Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Anna Despotopoulou, Associate Professor, Department of English Language and Literature, National and Kapodistrian University of Athens
Περίληψη:
Περίληψη
Η διατριβή διερευνά δύο μυθιστορήματα του 21ου αιώνα που ασχολούνται με τις
επιπτώσεις της ανταλλαγής πληθυσμών και της διασποράς στην εθνική ταυτότητα, και
ιδίως την ελληνικότητα. Το Birds Without Wings (2004) του Louis de Bernières και το
Middlesex (2002) του Jeffrey Eugenides αναπαριστούν τους τρόπους με τους οποίους
οι εθνικές ταυτότητες σχηματίζονται, μετασχηματίζονται και μεταμορφώνονται πέρα
από τα δυαδικά συστήματα που δημιουργούνται από την πολιτική των συνόρων και τις
πολιτισμικές πολιτικές. Οι πόλεμοι, η ανταλλαγή πληθυσμών, η διασπορά και η θεωρία
του «Melting Pot», του Αμερικανικού «χωνευτηρίου», αποτελούν εξωτερικές
επιδράσεις για τις υβριδικές ταυτότητες που προκύπτουν από τη μετανάστευση και την
εξορία, ενώ η αγάπη, ο γάμος, η αιμομιξία και ο σεξουαλικός προσανατολισμός είναι
μεταξύ των εσωτερικών επιρροών. Αν και τα μυθιστορήματα διαφέρουν ως προς τους
λόγους της μετανάστευσης, εθελοντικής ή ακούσιας, οι χαρακτήρες σε κάθε
μυθιστόρημα αποτελούν παραδείγματα υβριδικών ταυτοτήτων. Αναλύοντας την
πολυπλοκότητα της εθνικής ταυτότητας και του πολιτισμού, αυτή η μελέτη στοχεύει
να δείξει πως οι πολιτισμοί αλληλεπιδρούν μέσω των ανθρώπων και πως κάθε άτομο
έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει νέες μορφές ταυτότητας επιβεβαιώνοντας,
συνδυάζοντας ή απορρίπτοντας τις προσδοκίες που του επιβάλλονται. Μέσω της
πολιτιστικής αλληλεπίδρασης, οι χαρακτήρες κάνουν εμφανείς τις ασάφειες και τις
αντιφάσεις του κυρίαρχου πολιτισμού. Αυτή η παρέμβαση ή, σύμφωνα με τον Homi
Bhabha, η «πολιτισμική μετάφραση» πραγματοποιείται στα περιθώρια του κυρίαρχου
πολιτισμού και ανοίγει έναν «τρίτο χώρο». Είναι ένας χώρος όπου ούτε ο κυρίαρχος
ούτε ο μειονοτικός πολιτισμός μπορεί να κατέχει συνοχή. Η διατριβή επικεντρώνεται
στους τρόπους με τους οποίους τα μοτίβα του ταξιδιού και του σπιτιού, καθώς και οι
φυσικοί ή οι αρχιτεκτονικοί χώροι καλλιεργούν τα θέματα της υβριδικότητας, της
αίσθησης του ανήκειν και της πολιτιστικής πολυπλοκότητας. Εξετάζει επίσης τις
μεταμοντέρνες αφηγηματικές τεχνικές που χρησιμοποιούν οι συγγραφείς προκειμένου
να τονίσουν τα θέματα της εθνικής ταυτότητας. Η επίμονη αναζήτηση των χαρακτήρων
για έναν χώρο που να αποκαλούν σπίτι τους, αλλά και η συνεχής διαπραγμάτευση της
ελληνικότητάς τους εν μέσω οθωμανικών, ευρωπαϊκών και αμερικανικών λόγων και
ιδεολογιών οδηγούν σε διαίρεση της ταυτότητάς τους αλλά και επιβίωση. Τελικά η
συνεχής κινητικότητα τούς βοηθάει να αντέξουν τη δυτική πολιτισμική πολιτική που
επιβάλλει συμμόρφωση ή συμβιβασμό, και οι χαρακτήρες φαίνεται να επιβιώνουν
μέσω της ύπαρξης παντού ταυτόχρονα ως ένα σώμα με πολλά μέλη.
Λέξεις-κλειδιά: Ταυτότητα, υβριδικότητα, εθνική ταυτότητα, «τρίτος χώρος», ζώνη
επαφής, ανταλλαγή πληθυσμού, σπίτι, πατρίδα, αποξένωση, διασπορά, συμβιβασμός,
Αμερικανικό «χωνευτήριο».
Λέξεις-κλειδιά:
Ταυτότητα, υβριδικότητα, εθνική ταυτότητα, «τρίτος χώρος», ζώνη επαφής, ανταλλαγή πληθυσμού, σπίτι, πατρίδα, αποξένωση, διασπορά, συμβιβασμός, Αμερικανικό «χωνευτήριο».
