Μονάδα:
Κατεύθυνση Μετάφραση: Ελληνική, Αγγλική, ΡωσικήΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2022-06-10
Συγγραφέας:
Αλαφούζοβα Έλενα
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Όλγα Αλεξανδροπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Ρωσικής Γλώσσας και Φιλολογίας και Σλαβικών Σπουδών, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πρωτότυπος Τίτλος:
Γλέντι τον καιρό της πανούκλας του Α. Σ. Πούσκιν σε ελληνικές και αγγλικές μεταφράσεις
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
A Feast during the Plague by A. S. Pushkin in Greek and English translations
Περίληψη:
Το Γλέντι τον καιρό της πανούκλας (πρώτη έκδοση 1832, έτος συγγραφής 1830, εφεξής Γλέντι) είναι το τέταρτο και τελευταίο έργο στη σειρά των δραματικών σκηνών, όπως τις χαρακτήρισε ο ίδιος ο Πούσκιν, για τις οποίες στη βιβλιογραφία έχει καθιερωθεί ο γενικός τίτλος Μικρές τραγωδίες. Το έργο για αρκετό καιρό δεν προσέλκυε την προσοχή των μεταφραστών. Το γεγονός αυτό ίσως οφείλεται στον υπότιτλο που συνοδεύει το έργο «από την τραγωδία του Wilson, The City of the Plague», ο οποίος αναφέρεται σε πραγματικό κείμενο του 1816 και δηλώνει τον υποτιθέμενο μεταφραστικό χαρακτήρα του έργου. Οι δυο μοναδικές μεταφράσεις του έργου στη νεοελληνική γλώσσα ανήκουν στο τέλος του 20ου αιώνα, ενώ οι μεταφράσεις στην αγγλική γλώσσα, αν και αρχίζουν να εμφανίζονται από το πρώτο τρίτο του 20ού αιώνα, εκτοξεύονται στον 21ο αιώνα. Στην εργασία αναλύονται οι δύο ελληνικές μεταφράσεις (Αλεξανδρόπουλος 2004 [1991], Καρατζάς 1996), καθώς και δείγμα από τις πέντε αγγλικές (Werth 1927, Nabokov 1944, Anderson 2000, Falen 2007, Yankelevich 1999, 2020).
Ο σκοπός της εργασίας είναι η παρατήρηση των στρατηγικών των μεταφραστών στη νεοελληνική και στην αγγλική γλώσσα και η σύγκρισή τους ώστε να εντοπιστούν τα στοιχεία η απόδοση των οποίων αποκλίνει από το ρωσικό πρωτότυπο. Η εργασία παρατηρεί αλλαγές του μέτρου/ρυθμού, συντακτικούς και λεξικούς μετασχηματισμούς, αλλαγές σε εννοιολογικό περιεχόμενο και ύφος, τα οποία αναδεικνύονται βάσει της συγκριτικής ανάλυσης, με αναφορά σε χαρακτηριστικά παραδείγματα και στη σημασία των επιλογών των μεταφραστών.
Η ανάλυση δείχνει ότι η εφαρμογή του μέτρου της τραγωδίας Γλέντι στη νεοελληνική γλώσσα συνεπάγεται λιγότερες μετατροπές της δομής του κειμένου, οι οποίες στις αγγλικές μεταφράσεις αποδεικνύεται πως συσχετίζονται με τις προσθήκες λέξεων περιεχομένου. Οι αλλαγές του μετρικού σχήματος, προσθήκες καθώς και οι μετατροπές των λέξεων, του εννοιολογικού περιεχομένου και του ύφους του έργου στις μεταφράσεις συχνά έρχονται σε αντίθεση με την ποιητική μέθοδο που ακολούθησε ο Πούσκιν στη δημιουργία/μετάφραση του έργου. Μερικές αλλαγές στις μεταφράσεις έχουν στόχο ώστε το κείμενο να έχει απήχηση στο κοινό της γλώσσας υποδοχής, ωστόσο τα στοιχεία που εισάγονται από τους μεταφραστές είναι αυτά που απορρίφθηκαν από τον Πούσκιν.
Η συμβολή της εργασίας έγκειται στην ανάλυση χαρακτηριστικών των ελληνικών μεταφράσεων της κλασικής ρωσικής λογοτεχνίας και της συσχέτισης τους με τις αγγλικές εκδοχές ώστε να αναδειχθεί πώς η περίφημη μη μεταφρασιμότητα του Πούσκιν επηρεάζεται από τη γλώσσα υποδοχής.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Γλώσσα – Λογοτεχνία
Λέξεις-κλειδιά:
μεταφραστικές σπουδές, κλασική ρωσική λογοτεχνία, Πούσκιν, Γλέντι τον καιρό της πανούκλας, ελληνική γλώσσα, αγγλική γλώσσα
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
64
Αρχείο:
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.
elena_alafuzova_ma_translation_thesis.pdf
2 MB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.
