Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής

2021-01-18

2021

Βεργάκη Αναστασία

Καθηγ. Ελένη Μαντζουράνη (Επόπτης), Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Ε.Κ.Π.Α.
Αναπλ. Καθηγ. Ελευθέριος Πλάτων (Μέλος), Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Ε.Κ.Π.Α.
Αναπλ. Καθηγ. Γεώργιος Βαβουρανάκης (Μέλος), Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Ε.Κ.Π.Α.
Αναπλ. Καθηγ. Ιωάννης Παπαδάτος (Μέλος), Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Ε.Κ.Π.Α.
Αναπλ. Καθηγ. Κωνσταντίνος Κοπανιάς (Μέλος), Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Ε.Κ.Π.Α.
Λέκτορας Αφροδίτη Χασιακού-Αργυράκη (Μέλος), Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Ε.Κ.Π.Α.
Καθηγ. Διαμαντής Παναγιωτόπουλος, Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης

Οι οικιακές τελετουργίες στην Κρήτη κατά την Νεοανακτορική Εποχή: Οι περιπτώσεις της Ψύρας, του Μόχλου και των Γουρνιών

Ελληνικά

Οι οικιακές τελετουργίες στην Κρήτη κατά την Νεοανακτορική Εποχή: Οι περιπτώσεις της Ψύρας, του Μόχλου και των Γουρνιών

Η Διδακτορική Διατριβή υπό τον τίτλο «Οι οικιακές τελετουργίες στην Κρήτη κατά την Νεοανακτορική Εποχή: Οι περιπτώσεις της Ψύρας, του Μόχλου και των Γουρνιών» αποτελεί μία προσπάθεια επανεξέτασης της αρχαιολογικής μαρτυρίας, υπό μία κάτωθεν οπτική εφαρμόζοντας συγκειμενική μεθοδολογία. Επιλέγονται προς εξέταση τρεις μινωικές θέσεις της ΒΑ Κρήτης, στον Κόλπο του Μιραμπέλου, η Ψύρα, ο Μόχλος και τα Γουρνιά. Αποτελείται από έξι (6) κεφάλαια, τα οποία έχουν ως εξής.
Το 1ο Κεφάλαιο αποτελεί την «Εισαγωγή» της παρούσας διατριβής. Στην αρχή αναφέρονται το θέμα και οι σκοποί της έρευνας, οι οποίοι επικεντρώνονται στην ανίχνευση πράξεων ειδικού σκοπού (τελετουργιών) σε αυτές τις κοινότητες και της συμβολής τους στην κοινωνική οργάνωση. Επίσης, αναζητώνται οι επιδράσεις των τελετουργιών στην συγκρότηση των κοινωνικών δεσμών και των κανόνων που διέπουν την ομαλή λειτουργία των κοινωνιών των ως άνω οικισμών. Επίσης, η ανίχνευση εκείνων των χαρακτηριστικών που διακρίνουν την ιδιωτική από την δημόσια/κοινοτική τελετουργία αποτελεί βασικό ζητούμενο της παρούσας εργασίας.
Το 2ο κεφάλαιο υπό τον τίτλο «Ιστορία της Έρευνας» παρουσιάζει ανά χρονολογική σειρά όλες τις μελέτες, οι οποίες έχουν συμβάλλει καταλυτικά στην εικόνα που έχει διαμορφωθεί στην αρχαιολογία του Αιγαίου για τις οικιακές τελετουργίες και την λατρεία στην μινωική Κρήτη. Εντοπίζει τα μεθοδολογικά κενά, καθώς επίσης τις ερμηνευτικές αδυναμίες τους, χωρίς ωστόσο να παραλείπει την ανάδειξη εκείνων των απόψεων, οι οποίες είναι οι πλέον σημαντικές και αποτελούν διαχρονική βάση για τους μελετητές.
Το 3ο Κεφάλαιο «Θεωρητικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις» αποτελεί την θεωρητική και μεθοδολογική βάση πάνω στην οποία στηρίζεται η παρούσα διατριβή προκειμένου να ερμηνευθούν τα αρχαιολογικά δεδομένα και διαιρείται σε έξι μέρη. Προτείνονται νέοι ορισμοί για τους όρους τελετουργία και τελετουργική σκευή. Στο 4ο Κεφάλαιο με τίτλο «Παρουσίαση των υπό εξέταση αρχαιολογικών δεδομένων» καταγράφεται το υλικό (η αρχιτεκτονική και τα κινητά ευρήματα) ανά θέση, οικία και δωμάτιο πάντα εφαρμόζοντας συγκειμενική προσέγγιση. Από την Ψύρα εξετάζονται έξι (6) οικίες και δύο (2) υπαίθριοι χώροι. Από τον Μόχλο μελετήθηκαν οκτώ (8) οικίες και από τα Γουρνιά δεκαοκτώ (18).
Το 5ο Κεφάλαιο αποτελεί την «Σύνθεση των Δεδομένων», στο οποίο εξετάσθηκαν τόσο βιβλιογραφικά, όσο και συγκριτικά βάσει άλλων παραδειγμάτων, οι αρχιτεκτονικοί τύποι που απαντούν στις υπό εξέταση θέσεις και οι ομάδες εκείνων των κινητών αντικειμένων, που σχετίζονται διαχρονικά με τελετουργίες. Τελος, στο 6ο Κεφάλαιο διατυπώνονται τα τελικά συμπεράσματα της διατριβής που αφορούν στην χρήση των αρχιτεκτονικών τύπων (τελετουργική ή πρακτική), την διαίρεσή τους σε επιμέρους κατηγορίες ώστε να μην ταυτιζονται διαφορετικοί τύποι δωματίων, στην χρήση των αντικειμένων (τελετουργική ή/και για καθημερινές δραστηριότητες), καθώς επίσης στα είδη των οικιακών τελετουργιών που παρατηρήθηκαν στις τρεις οικιστικές θέσεις και της συμβολής τους στην κοινωνική οργάνωση.

Αρχαιολογία

μινωική αρχαιολογία, ύστερη εποχή του χαλκού, οικιακές τελετουργίες, Ψύρα, Μόχλος, Γουρνιά, κοινωνική οργάνωση

Όχι

0

Ναι

529

485

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2932943/file.pdf

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2932943