Κατεύθυνση Μουσειακές Σπουδές
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής

2021-03-19

2021

Μιχαλοπούλου Άννα

Μάρλεν Μούλιου, Επίκουρη Καθηγήτρια Μουσειολογίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ

Γιάννης Παπαδάτος, Επίκουρος Καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ

Γεώργιος Παναγιάρης, Καθηγητής στο τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

Πολιτιστική κληρονομιά και τοπική κοινωνία: σχέση και (αλληλεπί)δραση στην περιοχή του Μαραθώνα

Ελληνικά

Πολιτιστική κληρονομιά και τοπική κοινωνία: σχέση και (αλληλεπί)δραση στην περιοχή του Μαραθώνα

Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως στόχο αφενός να ανιχνεύσει τις αντιλήψεις της τοπικής κοινωνίας σχετικά με το αρχαιολογικό απόθεμα της ευρύτερης περιοχής του Μαραθώνα, αφετέρου να διερευνήσει εάν αυτές οι αντιλήψεις μπορούν να αποτελέσουν την αφετηρία για περαιτέρω δράσεις αξιοποίησής του. Επιχειρεί, δηλαδή, να εξετάσει τη δυνατότητα ενεργού εμπλοκής των κατοίκων στην ανάδειξη της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Για την υλοποίηση των στόχων αυτών, η εργασία βασίστηκε στα διεπιστημονικά μεθοδολογικά και θεωρητικά εργαλεία που μας παρέχουν τα πεδία της μουσειολογίας, της αρχαιολογίας και της ανθρωπολογίας.
Πιο συγκεκριμένα, σε πρώτο στάδιο, σχεδιάστηκε και πραγματοποιήθηκε μία εθνογραφική επιτόπια έρευνα, μέσω της οποίας επιχειρήσαμε να αφουγκραστούμε τις πεποιθήσεις των κατοίκων σχετικά με τον αρχαιολογικό πλούτο και τον ρόλο που αυτός διαδραματίζει για τους ίδιους στη σημερινή εποχή. Σε δεύτερο στάδιο, πρόθεση μας ήταν να οργανώσουμε και να υλοποιήσουμε μία πολιτιστική δράση στον χώρο της πανεπιστημιακής ανασκαφής στη θέση Πλάσι, με τη συμμετοχή μελών της τοπικής κοινωνίας. Η δράση αυτή βασίστηκε θεωρητικά στο πεδίο της δημόσιας αρχαιολογίας, ένα πεδίο συνεχώς εξελισσόμενο, που αντανακλά την τάση της αρχαιολογικής επιστήμης προς τη διεύρυνση του «κοινού» της εκτός της ακαδημαϊκής κοινότητας και εδράζεται στην παραδοχή ότι η τοπική κοινωνία μπορεί κάλλιστα να συμβάλει στη διαμόρφωση της γνώσης περί αρχαιολογικών καταλοίπων. Το σκεπτικό της δράσης στηρίχθηκε στη θέση ότι ένας αρχαιολογικός χώρος μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης στο παρόν. Για τον λόγο αυτό προσεγγίσαμε καλλιτέχνες, ερασιτέχνες και επαγγελματίες, οι οποίοι διαμένουν μόνιμα ή σχετίζονται με κάποιον τρόπο με τον Δήμο Μαραθώνα, ζητώντας τους να εμπνευστούν από την ανασκαφή στο Πλάσι και να δημιουργήσουν συνθέσεις, που θα παρουσιαστούν επιτόπου σε μία έκθεση που θα είναι ανοιχτή στο ευρύ κοινό. Η δράση αυτή στόχευε στην εξοικείωση των κατοίκων με τον αρχαιολογικό πλούτο του Μαραθώνα, αλλά και την αρχαιολογική επιστήμη εν γένει, καθώς και στη συνειδητοποίηση ότι το παρελθόν είναι ένας «ζωντανός τόπος» που επηρεάζει την ανθρώπινη δράση στο παρόν και μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για αυτή.
Λόγω των δυσμενών συνθηκών της πανδημίας, η σχεδιαζόμενη δράση δεν πραγματοποιήθηκε. Αντ’ αυτού, επιλέξαμε να διεξάγουμε συνεντεύξεις με τους καλλιτέχνες που είχαμε αρχικά προσεγγίσει, με σκοπό να καταγράψουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους αναφορικά με τη δράση, τον τρόπο υλοποίησής της, τις δυσκολίες που ενδεχομένως θα συναντούσαμε, καθώς και τις προοπτικές που ανοίγονται για αυτή μακροπρόθεσμα. Οι συνεντεύξεις αυτές μας παρείχαν πολύτιμες πληροφορίες για τον αρτιότερο σχεδιασμό της δράσης στο άμεσο μέλλον.

Αρχαιολογία

Δημόσια Αρχαιολογία, Αρχαιολογία της Κοινότητας, Εθνογραφική έρευνα, Μαραθώνας

Όχι

0

Ναι

93

202

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2939340