Μονάδα:
Κατεύθυνση Προϊστορική ΑρχαιολογίαΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2021-03-07
Συγγραφέας:
Γιαννετάκη Ελένη
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ελένη Μαντζουράνη, Καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Γεώργιος Βαβουρανάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Αφροδίτη Χασιακού, Λέκτορας Προϊστορικής Αρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πρωτότυπος Τίτλος:
Βωμοί και εστίες στη Μυκηναϊκή λατρεία: αρχιτεκτονικά και ζωοαρχαιολογικά δεδομένα από την Ηπειρωτική Ελλάδα
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Βωμοί και εστίες στη Μυκηναϊκή λατρεία: αρχιτεκτονικά και ζωοαρχαιολογικά δεδομένα από την Ηπειρωτική Ελλάδα
Περίληψη:
Από την πρώτη στιγμή που ο άνθρωπος άρχισε να ανακαλύπτει το περιβάλλον γύρω του και να επικοινωνεί με τα άλλα ανθρώπινα όντα, δημιουργήθηκε και η ανάγκη επικοινωνίας του με το θείο. Η ανάγκη αυτή εκφράστηκε από την θρησκευτική αρχιτεκτονική και τις τελετουργίες του κάθε λαού. Οι βωμοί και οι εστίες αποτέλεσαν τέτοιες κατασκευές τελετουργικού και λατρευτικού χαρακτήρα για την έκφραση της λατρείας των κοινωνιών, που έστρεψαν το ενδιαφέρον των μελετητών στη μυκηναϊκή θρησκευτική πρακτική.
Η εργασία αυτή ασχολείται με τα αρχιτεκτονικά δεδομένα και τα ζωοαρχαιολογικά κατάλοιπα που σχετίζονται με τους βωμούς και τις εστίες της Ηπειρωτικής Ελλάδας στη μυκηναϊκή περίοδο, κάνοντας αναφορά και στις λατρευτικές κατασκευές της Μεσοελλαδικής περιόδου. Σκοπός της εργασίας είναι η αναζήτηση των σταθερών στοιχείων σε γεωγραφική και χρονολογική κλίμακα, η τυπολογική ταξινόμησή τους, τα μορφολογικά τους χαρακτηριστικά, αλλά και ο προσδιορισμός των τελούμενων θρησκευτικών πρακτικών.
Η παρούσα εργασία δομείται σε τέσσερα κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο ασχολείται με την λειτουργία των θρησκευτικών τελετουργιών της μυκηναϊκής περιόδου που λάμβαναν χώρα στα υπό μελέτη λατρευτικά κτίσματα και με τη φύση των προσφορών τους που διαχωρίζονται σε αναίμακτες και αιματηρές. Στο δεύτερο κεφάλαιο, μελετώνται οι βωμοί και οι εστίες με βάση τη γεωγραφική τους κατανομή κατά την Μεσοελλαδική περίοδο, που σηματοδοτεί την αρχή της εμφάνισής τους. Η προσοχή εστιάζεται στην Αργολίδα και τη Μεσσηνία, κυρίως από ταφικά περιβάλλοντα, στα οποία εμφανίστηκαν οι πρώτες ενδείξεις λατρείας.
Στο τρίτο κεφάλαιο, εξετάζονται οι βωμοί και οι εστίες κατά την Υστεροελλαδική περίοδο, κατά την οποία εξελίχθηκαν και εξαπλώθηκαν, με βάση πρώτα τη γεωγραφική και έπειτα τη χρονολογική τους κατανομή, καθώς και τα ζωοαρχαιολογικά δεδομένα που συσχετίζονται με αυτές. Οι περιοχές που αναλύονται είναι οι Μυκήνες, η Τίρυνθα, η Πύλος, το Διμήνι, η Αγία Ειρήνη Κέας, ο Άγιος Κωνσταντίνος Μεθάνων, ο Άγιος Βασίλειος Λακωνίας, το ιερό του Απόλλωνα Μαλεάτα στην Επίδαυρο και η Ελευσίνα.
Στο τέταρτο κεφάλαιο, επιχειρείται η σύνθεση των δεδομένων μέσα από αρχιτεκτονικά, εικονογραφικά και επιγραφικά δεδομένα, αλλά και από οστεολογικά κατάλοιπα. Σε πρώτο στάδιο, εντοπίζονται ενδείξεις λατρείας στα νεκροταφεία, σε οικιακό πλαίσιο της Μεσοελλαδικής και της πρώιμης μυκηναϊκής περιόδου, σε υπαίθρια και αστικά ιερά, σε ανακτορικό και μετανακτορικό πλαίσιο. Σε επόμενο στάδιο, συγκεντρώνονται τα μορφολογικά χαρακτηριστικά και η τυπολογία των κατασκευών και παρουσιάζονται συγκριτικά δεδομένα από άλλες τέχνες (σφραγιδογλυφία) και περιοχές (Κρήτη). Σε τελικό στάδιο, ερμηνεύονται οι αιματηρές (θυσία) και οι αναίμακτες προσφορές (σπονδές, απόθεση αντικειμένων ή τροφής) στο αρχαιολογικό τους πλαίσιο και γίνεται αναφορά σε θεωρίες που σχετίζονται με κάποιους χώρους τέλεσης των λατρευτικών πρακτικών (κεντρικές εστίες και αυλές ανακτόρων). Η παρούσα εργασία ολοκληρώνεται με τα συμπεράσματα, τα οποία αναφέρονται στη φύση των λατρευτικών κατασκευών και στον χαρακτήρα των θρησκευτικών τελετουργιών που λάμβαναν χώρα στην Ηπειρωτική Ελλάδα κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Αρχαιολογία
Λέξεις-κλειδιά:
μυκηναϊκός, θρησκεία, λατρεία, Εποχή του Χαλκού, ζωοαρχαιολογία, θυσία, ειδώλια, αρχιτεκτονική, τελετουργία, ιερό, ναός, μέγαρο, ανάκτορο, οικισμός, οικία
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
416
Αρχείο:
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.
Γιαννετάκη Ελένη_ΜΔΕ_2021.pdf
9 MB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.
