Συνδρομική μακροκεφαλία και υπερανάπτυξη σκελετού:  Mελέτη μεταβολισμού και πυκνότητας οστών στο σύνδρομο Sotos

Καπόγιαννης Χαράλαμπος

Μονάδα:

Τμήμα Ιατρικής
Βιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας

Ημερομηνία κατάθεσης:

2021-05-20

Έτος εκπόνησης:

2021

Συγγραφέας:

Καπόγιαννης Χαράλαμπος

Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:

Παναγιώτης Παπαγγελόπουλος, Kαθηγητής, Iατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Έλενα Φρυσίρα, Καθηγήτρια, Iατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Βασιλική Παπαευαγγέλου, Καθηγήτρια, Iατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Όλγα Σαββίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Iατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Βασίλειος Κοντογεωργάκος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Iατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ολυμπία Παπακωνσταντίνου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Iατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Παναγιώτης Κουλουβάρης, Επίκουρος Καθηγητής, Iατρική Σχολή, ΕΚΠΑ

Πρωτότυπος Τίτλος:

Συνδρομική μακροκεφαλία και υπερανάπτυξη σκελετού: Mελέτη μεταβολισμού και πυκνότητας οστών στο σύνδρομο Sotos

Γλώσσες διατριβής:

Ελληνικά

Μεταφρασμένος τίτλος:

Περίληψη:

Στόχος μελέτης
Το σύνδρομο Sotos είναι ένα σπάνιο σύνδρομο υπερανάπτυξης του σκελετού με συχνότητα 1-9/100.000 παιδιά, το οποίο οφείλεται σε μετάλλαξη στο γονίδιο NSD1. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν ιδιαίτερα δεδομένα σχετικά με το σκελετικό προφίλ των ασθενών αυτών στην τρέχουσα βιβλιογραφία. Ο βασικός μας στόχος ήταν να αποτυπώσουμε το σκελετικό προφίλ ασθενών με κλινικά και γενετικά επιβεβαιωμένο σύνδρομο Sotos, καθώς και να βρούμε την πιο αξιόπιστη μέθοδο διόρθωσης της οστικής πυκνότητας (BMD) λόγω του μεγάλου αναστήματος. Οι δύο μεθόδοι διόρθωσης της οστικής πυκνότητας που χρησιμοποιήθηκαν και συγκρίθηκαν μεταξύ τους ήταν βάσει διορθωμένης ηλικίας για το ύψος (“Ηt-A”) και βάσει οστικής ηλικίας (“ΒΑ”).

Aσθενείς και μέθοδος
Η οστική πυκνότητα της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης (LS, lumbar spine) και της ολόσωμης εξαιρουμένης της κεφαλής (TBLH, total body less head) εκτιμήθηκαν με τη βοήθεια της απορροφησιομετρίας με διπλοενεργειακή δέσμη φωτονίων (DXA). Επιπλέον εκτιμήθηκε η γεωμετρία των οστών, η οστική ισχύς, η μυική μάζα καθώς και το ποσοστό λιπώδους ιστού. Αναφορικά με τον οστικό μεταβολισμό μετρήθηκαν βασικοί βιοχημικοί και ορμονολογικοί δείκτες, καθώς και δείκτες οστικού σχηματισμού και απορρόφησης των οστών. Τέλος ελήφθησαν πληροφορίες σχετικά με τη διατροφή (με έμφαση στην ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου), το ιστορικό καταγμάτων και σκελετικού άλγους και σημειώθηκαν τυχόν μυοσκελετικές ανωμαλίες και συννοσηρότητες.

Αποτελέσματα
Συνολικά εκτιμήθηκαν δεκαοχτώ ασθενείς με γενετικά επιβεβαιωμένο σύνδρομο Sotos ηλικίας πέντε έως δεκαοχτώ ετών. Δώδεκα ασθενείς (67%) είχαν σκολίωση. Δε σημειώθηκε θετικό ιστορικό κατάγματος ή αξιοσημείωτο σκελετικό άλγος στους ασθενείς μας. Όλοι οι ασθενείς παρουσίαζαν μειωμένη ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου (<1000mg/24h). Ένας ασθενής είχε ανεπάρκεια 25-(OH)-vitD (14.7ng/ml) και έλαβε θεραπεία με χοληκαλσιφερόλη. Οι διάμεσες τιμές της οστικής πυκνότητας της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης και της ολόσωμης εξαιρουμένης της κεφαλής, που δεν είχαν προσαρμοστεί με βάσει το μεγάλο ανάστημα (un, unadjusted) ήταν φυσιολογικές. Όταν όμως έγινε προσαρμογή των παραπάνω τιμών βάσει διορθωμένης ηλικίας για το ύψος (“Ht-A”), αλλά και βάσει οστικής ηλικίας (“BA”) παρατηρήθηκε σημαντική ελάττωση των παραπάνω τιμών, κυρίως στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Oι διάμεσες τιμές των δεικτών του οστικού μεταβολισμού ήταν φυσιολογικές. Αναφορικά με τη γεωμετρία των οστών η διάμεση τιμή του μήκους των οστών ήταν 97,5%, υψηλότερη δηλαδή σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό, κάτι αναμενόμενο όμως δεδομένου του μεγάλου αναστήματος και της υπερανάπτυξης στα πλαίσια του συνδρόμου. Οι διάμεσες τιμές του πλάτους, του βάρους των οστών, της οστική ισχύς, της μυϊκής μάζας και του λιπώδους ιστού ήταν φυσιολογικές. Τέλος αναφορικά με τον οστικό μεταβολισμό βρέθηκαν οι εξής στατιστικά σημαντικές συσχετίσεις: αρνητική συσχέτιση μεταξύ του Z-score ΒMD TBLH (“BA”) (r: -0.731, p<0.05) και της έκκρισης ασβεστίου στα ούρα (UCA/Ucr) και θετική συσχέτιση μεταξύ του Z-score BMD LS (“BA”) και της οστεοκαλσίνης (OC) (r: 0.57, p<0.05).

Συμπέρασμα
Δεν υπήρχε ένδειξη οστεοπόρωσης στους ασθενείς μας. Όμως, η οστική πυκνότητα που είχε διορθωθεί βάσει οστικής ηλικίας αλλά και βάσει ηλικίας για το ύψος ήταν σαφώς επηρεασμένη. Επίσης παρατηρήθηκε, ότι η διόρθωση της οστικής πυκνότητας βάσει οστικής ηλικίας αντανακλούσε το σκελετικό προφίλ των ασθενών καλύτερα, καθώς σημειώθηκαν στατιστικά σημαντικές συσχετίσεις με δείκτες του οστικού μεταβολισμού (UCA/Ucr, OC). Eπομένως, οι ΟC και UCa/Ucr θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως προγνωστικοί δείκτες για την αξιολόγηση της σκελετικής υγείας ασθενών με σύνδρομο Sotos.

Κύρια θεματική κατηγορία:

Θετικές Επιστήμες

Λέξεις-κλειδιά:

Oστική πυκνότητα, Oστικός μεταβολισμός, Σύνδρομο Sotos, Δείκτες οστικού μεταβολισμού, Σκολίωση, Οστεοπόρωση

Ευρετήριο:

Όχι

Αρ. σελίδων ευρετηρίου:

Εικονογραφημένη:

Ναι

Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:

Αριθμός σελίδων:

Αρχείο: