Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Δημοσθένης Δασκαλάκης
Καθηγητής Κοινωνιολογίας,
Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευση,ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Η μελέτη/εργασία πραγματεύεται την εκπαιδευτική πολιτική στην πρωτοβάθμια εκπ/ση στην Eλλάδα κατά την περίοδο της κρίσης 2009-2019. Ειδικότερα, διερευνάται η εκπαιδευτική πολιτική που ασκήθηκε γενικότερα την δεκαετία αυτή στην εκπαίδευση, αλλά και οι νομοθετικές παρεμβάσεις στην εκπαιδευτική διαδικασία, όπως και σημαντικοί θεσμοί και καινοτομίες που εισήχθηκαν πριν την κρίση στην Πρωτοβάθμια εκπ/ση. Πρόκειται για το θεσμό του Ολοήμερου προγράμματος, για τους τρόπους υποστήριξης των αδύναμων μαθητών στο δημόσιο σχολείο με την εφαρμογή διατάξεων της Ειδικής Αγωγής και της ενισχυτικής διδ/λίας, για την υλοποίηση καινοτόμων προγραμμάτων-η αποκαλούμενη Ευέλικτη ζώνη- με την αξιοποίηση παρεκκλίσεων στο πρόγραμμα διδασκαλίας, όπως και για την υλοποίηση προαιρετικών προγραμμάτων Διαθεματικών και Δημιουργικών Δραστηριοτήτων. Επιπρόσθετα, διερευνώνται οι συνθήκες εργασίας των εκπαιδευτικών με έμφαση στο πώς αυτές διαμορφώθηκαν μετά την κρίση, γενικότερα στην εκπαίδευση και ειδικότερα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα καίρια θέματα της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και του εκπαιδευτικού έργου, όπως και στο σημαντικό ζήτημα της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών. Επίσης, μελετώνται οι συνέπειες των πολλών νομοθετικών και πολιτικών παρεμβάσεων για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.
Εφαρμόστηκε η ερμηνευτική προσέγγιση αλλά και η ιστορική συγκριτική ανάλυση, προκειμένου να εντοπιστούν και να μελετηθούν οι πιθανές διασυνδέσεις ή και συσχετίσεις με τις ιστορικές και κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες αυτής της χρονικής περιόδου και να γίνουν οι συγκρίσεις πριν και μετά την κρίση .
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι μετά την οικονομική κρίση, διαφοροποιήθηκε προς το χειρότερο η εφαρμογή του Ολοήμερου προγράμματος, της Ειδικής Αγωγής και της ενισχυτικής διδ/λίας, λόγω της μείωσης των επενδυτικών κονδυλίων. Επίσης, σοβαρές δυσκολίες παρουσιάστηκαν στην Υλοποίηση του υποχρεωτικού καινοτόμου προγράμματος στο πλαίσιο της Ευέλικτης ζώνης, αλλά και στην εφαρμογή προαιρετικών προγραμμάτων Διαθεματικών και Δημιουργικών Δραστηριοτήτων. Οι απαιτούμενοι οικονομικοί πόροι και χρηματικοί πόροι για την εφαρμογή τους στην πράξη, μειώθηκαν δραματικά ή εξέλιπαν παντελώς λόγω των εκτάκτων μέτρων των «μνημονίων». Δραστική επιδείνωση παρατηρήθηκε ακόμη, τόσο στις συνθήκες εργασίας των εκπαιδευτικών, όσο και στην εξέλιξη θεμάτων που «ταλάνιζαν» την δημόσια εκπ/ση πολλά χρόνια, όπως τα θέματα της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και του εκπαιδευτικού έργου, όσο και της επιμόρφωσή τους.
Τέλος, μέσα από την ερμηνευτική και την ιστορική συγκριτική ανάλυση διαπιστώθηκε σε επίπεδο εκπαιδευτικής πολιτικής, ότι η αποκέντρωση παραμένει σε επίπεδο «ρητορικής», παρά το ότι υπήρξαν θεσμικές παρεμβάσεις για την αποκέντρωση με τη δημιουργία των 13 Περιφερειών, όπως και μεμονωμένες νομοθετικές ρυθμίσεις για την εκπαίδευση ειδικότερα. Κυρίως, η «από-συνγκέντρωση» συνοδεύεται από σημαντικές περικοπές δαπανών σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης. Αναφορικά με τις συγκεκριμένες ιδεολογικές σταθερές στις οποίες εδράζεται κάθε πολιτική εφαρμογή για την εκπαίδευση, διαπιστώθηκε στο σύνολο της, η τάση για την επικράτηση των νεοφιλελεύθερων ιδεολογιών στο σύνολό τους, όπως και η «μη ορατή» διείσδυση του ιδωτικού χώρου στο δημόσιο.
Λέξεις-Κλειδιά
Εκπαιδευτική πολιτική, Πρωτοβάθμια εκπ/ση, Οικονομική κρίση, Νομοθετικές παρεμβάσεις, Καινοτόμοι θεσμοί και προγράμματα, Ιδεολογίες
Λέξεις-κλειδιά:
Εκπαιδευτική πολιτική, Πρωτοβάθμια εκπ/ση, Οικονομική κρίση, Νομοθετικές παρεμβάσεις, Καινοτόμοι θεσμοί και προγράμματα, Ιδεολογίες
