Μονάδα:
Κατεύθυνση Νεότερη και Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία: ελληνοβενετικός, οθωμανικός, νεότερος ελληνικός κόσμοςΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2021-04-22
Συγγραφέας:
Ντούρου Δέσποινα
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Δήμητρα Λαμπροπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ποθητή Χαντζαρούλα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιστορικής Ανθρωπολογίας, τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Πρωτότυπος Τίτλος:
Γυναίκες της Κατοχής: βιωμένη εμπειρία και μνήμη για τη δεκαετία του ’40 μέσα από γραπτές και προφορικές μαρτυρίες γυναικών
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Γυναίκες της Κατοχής: βιωμένη εμπειρία και μνήμη για τη δεκαετία του ’40 μέσα από γραπτές και προφορικές μαρτυρίες γυναικών
Περίληψη:
Η παρούσα μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία έχει ως θέμα την μελέτη της Κατοχής ως βιωμένη εμπειρία. Η περίοδος 1941-1944 προσεγγίζεται υπό το πρίσμα γυναικείων προσωπικών μαρτυριών και επιχειρείται η μελέτη της έμφυλης συγκρότησης της μνήμης, ατομικής ή συλλογικής, προσωπικής ή δημόσιας, για την περίοδο της Κατοχής όπως προκύπτει μέσα από δύο πεδία: τις προφορικές και τις γραπτές μαρτυρίες γυναικών. Η ανάπτυξη της μελέτης γίνεται με αναλυτικό εργαλείο το φύλο, το οποίο διαπλέκεται με τις εμπειρίες και τα βιώματα της Κατοχής που καθορίζουν τις γυναίκες, οι οποίες γράφουν ή μιλούν, και νομιμοποιούν την επιθυμία τους να αφηγηθούν. Επιπροσθέτως, η οπτική του φύλου προσφέρει τη δυνατότητα να ιδωθεί η Κατοχή ως χρονική τομή των αφηγήσεων, δηλαδή ως μια στιγμή στην προσωπική πορεία των γυναικών που οδηγεί στην επανερμηνεία του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος.
Αρχικά, στο πρώτο κεφάλαιο, με επίκεντρο τη σχέση της ιστορίας και των προσωπικών μαρτυριών, καταγράφεται το πλαίσιο παραγωγής των γυναικείων γραπτών και προφορικών μαρτυριών για την περίοδο της Κατοχής και παρουσιάζεται η καθοριστική επιρροή της διαδικασίας ιστορικοποίησης ολόκληρης δεκαετίας του 1940. Προχωρώντας, στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύεται η Κατοχή ως βιωμένη εμπειρία με επίκεντρο τέσσερις βιωματικούς άξονες που προκύπτουν από το σώμα των μαρτυριών υπό εξέταση, με σκοπό την ανάδειξη της Κατοχής ως μιας πολύπλευρης και πολυσχιδούς εμπειρίας. Παράλληλα, αποτυπώνεται ο τρόπος με τον οποίο η Κατοχή συνθέτει μια βιωματική καμπή στις γυναικείες προσωπικές μαρτυρίες, εξετάζοντας το πλαίσιο αναφοράς και δράσης των γυναικών πριν την Κατοχή και τη νέα πραγματικότητα που επικρατεί με το ξέσπασμα του πολέμου. Η εργασία ολοκληρώνεται με το τρίτο κεφάλαιο, το οποίο καταπιάνεται με την αντίθεση μεταξύ της πολυφωνίας που αποδίδεται από τις μαρτυρίες στην περίοδο της Κατοχής και στην εξιδανικευτική δημόσια εικόνα γυναικών που καθιερώθηκαν ως πρότυπα, ήδη από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου. Παρακολουθώντας την ηρωοποίηση της Λέλας Καραγιάννη για τη Δεξιά και της Ηλέκτρας Αποστόλου για την Αριστερά, εξετάζεται η επιρροή που έχει ασκήσει ο μύθος τους στις προσωπικές μαρτυρίες αλλά και η συμβολή τους στην αποσιώπηση γυναικείων εμπειριών που δεν χωρούσαν στο ηρωικό πλαίσιο που συνέθεσαν.
Συνοψίζοντας, η παρούσα μελέτη φιλοδοξεί να συμμετάσχει στην ευρύτερη συζήτηση σχετικά με τις γυναικείες εμπειρίες σε συνάρτηση με τη δεκαετία του 1940, εστιάζοντας στη συγκρότηση της έμφυλης μνήμης.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Ιστορία
Λέξεις-κλειδιά:
Κατοχή, Δεύτερος Παγκόσμιος πόλεμος, Δεκαετία 1940, Γυναίκες, Βιωμένη Εμπειρία, Έμφυλη Μνήμη, Προφορική Ιστορία, Προσωπικές Μαρτυρίες
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
247
