Μονάδα:
Κατεύθυνση Γλωσσολογία: Θεωρία και ΕφαρμογέςΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2021-03-10
Συγγραφέας:
Βαλασίδου Γεωργία
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Νικόλαος Λαβίδας, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Αγγλική Γλώσσας και Φιλολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Βασιλική Νικηφορίδου, Καθηγήτρια, Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Άννα Χατζηδάκη, Λέκτορας, Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πρωτότυπος Τίτλος:
The diachrony of phrasal verbs in English and Greek: A historical corpus-based approach.
Γλώσσες εργασίας:
Αγγλικά
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Ερευνώντας τα φραστικά ρήματα στη διαχρονία της Αγγλικής και της Ελληνικής γλώσσας, με βαση ιστορικά σώματα κειμένων.
Περίληψη:
Τα φραστικά ρήματα (phrasal verbs), ως ιδιάζον χαρακτηριστικό της Αγγλικής, έχουν προσελκύσει κατά περιόδους την προσοχή πολλών ερευνητών, οι οποίοι εξέτασαν την ιστορική τους εξέλιξη. Είναι κοινώς αποδεκτό ότι η συντακτική αλλαγή από τις παλαιότερες περιόδους της Αγγλικής στις νεότερες και η επίδραση φαινομένων που σχετίζονται με τη γραμματικοποίηση, οδήγησαν στην εμφάνιση φραστικών ρημάτων στα Αγγλικά (βλέπετε μεταξύ άλλων Thim 2012, Rodríguez-Puente 2013). Η παρούσα διπλωματική εργασία στοχεύει να περιγράψει τη σημασιολογική εξέλιξη των φραστικών ρημάτων και να αναζητήσει τους λόγους της απουσίας τους από άλλες (μη-Γερμανικές) γλώσσες. Συγκεκριμένα, εξετάζει τη σημασιολογική εξέλιξη των μορίων (particles) και διερευνά τους λόγους που δεν ενθάρρυναν την εμφάνιση φραστικών ρημάτων στα Ελληνικά. Σε αυτό το πλαίσιο, τα φραστικά ρήματα ορίζονται ως συνδυασμοί ρήματος-μορίου που θεωρούνται ως ενιαία σημασιολογική και λεξική μονάδα, με διάφορους βαθμούς σημασιολογικής διαφάνειας.
Για να εξεταστεί η σημασιολογική εξέλιξη των μορίων που συμμετέχουν στο σχηματισμό φραστικών ρημάτων, συλλέχθηκαν δεδομένα από διάφορες περιόδους της Αγγλικής από τα σώματα κειμένων Penn Parsed Corpora of Historical English μέσω της μηχανής αναζήτησης CorpusStudio2. Στη συνέχεια εξετάστηκαν έως και 100 παραδείγματα των δεδομένων από κάθε περίοδο των Αγγλικών, για να παρατηρηθούν οι τάσεις στα σημασιολογικά χαρακτηριστικά των μορίων. Τα αποτελέσματα έδειξαν μείωση της έκφρασης κυριολεκτικής σημασίας και αύξηση της έκφρασης της αποψιακής και ιδιωματικής σημασίας.
Επιπλέον, για να διερευνήσουμε την εξέλιξη του συνδυασμού μορίων-ρημάτων στα Ελληνικά, συλλέξαμε δεδομένα από τα δύο ομηρικά έπη (Οδύσσεια και Ιλιάδα) μέσω του σώματος κειμένων Thesaurus Linguae Graecae. Δεδομένου ότι η ενοποίηση μεταξύ μορίων και ρημάτων είχε συμβεί στα Ελληνικά ήδη από τους Μυκηναϊκούς χρόνους, επικεντρωθήκαμε στην εξέταση περιπτώσεων όπου μαρτυρείται ‘τμήση’ στα ομηρικά έπη, με αποτέλεσμα το προρηματικό μόριο (preverb) να διαχωρίζεται από το ρήμα, αλλά να διατηρείται η σημασιολογική ενότητα. Με βάση τις παραπάνω παρατηρήσεις, συγκρίναμε τα αγγλικά και τα ελληνικά δεδομένα σε σχέση με την εμφάνιση φραστικών ρημάτων. Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι η αλλαγή της σειράς όρων από τις παλαιότερες στις νεότερες περιόδους των Αγγλικών και η επίδραση της λεξικοποίησης προκάλεσε την εμφάνιση των φραστικών ρημάτων.
Από την άλλη πλευρά, όπως πληροφορούμαστε από τον Bertrand (2014), η σειρά των όρων στην αρχαία ελληνική πρόταση καθοριζόταν από το πληροφοριακό τους φορτίο και μάλιστα η σειρά αυτή δέσμευε την τοποθέτηση των μορίων κυρίως σε προρηματική θέση. Έτσι, η δέσμευση των μορίων πριν από το ρήμα και η γραμματικοποίηση οδήγησαν στον σχηματισμό σύνθετων ρημάτων στα ελληνικά, αποκλείοντας την ανάπτυξη φραστικών ρημάτων.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Γλώσσα – Λογοτεχνία
Λέξεις-κλειδιά:
Λέξεις κλειδιά: φραστικά ρήματα, μόρια, σημασιολογική αλλαγή, συντακτική αλλαγή, αντιπαραθετική ανάλυση, Ελληνική, Αγγλική, σύνθετα ρήματα.
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
42
