Μονάδα:
Τμήμα ΨυχολογίαςΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2021-09-07
Συγγραφέας:
Πανταζοπούλου Ευαγγελία-Τζέσικα
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Πολυχρόνη Φωτεινή, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Διακογιώργη Κλεοπάτρα, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και Κοινωνικής Εργασίας, Πανεπιστήμιο Πατρών
Μουζάκη Αγγελική, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Ράλλη Ασημίνα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ρούσσος Πέτρος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Ψυχολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Τάνταρος Σπυρίδων, Καθηγητής, Τμήμα Ψυχολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Φιλιππάτου Διαμάντω, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πρωτότυπος Τίτλος:
Ορθογραφική ακρίβεια, ορθογραφική συνέπεια και αντιλαμβανόμενες στρατηγικές ορθογραφίας και αυτορρύθμισης μαθητών δημοτικού με και χωρίς ορθογραφικές δυσκολίες: μελέτη σε δύο χρονικές φάσεις
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Ορθογραφική ακρίβεια, ορθογραφική συνέπεια και αντιλαμβανόμενες στρατηγικές ορθογραφίας και αυτορρύθμισης μαθητών δημοτικού με και χωρίς ορθογραφικές δυσκολίες: μελέτη σε δύο χρονικές φάσεις
Περίληψη:
Σκοπός της έρευνας ήταν η διερεύνηση της ορθογραφικής ακρίβειας και της ορθογραφικής συνέπειας ελληνόφωνων μαθητών τυπικής ανάπτυξης και μαθητών με ορθογραφικές δυσκολίες, που φοιτούν στο δημοτικό σχολείο (Γ΄ και Ε΄ τάξη). Ακόμα, εξετάστηκε η αναπτυξιακή πορεία της ακρίβειας και της συνέπειάς τους, με την επαναληπτική χορήγηση της πειραματικής ορθογραφικής δοκιμασίας, εννέα μήνες αργότερα (Δ΄ και Στ΄ τάξη, αντίστοιχα). Επιπρόσθετα, διερευνήθηκαν οι αντιλαμβανόμενες στρατηγικές αυτορρύθμισης των μαθητών της Στ΄ τάξης, με και χωρίς ορθογραφικές δυσκολίες. Επιπλέον, διερευνήθηκαν οι αντιλαμβανόμενες ορθογραφικές στρατηγικές που χρησιμοποίησαν οι μαθητές της Δ΄ και της Στ΄ τάξης, όταν κλήθηκαν να αποδώσουν τις λέξεις-στόχους και τα μορφήματά τους. Από ένα μεγαλύτερο δείγμα, το οποίο μειώθηκε βάσει κριτηρίων συγκρότησης και εξίσωσης, στην έρευνα συμμετείχαν 87 μαθητές οι οποίοι ενσωματώθηκαν τρεις ερευνητικές ομάδες, την ομάδα που αποτελείτο από Μαθητές με Ορθογραφικές Δυσκολίες (ΜΟΔ, n=22) και δύο ομάδες ελέγχου, μία τυπικών συνομηλίκων της ΜΟΔ, η ΟΕΙ (n=33) και μία νεαρότερων τυπικών μαθητών της τάξης, η ΟΕΙΙ (n=32), εξισωμένη ως προς το ορθογραφικό επίπεδο. Χορηγήθηκαν σταθμισμένα εργαλεία αξιολόγησης αναγνωστικών και ορθογραφικών δεξιοτήτων, βραχύχρονης φωνολογικής μνήμης, μορφολογικής επεξεργασίας και αντιλαμβανόμενων στρατηγικών αυτορρύθμισης. Επιπλέον, χορηγήθηκε μία αυτοσχέδια πειραματική ορθογραφική δοκιμασία για τη μελέτη της ορθογραφικής ακρίβειας και της ορθογραφικής συνέπειας των μαθητών και διεξήχθησαν ατομικές συνεντεύξεις βάσει ειδικά αυτοσχέδιου εντύπου για τη μελέτη των αντιλαμβανόμενων ορθογραφικών στρατηγικών. Για την εξέταση της ορθογραφικής ακρίβειας, οι λέξεις κατατμήθηκαν σε 238 επιμέρους ορθογραφικά τμήματα. Η ορθογραφική ακρίβεια συμπεριέλαβε την ορθογραφική ακρίβεια σε συνάρτηση με τον τύπο του μορφήματος (λεξικά, παραγωγικά, κλιτικά) και την ορθογραφική ακρίβεια σε συνάρτηση με το μέρος του λόγου (ουσιαστικά, ρήματα, επίθετα). Για την εξέταση της ορθογραφικής συνέπειας, ομαδοποιήθηκαν 68 τριάδες ορθογραφικών τμημάτων. Η ορθογραφική συνέπεια συμπεριέλαβε την ορθογραφική συνέπεια στην ορθή απόδοση και την ορθογραφική συνέπεια στην ορθή απόδοση σε συνάρτηση με τον τύπο του μορφήματος (λεξικά, παραγωγικά, κλιτικά). Τα κυριότερα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι ΜΟΔ είχαν χαμηλότερα επίπεδα ορθογραφικής ακρίβειας και ορθογραφικής συνέπειας σε σύγκριση με τους τυπικούς συνομηλίκους τους, αλλά παρόμοια συγκριτικά με τους νεαρότερους μαθητές. Δυσκολότερα μορφήματα φάνηκαν τα παραγωγικά, ενώ ευκολότερα τα κλιτικά και αυτό για όλους τους συμμετέχοντες. Η ακρίβεια και η συνέπεια των συμμετεχόντων αναπτύσσεται από τη μία ερευνητική φάση στην άλλη. Η στρατηγική της επιμονής φαίνεται να διαφοροποιεί τους μαθητές με ορθογραφικές δυσκολίες και τους τυπικούς συνομηλίκους τους. Οι ορθογραφικές στρατηγικές που αναφέρθηκαν συχνότερα για ολόκληρες τις λέξεις ήταν η μνημονική, η μορφολογική και η φωνολογική στρατηγική, με την ΟΕΙ να αναφέρει συχνότερα τη μνημονική και τη μορφολογική και τις ομάδες ΜΟΔ και ΟΕΙΙ, τη μνημονική και τη φωνολογική. Σχετικά με τα τμήματα των λέξεων, υπήρξε μία συγκέντρωση των απαντήσεων των συμμετεχόντων βάσει των χαρακτηριστικών του εκάστοτε μορφήματος. Ένα ιδιαίτερα σημαντικό εύρημα της παρούσας έρευνας σχετίζεται με την επαναλαμβανόμενη διαπίστωση της ιδιαίτερης δυσκολίας των παραγωγικών επιθημάτων που δείχνει τη σπουδαιότητα των γλωσσολογικών χαρακτηριστικών των μορφημάτων για την ορθογραφική απόδοση από όλα τα παιδιά, με και χωρίς ορθογραφικές δυσκολίες.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Φιλοσοφία- Ψυχολογία
Λέξεις-κλειδιά:
Ορθογραφικές δυσκολίες, Ορθογραφική ακρίβεια, Ορθογραφική συνέπεια, Στρατηγικές αυτορρύθμισης, Ορθογραφικές στρατηγικές
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
259
