Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Γκιόκας Γεώργιος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρικής Σχολή, ΕΚΠΑ.
Ξάνθος Θεόδωρος, Καθηγητής, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Χαλκιάς Αθανάσιος, Επίκουρος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Περίληψη:
Εισαγωγή: Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορα συνοδά φάρμακα στην υπαραχνοειδή αναισθησία, με σκοπό να επιτευχθεί κυρίως μεγαλύτερης διάρκειας αναλγησία. Τέτοια συνοδά φάρμακα είναι η μορφίνη, η φεντανύλη, η κλονιδίνη και η κεταμίνη, με τις αντίστοιχες παρενέργειες. Πρόσφατα, η δεξμεδετομιδίνη, ένας ιδιαίτερα εκλεκτικός α2-αδρενεργικός αγωνιστής, μελετάται, ως συνοδό φάρμακο στην υπαραχνοειδή αναισθησία.
Σκοπός: Ο σκοπός της μελέτης αυτής είναι να εξετάσει και να συγκρίνει την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της δεξμεδετομιδίνης, χορηγούμενης υπαραχνοειδώς, ως συνοδό φάρμακο, και χορηγούμενης ενδοφλεβίως σε συνεχή έγχυση, μαζί με υπαραχνοειδή αναισθησία, σε ολική αρθροπλαστική γόνατος.
Μεθοδολογία: Πρόκειται για μία διπλή τυφλή προοπτική μελέτη, μεταξύ 60 ασθενών, οι οποίοι υπεβλήθησαν σε ολική αρθροπλαστική γόνατος, υπό υπαραχνοειδή αναισθησία. Οι ασθενείς χωρίστηκαν τυχαία σε τρείς ομάδες. Η ομάδα ελέγχου (ConG) έλαβε 3 ml λεβοβουπιβακαΐνης 0,5% (15 mg) + 0,5 ml N/S 0,9 %, υπαραχνοειδώς. H δεύτερη Ομάδα (DexSub) έλαβε 3 ml λεβοβουπιβακαΐνης 0,5 % (15 mg) + δεξμεδετομιδίνη (5γ) + N/S 0,9 %, υπαραχνοειδώς και η τρίτη ομάδα (DexIV) έλαβε 3 ml λεβοβουπιβακαΐνης 0,5 % (15 mg) + 0,5 ml N/S 0,9 %, υπαραχνοειδώς και δεξμεδετομιδίνη ενδοφλεβίως, σε δόση φόρτισης 1γ/kg στη συνέχεια σε συνεχή έγχυση (0,25γ/kg/hr). Καταγράφησαν η έναρξη και η διάρκεια του αισθητικού και του κινητικού αποκλεισμού, η διάρκεια της αναλγησίας μετεγχειρητικά και η αρτηριακή πίεση και οι σφύξεις διεγχειρητικά.
Αποτελέσματα: Η ομάδα (DEXIV) είχε πιο γρήγορη έναρξη αισθητικού αποκλεισμού (p<0,005). Η ομάδα (DΕXSub) είχε τη μεγαλύτερη διάρκεια αισθητικού και κινητικού αποκλεισμού (p<0,005). Η διάρκεια αναλγησίας ήταν μεγαλύτερη στις ομάδες (DΕXSub) και (DEXIV) συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου. Η ομάδα (DEXSub) τη είχε μεγαλύτερη διάρκεια μετεγχειρητικής αναλγησίας (p<0,005) και αποτελεσματικότερη τις 3 πρώτες ώρες μετεγχειρητικά (p<0,005). Όλοι οι ασθενείς παρουσίασαν αιμοδυναμική σταθερότητα. Δεν παρατηρήθηκαν ανεπιθύμητες ενέργειες.
Συμπεράσματα: Η παρούσα μελέτη αποδεικνύει τόσο την ασφάλεια όσο και την αποτελεσματικότητα της χρήσης της δεξμεδετομιδίνης για την επίτευξη μετεγχειρητικής αναλγησίας, χορηγούμενης ενδοφλεβίως και υπαραχνοειδώς. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, θα είχε η μελέτη του συνδυασμού της χορήγησης της δεξμεδετομιδίνης ενδοφλεβίως με άλλα συνοδά φάρμακα, στο πλαίσιο της πολυπαραγοντικής αναλγησίας.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Εισαγωγή: Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορα συνοδά φάρμακα στην υπαραχνοειδή αναισθησία, με σκοπό να επιτευχθεί κυρίως μεγαλύτερης διάρκειας αναλγησία. Τέτοια συνοδά φάρμακα είναι η μορφίνη, η φεντανύλη, η κλονιδίνη και η κεταμίνη, με τις αντίστοιχες παρενέργειες. Πρόσφατα, η δεξμεδετομιδίνη, ένας ιδιαίτερα εκλεκτικός α2-αδρενεργικός αγωνιστής, μελετάται, ως συνοδό φάρμακο στην υπαραχνοειδή αναισθησία.
Σκοπός: Ο σκοπός της μελέτης αυτής είναι να εξετάσει και να συγκρίνει την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της δεξμεδετομιδίνης, χορηγούμενης υπαραχνοειδώς, ως συνοδό φάρμακο, και χορηγούμενης ενδοφλεβίως σε συνεχή έγχυση, μαζί με υπαραχνοειδή αναισθησία, σε ολική αρθροπλαστική γόνατος.
Μεθοδολογία: Πρόκειται για μία διπλή τυφλή προοπτική μελέτη, μεταξύ 60 ασθενών, οι οποίοι υπεβλήθησαν σε ολική αρθροπλαστική γόνατος, υπό υπαραχνοειδή αναισθησία. Οι ασθενείς χωρίστηκαν τυχαία σε τρείς ομάδες. Η ομάδα ελέγχου (ConG) έλαβε 3 ml λεβοβουπιβακαΐνης 0,5% (15 mg) + 0,5 ml N/S 0,9 %, υπαραχνοειδώς. H δεύτερη Ομάδα (DexSub) έλαβε 3 ml λεβοβουπιβακαΐνης 0,5 % (15 mg) + δεξμεδετομιδίνη (5γ) + N/S 0,9 %, υπαραχνοειδώς και η τρίτη ομάδα (DexIV) έλαβε 3 ml λεβοβουπιβακαΐνης 0,5 % (15 mg) + 0,5 ml N/S 0,9 %, υπαραχνοειδώς και δεξμεδετομιδίνη ενδοφλεβίως, σε δόση φόρτισης 1γ/kg στη συνέχεια σε συνεχή έγχυση (0,25γ/kg/hr). Καταγράφησαν η έναρξη και η διάρκεια του αισθητικού και του κινητικού αποκλεισμού, η διάρκεια της αναλγησίας μετεγχειρητικά και η αρτηριακή πίεση και οι σφύξεις διεγχειρητικά.
Αποτελέσματα: Η ομάδα (DEXIV) είχε πιο γρήγορη έναρξη αισθητικού αποκλεισμού (p<0,005). Η ομάδα (DΕXSub) είχε τη μεγαλύτερη διάρκεια αισθητικού και κινητικού αποκλεισμού (p<0,005). Η διάρκεια αναλγησίας ήταν μεγαλύτερη στις ομάδες (DΕXSub) και (DEXIV) συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου. Η ομάδα (DEXSub) τη είχε μεγαλύτερη διάρκεια μετεγχειρητικής αναλγησίας (p<0,005) και αποτελεσματικότερη τις 3 πρώτες ώρες μετεγχειρητικά (p<0,005). Όλοι οι ασθενείς παρουσίασαν αιμοδυναμική σταθερότητα. Δεν παρατηρήθηκαν ανεπιθύμητες ενέργειες.
Συμπεράσματα: Η παρούσα μελέτη αποδεικνύει τόσο την ασφάλεια όσο και την αποτελεσματικότητα της χρήσης της δεξμεδετομιδίνης για την επίτευξη μετεγχειρητικής αναλγησίας, χορηγούμενης ενδοφλεβίως και υπαραχνοειδώς. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, θα είχε η μελέτη του συνδυασμού της χορήγησης της δεξμεδετομιδίνης ενδοφλεβίως με άλλα συνοδά φάρμακα, στο πλαίσιο της πολυπαραγοντικής αναλγησίας.
