Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Γεράσιμος Φιλιππάτος, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Δημήτριος Αλεξόπουλος, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ιωάννης Παρίσης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ιγνάτιος Οικονομίδης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, Επιβλέπων
Βάια Λαμπαδιάρη, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Κίμων Σταματελόπουλος, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Αθανάσιος Ράπτης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Η διαταραχή της ισορροπίας μεταξύ αυξημένων συνθηκών οξειδωτικού φορτίου και της αντιοξειδωτικής άμυνας εμπλέκεται στην κλινική πορεία της αθηρογένεσης μεταξύ των ασθενών με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2. Δύο νεότερες κατηγορίες αντιδιαβητικών παραγόντων, οι αναστολείς συμμετα-φορέων Νατρίου-Γλυκόζης τύπου 2 (SGLT2i) και τα ανάλογα του γλυκαγονόμορφου πεπτιδίου-1 (GLP1-RA), ενδείκνυνται για την θεραπεία των διαβητικών ασθενών υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου. Σε παλαιότερη μελέτη έχει καταφανεί ότι η χορήγηση του συνδυασμού GLP1-RA+SGLT2i παρέχει μεγαλύτερη βελτίωση του πάχους του ενδοθηλιακού γλυκοκάλυκα, της αρτηριακής σκληρίας, του μυοκαρδιακού έργου, της κοιλιοαρτηριακής σύζευξης συγκριτικά με την ξεχωριστή χορήγηση του κάθε παράγοντα ή τη θεραπεία με ινσουλίνη και αυτή η ευνοϊκή επίδραση φαίνεται να είναι ανεξάρτητη της γλυκαιμικής ρύθμισης. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση της επίδρασης της θεραπείας με ινσουλίνη, GLP1-RA, SGLT2i καθώς και το συνδυασμό GLP1-RA+SGLT2i στα επίπεδα οξειδωτικών και αντιοξειδωτικών βιοδεικτών. Για τον λόγο αυτό, τελικά συμπεριλήφθηκαν 160 ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη τύοπυ 2, που έλαβαν ινσουλίνη (n=40), λιραγλουτίδη (n=40), εμπαγλιφλοζίνη (n=40), ή τον συνδυασμό (λιραγλουτίδη + εμπαγλιφλοζίνη) (n=40). Μετρήθηκαν στην αρχή, στους 4 μήνες και στους 12 μήνες θεραπείας: (1) οι ουσίες που αντιδρούν με το θειοβαρβιτουρικό οξύ (TBARS), που είναι οξειδωτικός βιοδείκτης, (2) η Μηλονική Διαλδεΰδη (MDA), που είναι οξειδωτικός βιοδείκτης (3) η Αναγωγική Ισχύς (RP), που είναι αντιοξειδωτικός βιοδείκτης, (4) η Ρίζα του 2,2¢-αζινο-δι-(3-αιθυλοβενζοθειαζολινo-6-θειονικού οξέος) (ABTS), που είναι αντιοξειδωτικός βιοδείκτης και (5) η Ολική Αντιοξειδωτική Ικανότητα (TAC), που είναι αντιοξειδωτικός βιοδείκτης. Όλοι οι συμμετέχοντες παρουσίασαν σημαντική μείωση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης μετά την θεραπεία (τιμή p<0,05) και δεν παρουσιάστηκαν διαφορές μεταξύ των σκελών θεραπείας (τιμή p>0,05). Η διπλή αγωγή GLP-1RA+SGLT2i οδήγησε σε σημαντική πτώση των TBARS, MDA και επίσης σε σημαντική αύξηση του ABTS στους 4 μήνες συγκριτικά με τις άλλες ομάδες θεραπείας (p<0,05 για όλες τις συγκρίσεις). Στους 12 μήνες όλοι οι συμμετέχοντες βελτίωσαν τα TBARS, MDA και ABTS (τιμή p<0,05). Στους 12 μήνες, τα GLP1-RA και GLP-1RA+SGLT2i παρείχαν μεγαλύτερη μείωση των TBARS (-8,76% και -9,83% αντίστοιχα) συγκριτικά με τις άλλες 2 ομάδες, της ινσουλίνης ή τα SGLT2i (-0,5% και 3,22% αντίστοιχα), (p<0,05). Τα GLP1-RA και GLP-1RA+SGLT-2i έδειξαν σημαντικότερη βελτίωση της MDA (-30,15% και -31,44% αντίστοιχα) συγκριτικά με τα σκέλη της ινσουλίνης και SGLT2i (4,72% και -3,74% αντίστοιχα), (p<0.05). Τα σκέλη SGLT2i και GLP-1RA+SGLT2i έδειξαν σημαντική αύξηση των επιπέδων ABTS (12,87% και 14,13% αντίστοιχα) συγκριτικά με την ινσουλίνη και τα GLP1-RA (2,44% και -3,44% αντίστοιχα), (p<0,05). Επίσης, μόνο η συνδυαστική αγωγή οδήγησε σε σημαντική βελτίωση της TAC συγκριτικά με τις άλλες ομάδες θεραπείας στους 12 μήνες (p<0,05). Συνεπώς, η δωδεκάμηνη θεραπεία με GLP1-RA και SGLT2i οδήγησε σε μείωση των βιοδεικτών υπεύθυνων για τις οξειδωτικές τροποποιήσεις και αύξηση των αντιοξειδωτικών μηχανισμών αντίστοιχα. Αυτές οι ευνοϊκές επιδράσεις είναι ανεξάρτητες του γλυκαιμικού ελέγχου. Η συνδυαστική αγωγή φάνηκε να υπερτερεί Iτης μεμονωμένης χορήγησης του κάθε παράγοντα και οι ευνοϊκές επιδράσεις ήταν εμφανείς νωρίτερα.
Λέξεις-κλειδιά:
Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, Καρδιαγγειακή νόσος, Αντιδιαβητικοί παράγοντες, Οξειδωτικοί βιοδείκτες, Αντιοξειδωτικοί βιοδείκτες
