Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Κώστας Απόστολος, Μέλος Ε.ΔΙ.Π, ΠΤΔΕ Πανεπιστημίου Αιγαίου
Περίληψη:
Στις μέρες μας, η τεχνολογία σε συνδυασμό με τις δυνατότητες που προσφέρει το διαδίκτυο, αξιοποιείται σε μεγάλο βαθμό από την εκπαιδευτική και επιστημονική κοινότητα. Οι αυξανόμενες αδυναμίες που παρουσιάζουν αρκετοί μαθητές σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα, καθώς και η δυσκολία ορισμένων εκπαιδευτικών να επιτύχουν μια ικανοποιητική, για εκείνους, διδακτική προσέγγιση της διδακτέας ύλης, έχουν δημιουργήσει ένα πρόσφορο έδαφος για την ύπαρξη εναλλακτικών μεθόδων διδασκαλίας, αποβλέποντας στη βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και των αποτελεσμάτων της. Το μοντέλο της Ανεστραμμένης Τάξης αποτελεί για πολλούς ερευνητές έναν πρωτοπόρο και καινοτόμο τρόπο διδασκαλίας, ο οποίος βασίζεται στις Τεχνολογίες της Πληροφορίας και Επικοινωνίας και αξιοποιεί τις αρχές της Μικτής μάθησης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δίνεται έμφαση στην διεξαγωγή εποικοδομητικών και βιωματικών δραστηριοτήτων μάθησης, τόσο σε χωροχρονικό πλαίσιο εντός της τάξης, όσο και εκτός από αυτήν, ενισχύοντας την εμπλοκή των μαθητών με ενεργό και δυναμικό τρόπο. Σκοπός της παρούσας ερευνητικής διαδικασίας είναι να διερευνηθεί ο αντίκτυπος της ανεστραμμένης τάξης στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, με τη χρήση της πλατφόρμας Open e-class, μέσα από την πραγματοποίηση μιας μελέτης περίπτωσης σε 18 μαθητές που φοιτούν στη Δ΄ δημοτικού ενός δημόσιου σχολείου της Αθήνας. Το γνωστικό αντικείμενο που αξιοποιήθηκε ήταν η Ιστορία και η μαθησιακή διεργασία επικεντρώθηκε σε δύο διδακτικά κεφάλαια.
Πιο συγκεκριμένα, ο εκπαιδευτικός – ερευνητής επιχειρεί να δώσει απαντήσεις στα εξής ερευνητικά ερωτήματα :
• Κατά πόσο η αξιοποίηση τις Ανεστραμμένης Τάξης μπορεί να επιφέρει πιο «πλούσια» αποτελέσματα σε μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σε σχέση με τα αντίστοιχα μαθησιακά αποτελέσματα της παραδοσιακής διδασκαλίας;
• Μπορεί η Ανεστραμμένη Τάξη να ενισχύσει την ενεργή συμμετοχή των μαθητών στη μαθησιακή διαδικασία;
• Ποιες είναι οι απόψεις των μαθητών που διαμορφώθηκαν όσον αφορά την εφαρμογή της Ανεστραμμένης Τάξης στη μαθησιακή διαδικασία;
• Ποια είναι η θέση της εκπαιδευτικού της τάξης για την αξιοποίηση της εν λόγω μεθόδου στη μαθησιακή διεργασία;
Για τη διεξαγωγή της παρούσας ερευνητικής πράξης αξιοποιήθηκε η ποιοτική έρευνα. Η συλλογή των δεδομένων προέκυψε μέσα από τη χρήση συγκεκριμένων εργαλείων, όπως τα ερωτηματολόγια μαθητή (διαμόρφωσης προφίλ και διερεύνησης απόψεων), πριν και μετά τη διεξαγωγή της πειραματικής διεργασίας, το ερωτηματολόγιο διερεύνησης απόψεων της εκπαιδευτικού της τάξης, τα φύλλα εργασίας και οι παρατηρήσεις του ερευνητή από την εκπαιδευτική πλατφόρμα σχετικά με την πορεία της μάθησης. Τα αποτελέσματα που εξήχθησαν από τη διεκπεραίωση της έρευνας, παρουσιάζουν αρκετές ομοιότητες με παρόμοια εγχειρήματα, τα οποία συμπεριλαμβάνονται στην ελληνική και ξενόγλωσση βιβλιογραφία, αναγνωρίζοντας παράλληλα πολλαπλά οφέλη σε συγκεκριμένα επίπεδα, όπως η θετική επίδραση της εν λόγω μεθόδου στις αντιλήψεις των μαθητών και η ενίσχυση της συμμετοχικότητας τους στη μαθησιακή διαδικασία. Ωστόσο, παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφοροποιήσεις ως προ την αποτελεσματικότητα του μοντέλου στις επιδόσεις των μαθητών, σε σχέση με άλλες ερευνητικές πράξεις. Τα μαθησιακά αποτελέσματα που προέκυψαν μέσα από την ανάλυση των τεκμηρίων των φύλλων εργασίας, δεν κατέγραψαν στατιστικά σημαντικές διαφορές. Παρατηρήθηκε, μάλιστα, πως οι επιδόσεις για τους συμμετέχοντες που εργάστηκαν υπό τη μέθοδο της ανεστραμμένης διδασκαλίας υστερούσαν στην πρώτη γραπτή εξέταση, σε σχέση με τις αντίστοιχες εκείνων που συμμετείχαν στη συμβατική τάξη, ενώ υπερτερούσαν στη δεύτερη.
Λέξεις-κλειδιά:
Ανεστραμμένη Τάξη (Flipped Class), Ανεστραμμένη διδασκαλία, Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, Μικτή Μάθηση, θεωρίες μάθησης, πλατφόρμα Open e-class, αντιλήψεις μαθητών απέναντι στην ανεστραμμένη διδασκαλία, ΤΠΕ στην εκπαίδευση
