Ρύθμιση του μεταβολισμού από το υδρόθειο

Διδακτορική Διατριβή uoadl:2948016 105 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Τμήμα Φαρμακευτικής
Βιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών
Ημερομηνία κατάθεσης:
2021-06-28
Έτος εκπόνησης:
2021
Συγγραφέας:
Κατσούδα Αντωνία
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Ανδρέας Παπαπετρόπουλος, Καθηγητής, Τμήμα Φαρμακευτικής, Ε.Κ.Π.Α.
Ιωάννα Ανδρεάδου, Καθηγήτρια, Τμήμα Φαρμακευτικής, Ε.Κ.Π.Α.
Κυριάκος Κυπραίος, Καθηγητής, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Πατρών
Χαράλαμπος Αντωνιάδης, Καθηγητής, Radcliffe Department of Medicine, University of Oxford
Κωνσταντίνος Δροσάτος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Lewis Katz School of Medicine, Τemple University
Απόστολος Κλινάκης, Ερευνητής Α’, Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών, Ακαδημίας Αθηνών
Τριαντάφυλλος Χαβάκης, Καθηγητής, Faculty of Medicine, Technische Universität Dresden
Πρωτότυπος Τίτλος:
Ρύθμιση του μεταβολισμού από το υδρόθειο
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Ρύθμιση του μεταβολισμού από το υδρόθειο
Περίληψη:
Η παχυσαρκία αποτελεί χρόνια, πολυπαραγοντική ασθένεια, η ανάπτυξη της οποίας σχετίζεται με αυξημένη εναπόθεση λίπους. Θεωρείται μία από τις κυριότερες αιτίες θανάτου και συνδέεται άμεσα με την εκδήλωση πολλαπλών νοσημάτων. Το συνεχώς αυξανόμενο ποσοστό υπέρβαρων ασθενών που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, καθιστά την ανάπτυξη νέων θεραπευτικών προσεγγίσεων έναντι της παχυσαρκίας, πεδίο εντατικής έρευνας. Το υδρόθειο (H2S) ένα αέριο ευρέως γνωστό για την τοξικότητα του, αναγνωρίζεται πλέον ως σηματοδοτικό μόριο του οργανισμού. Συντίθεται ενδογενώς από τη δράση των ενζύμων: γ-λυάση της κυσταθειονίνης (CSE), β-συνθάση της κυσταθειονίνης (CBS) και σουλφοτρανσφεράση του 3-μερκαπτοπυροσταφυλικού (MPST) και η εμπλοκή του σε πολλές φυσιολογικές λειτουργίες και παθολογικές καταστάσεις, έχει αποδειχθεί. Η διερεύνηση του ρόλου του ενδογενώς παραγόμενου και εξωγενώς χορηγούμενου H2S στη φυσιολογία του λιπώδους ιστού και την παθογένεια της παχυσαρκίας αποτέλεσε το αντικείμενο της συγκεκριμένης μελέτης.
Προκειμένου να ελεγχθεί η πιθανότητα ύπαρξης συσχέτισης μεταξύ της έκφρασης των ενζύμων CBS, CSE και MPST στον λιπώδη ιστό και της παχυσαρκίας, ποντίκια άγριου τύπου (WT) έλαβαν φυσιολογική (CD) ή δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας λίπους (HFD) για διάστημα 16 εβδομάδων. Οι λιπώδης ιστοί: υποδόριος λευκός (iWAT), σπλαχνικός λευκός (gWAT) και φαιός (iBAT), απομονώθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν ακολούθως, για western blot ανάλυση. Αν και καμία διαφορά δεν παρατηρήθηκε στην έκφραση των CBS και CSE μεταξύ των CD και HFD ποντικιών, μειωμένα επίπεδα πρωτεΐνης του MPST ανιχνεύθηκαν και στους τρεις υπό μελέτη ιστούς λίπους των παχύσαρκων μυών. Σε συμφωνία με τα παραπάνω, η συγκέντρωση του H2S βρέθηκε ελαττωμένη στον λευκό λιπώδη ιστό των ποντικιών που έλαβαν υπερθερμιδική δίαιτα.
Ο ρόλος του MPST στην αύξηση σωματικού βάρους διερευνήθηκε περαιτέρω. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν γενετικά τροποποιημένοι μύες με απαλοιφή του γονιδίου Mpst (Μpst-/-). Τα νεαρά Μpst-/- ποντίκια που έλαβαν υπερθερμιδική δίαιτα εκδήλωσαν πρόωρο φαινότυπο παχυσαρκίας. Επιπροσθέτως, εμφάνισαν μειωμένη κατανάλωση Ο2, παραγωγή CO2 και μεταβολικό ρυθμό, καθώς επίσης και αυξημένη αντίσταση στη γλυκόζη και την ινσουλίνη. Το βάρος των gWAT και iBAT παρέμεινε αμετάβλητο μετά την απαλοιφή του Mpst, ωστόσο αυξημένη βρέθηκε η μάζα και το μέγεθος των λιποκυττάρων του iWAT των Μpst-/- HFD μυών. Τα ηλικιωμένα Μpst-/- ποντίκια που έλαβαν φυσιολογική δίαιτα παρουσίασαν επίσης φαινότυπο αυξημένου σωματικού βάρους και μάζας του υποδόριου λευκού λιπώδους ιστού. Ανάλυση RNA-αλληλούχισης που πραγματοποιήθηκε στον iWAT WT και Μpst-/- HFD μυών, αποκάλυψε ότι η έλλειψη του ενζύμου συνδέεται με αυξημένη έκφραση γονιδίων που σχετίζονται με την ανάπτυξη φλεγμονής και ελαττωμένη έκφραση γονιδίων που συμμετέχουν στη συγκρότηση της αναπνευστικής αλυσίδας και του μιτοχονδριακού μεταφορέα πρωτεϊνών (translocase of outer/inner membrane, TIM/TOM). Όπως αποδείχθηκε, τα χαμηλότερα επίπεδα έκφρασης ΤΙΜ/ΤΟΜ υπομοναδών, σχετίζονται με μειωμένη μεταφορά πρωτεϊνών εντός των μιτοχονδρίων και ελαττωμένα επίπεδα των προϊόντων της β-οξείδωσης και του κύκλου του κιτρικού οξέος στον ιστό. Τα ευρήματα αυτά υποδεικνύουν την υπολειτουργία του ΤΙΜ/ΤΟΜ στον iWAT των Μpst-/- HFD μυών. Αναστολή του μιτοχονδριακού μεταφορέα με τη χρήση γενετικών ή φαρμακολογικών προσεγγίσεων σε λιποκύτταρα, οδήγησε σε επαγωγή της συσσώρευσης λιπιδίων, υπογραμμίζοντας τη σημαντικότητα της ορθής λειτουργίας του συμπλόκου για τον μεταβολισμό των λιπαρών οξέων και την αύξηση σωματικού βάρους. Συνθήκες υποξίας αποδείχθηκε ότι συνδέονται με ελαττωμένα επίπεδα γονιδιακής έκφρασης ΤΙΜ/ΤΟΜ υπομονάδων στα λιποκύτταρα. Η ενεργοποίηση του HIF1α οδήγησε επίσης σε παρόμοια αποτελέσματα. Τα επίπεδα του HIF1α βρέθηκαν αυξημένα στους πυρήνες των κυττάρων του υποδόριου λευκού λιπώδους ιστού των Μpst-/- HFD μυών. Ανοσοκατακρήμνιση χρωματίνης στο iWAT των γενετικά τροποποιημένων μυών, αποκάλυψε την εμπλοκή του HIF1α στη μεταγραφή πολλών διαφορικά εκφραζόμενων, μεταξύ των δύο γονότυπων, γονίδιων, συμπεριλαμβανομένων υπομονάδων του TIM/TOM και της αναπνευστικής αλυσίδας. H πρόσδεση του HIF1α στους υποκινητές των γονιδίων Tomm6 και Tomm7 επιβεβαιώθηκε.
Η θεραπευτική χορήγηση του δότη πολυσουλφιδίων, SG1002, ανέστρεψε τις αλλαγές στην αύξηση σωματικού βάρους, στο μέγεθος των λιποκυττάρων, στο μεταβολικό ρυθμό και στην αντίσταση στη γλυκόζη που παρατηρούνται στους παχύσαρκους ποντικούς. Επιπλέον, μειωμένο σωματικό βάρος μυών που έλαβαν υπερθερμιδική δίαιτα παρατηρήθηκε παρουσία του δότη Na2S3. Συγκεντρωτικά, τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης αποδεικνύουν την ύπαρξη συσχέτισης μεταξύ των επιπέδων του MPST/Η2S και της αύξησης σωματικού βάρους και υποδεικνύουν το σημαντικό ρόλο του ενζύμου στη φυσιολογία του λιπώδους ιστού και στη διατήρηση της ενεργειακής ομοιόστασης. Σηματοδοτικά μονοπάτια που ρυθμίζονται από το MPST θα μπορούσαν να αποτελέσουν υποψήφιους στόχους για την ανάπτυξη νέων φαρμακευτικών προσεγγίσεων έναντι της παχυσαρκίας.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Θετικές Επιστήμες
Λοιπές θεματικές κατηγορίες:
Επιστήμες Υγείας
Λέξεις-κλειδιά:
παχυσαρκία, λιπώδης ιστός, υδρόθειο, σουλφοτρανσφεράση του 3-μερκαπτοπυροσταφυλικού, μιτοχονδριακός μεταφορέας πρωτεΪνών,μιτοχόνδρια, επαγόμενος από την υποξία μεταγραφικός παράγοντας 1α
Ευρετήριο:
Ναι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
4
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
260
Αριθμός σελίδων:
202