγμένης φασματομετρίας μαζών (LC-MS/MS) σε προσδιορισμούς ψυχοδραστικών ουσιών σε ολικό αίμα και μη συμβατικά βιολογικά δείγματα
Περίληψη:
Στην παρούσα διδακτορική διατριβή αναπτύχθηκαν και επικυρώθηκαν νέες αναλυτικές μέθοδοι με την τεχνική LC-MS/MS για την ταυτοποίηση και τον ποσοτικό προσδιορισμό ψυχοδραστικών ουσιών σε προθανάτιο και μεταθανάτιο ολικό αίμα, ούρα και επιλεγμένα “εναλλακτικά” βιολογικά δείγματα όπως η χολή, ο σπλήνας, το ήπαρ, ο εγκέφαλος, ο σκελετικός μυς, και το ενδοφθάλμιο υγρό. Οι αναπτυχθείσες μέθοδοι εφαρμόστηκαν σε αναλύσεις πραγματικών δειγμάτων από τοξικολογικές υποθέσεις.
Το θεωρητικό μέρος της διατριβής περιλαμβάνει το κεφάλαιο 1 στο οποίο αναφέρονται οι ορισμοί των ναρκωτικών ουσιών σύμφωνα με Ελληνική και την Αμερικανική Νομοθεσία, και επιπλέον γίνεται αναφορά στη σημασία του ποσοτικού προσδιορισμού των εξαρτησιογόνων ουσιών σε βιολογικά δείγματα, το κεφάλαιο 2 στο οποίο γίνεται αναφορά στις μεγαλύτερες χημικές κατηγορίες ψυχοδραστικών ουσιών και περιγράφονται τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά και οι φαρμακολογικές και φαρμακοκινητικές ιδιότητες των ουσιών που μελετήθηκαν και το κεφάλαιο 3 στο οποίο περιγράφονται τα “παραδοσιακά” και “εναλλακτικά” βιολογικά δείγματα που χρησιμοποιούνται στη συστηματική τοξικολογική ανάλυση, και επιπλέον αναφέρονται οι κατευθυντήριες οδηγίες για την επικύρωση των αναλυτικών μεθόδων με εφαρμογή σε τοξικολογικές αναλύσεις.
Το πειραματικό μέρος της διατριβής περιλαμβάνει το κεφάλαιο 4 στο οποίο περιγράφεται αναλυτικά ο εργαστηριακός εξοπλισμός, τα αντιδραστήρια και οι πρότυπες ουσίες που χρησιμοποιήθηκαν στις μελέτες. Ακολουθεί το κεφάλαιο 5 όπου περιγράφεται η ανάπτυξη και επικύρωση μεθόδου LC-MS/MS για τη σάρωση 19 ψυχοδραστικών ουσιών σε προθανάτιο και μεταθανάτιο ολικό αίμα. Στην παρούσα διατριβή αναλύθηκαν οι εξής 19 ψυχοδραστικές ουσίες: amphetamine, methamphetamine, phenylpropanolamine, ephedrine, pseudoephedrine, MDA, MDMA, MDEA, phentermine, methylphenidate, bupropion, hydroxy bupropion, alpha-PVP, ethylone, MDPV, mephedrone, methcathinone, methedrone και methylone. Για την κατεργασία των δειγμάτων αναπτύχθηκε μέθοδος κατεργασίας των βιολογικών δειγμάτων με την τεχνική της εκχύλισης στερεάς φάσης. Η μέθοδος σάρωσης αξιολογήθηκε ως προς τα κύρια χαρακτηριστικά ποιότητάς της, σύμφωνα με την οδηγία SWGTOX, και για το σκοπό αυτό ελέγχθηκε η ειδικότητα, η εκλεκτικότητα, η επιμόλυνση εκ μεταφοράς, η επίδραση του υλικού μήτρας, καθορίστηκε το κατώτατο όριο ανίχνευσης, υπολογίσθηκε η % ανάκτηση για κάθε αναλύτη και η μέθοδος εφαρμόσθηκε σε αναλύσεις πραγματικών δειγμάτων μεταθανάτιου ολικού αίματος. Στο κεφάλαιο 6 περιγράφεται η ανάπτυξη και επικύρωση μεθόδου UHPLC-ESI/MS/MS για τον ποσοτικό προσδιορισμό 12 ψυχοδραστικών ουσιών στις οποίες υπάρχει μηδενική ανοχή σε δείγματα μεταθανάτιου και προθανάτιου ολικού αίματος. Η μέθοδος ποσοτικοποίησης αξιολογήθηκε ως προς τα κύρια χαρακτηριστικά ποιότητάς της, σύμφωνα με την οδηγία SWGTOX, και για το σκοπό αυτό ελέγχθηκε η γραμμικότητα, ορθότητα, επαναληψιμότητα, ειδικότητα, εκλεκτικότητα, επιμόλυνση εκ μεταφοράς, τόσο σε προθανάτιο και μεταθανάτιο ολικό αίμα. Η μέθοδος χρησιμοποιήθηκε σε αναλύσεις διεργαστηριακών δειγμάτων και πραγματικών δειγμάτων ολικού αίματος και έχει ενταχθεί στις μεθόδους ρουτίνας του τοξικολογικού εργαστηρίου. Στο κεφάλαιο 7, μελετήθηκε η επίδραση των ούρων και επιλεγμένων εναλλακτικών βιολογικών δειγμάτων στην καταστολή/ενίσχυση του σήματος στο φασματόμετρο μαζών καθώς και στην % ανάκτηση των αναλυτών. Αξιολογώντας τα αποτελέσματα της καταστολής/ενίσχυσης του σήματος στα εναλλακτικά βιολογικά δείγματα παρατηρήθηκε ότι για τους περισσότερους αναλύτες το είδος του βιολογικού δείγματος δεν επηρέασε σημαντικά την καταστολή/ενίσχυση του σήματος, αντίθετα η % ανάκτηση των περισσότερων αναλυτών επηρεάστηκε σημαντικά από το είδος του υποστρώματος. Στην προτεινόμενη μέθοδο αναπτύχθηκε σχεδόν κοινή κατεργασία για όλα τα εναλλακτικά βιολογικά δείγματα που μελετήθηκαν και αυτό αποτελεί σημαντική απλούστευση στα αναλυτικά πρωτόκολλα ενός τοξικολογικού εργαστηρίου στο οποία υπάρχει πληθώρα δειγμάτων που πρέπει να αναλυθούν, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο χρόνος καθώς και το κόστος ανάλυσης. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφική ανασκόπηση, δεν υπάρχει αναφορά που να περιγράφει την ταυτόχρονη μελέτη της επίδρασης του υποστρώματος και της % ανάκτησης των δεκαεννέα αναλυτών σε ούρα και στα επιλεγμένα βιολογικά δείγματα.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Θετικές Επιστήμες
Λοιπές θεματικές κατηγορίες:
Επιστήμες Υγείας
Λέξεις-κλειδιά:
Ψυχοδραστικές ουσίες, ολικό αίμα, εναλλακτικά βιολογικά δείγματα, χρωματογραφία, φασματομετρία μαζών, εκχύλιση στερεάς φάσης, φαρμακευτική ανάλυση, τοξικολογική ανάλυση
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
187
