Κατεύθυνση Μεταφραστικές Σπουδές και Διερμηνεία
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής

2022-03-08

2022

Κυριάκου Κωνσταντίνα

Μαρία Σιδηροπούλου, Καθηγήτρια, Αγγλική Γλώσσα και Φιλολογία, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Νικόλαος Λαβίδας, Αναπληρωτής Καθηγητής, Αγγλική Γλώσσα και Φιλολογία, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Άννα Χατζηδάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια, Αγγλική Γλώσσα και Φιλολογία, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

The Pragmatics of History and Fantasy in Jeanette Winterson’s "The Daylight Gate"

Αγγλικά
Ελληνικά

Η Πραγματολογία της Ιστορίας και της Φαντασίας στο διήγημα "Η Πύλη του Φωτός" της Jeanette Winterson

Στόχος της παρούσας διατριβής είναι να διερευνήσει πώς η μετάφραση
διαμορφώνει την ταυτότητα ενός ιστορικού προσώπου (της μάγισσας) για το
ελληνικό κοινό. Το διήγημα της Jeanette Winterson, «Η πύλη του Φωτός»,
λειτουργεί ως κείμενο-πηγή για τη μελέτη της δίκης μαγισσών του 17ου αιώνα
στο Λάνκαστερ και του μισογυνισμού που ενυπάρχει σε μια πατριαρχική
κοινωνία. Αναμειγνύοντας την ιστορία με τη μυθοπλασία, το μεταμοντέρνο
διήγημα της Winterson επιδιώκει να φέρει την αφανή, ιστορική φιγούρα της
μάγισσας από την περιφέρεια στο κέντρο (Lazăr, 2014). Η θεωρία του Hutcheon
(2010) για την ιστοριογραφική μεταμυθοπλασία, που έχει τις ρίζες της στη
μεταμοντέρνα γραφή, εξηγεί πώς η Winterson αντλεί τόσο από την ιστορία όσο
και από τη μυθοπλασία, δημιουργώντας έτσι ένα αυτοαναστοχαστικό διήγημα.
Μια ιστορική επισκόπηση της μαγείας και του κυνηγιού μαγισσών στην Ευρώπη
διαφωτίζει περαιτέρω την κατανόηση της πολύπλοκης, κατασκευασμένης
ταυτότητας των μαγισσών και την προβολή υποθέσεων πάνω τους από αδαείς
άνδρες. Ποιοτικά δεδομένα από το διήγημα αναλύονται, χρησιμοποιώντας
πραγματολογικές θεωρίες για τη δημιουργία νοήματος, προκειμένου να δείξουν
πως η κατασκευή των ταυτοτήτων επιτυγχάνεται μέσω του λόγου. Το πλαίσιο
των υπονοημάτων του Grice (1975) αναλύει τα υπονοήματα των ανδρικών
εκφράσεων σχετικά με τις κατηγορούμενες μάγισσες, προκειμένου να
αποτυπωθούν οι μισογυνιστικές συνδηλώσεις που κρύβονται πίσω από όσα
λέγονται. Η θεωρία συνάφειας των Sperber και Wilson (2006) φωτίζει περαιτέρω τα υπονοήματα στο κείμενο, σχετικά με τον θεσμοθετημένο μισογυνισμό
και το μίσος κατά των μαγισσών. Οι στρατηγικές αγένειας του Culpeper (1996)
χρησιμοποιούνται επίσης για την ανάλυση της επιθετικής γλώσσας που
χρησιμοποιούν οι ανδρικοί χαρακτήρες εναντίον των μαγισσών, καθώς και των
στρατηγικών που χρησιμοποιούν οι μάγισσες όταν απαντούν στους κατήγορούς
τους. Η διανομή ενός ερωτηματολογίου επιδιώκει να επιβεβαιώσει (ή όχι) την
υπόθεση ότι το ελληνικό κοινό θα εκτιμούσε την αποσαφήνιση των
συμπερασμάτων και την ενίσχυση της αγένειας. Η διαίσθηση των αναγνωστών
επιβεβαιώνει την αρχική υπόθεση, ενώ τα αποτελέσματα της μελέτης
αποδίδονται στην αλλαγή της στάσης της ελληνικής κοινωνίας όσον αφορά τις
γυναίκες, μέσω της αυξημένης κοινωνικής ευαισθητοποίησης για τη θέση της
γυναίκας. Οι στάσεις αυτές ενδεχομένως υποθάλπονται από την άνοδο του
φεμινισμού και την έξαρση των γυναικοκτονιών στη χώρα, ιδιαίτερα μετά την
εμφάνιση του COVID-19. Η μελέτη αναδεικνύει τη σημασία των μετα-αφηγήσεων για την αποκατάσταση των ιστορικών προσώπων καθώς και τη
σημασία των πραγματολογικών συμπερασμάτων και της ανάλυσης λόγου στη
μεταφραστική πρακτική. Η ενσωμάτωση λογοτεχνικών κειμένων στα
προγράμματα σπουδών μετάφρασης μπορεί να αποβεί εποικοδομητική για τη
μελέτη της κατασκευής της ταυτότητας φύλου μέσω του λόγου.

Γλώσσα – Λογοτεχνία

μετάφραση, πραγματολογία, λογοτεχνία, υπονοήματα, αγένεια, μισογυνισμός, μαγεία

Ναι

2

Ναι

134

152

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2975723