Μονάδα:
Κατεύθυνση Οδοντοφατνιακή ΧειρουργικήΒιβλιοθήκη Οδοντιατρικής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2023-05-21
Συγγραφέας:
Γιαννούλης Γεώργιος
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Καλύβας Δήμος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Οδοντιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΚΠΑ
Θεολόγη-Λυγιδάκη Κωνσταντίνα, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Οδοντιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΚΠΑ
Κολόμβος Νικόλαος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Οδοντιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Αξιολόγηση επιπέδου γνώσεων οδοντιάτρων σχετικά με τη διεξαγωγή χειρουργικών πράξεων σε ασθενείς υπό αντιθρομβωτική αγωγή.
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Αξιολόγηση επιπέδου γνώσεων οδοντιάτρων σχετικά με τη διεξαγωγή χειρουργικών πράξεων σε ασθενείς υπό αντιθρομβωτική αγωγή.
Περίληψη:
Για πάνω από 50 χρόνια η χρήση από του στόματος/per os αντιθρομβωτικής αγωγής(αντιπηκτικής ή αντιαιμοπεταλιακής) που χρησιμοποιείται για την πρόληψη θρομβοεμβολής σε ασθενείς με καρδιαγγειακές παθήσεις έχει σημαντικά βελτιώσει και παρατείνει τη ζωή των ασθενών αυτών. Η βασική παρενέργεια των αντιθρομβωτικών είναι η αύξηση του κινδύνου αιμορραγίας άλλοτε σε σημαντικό βαθμό και άλλοτε όχι στους ασθενείς που τα λαμβάνουν. Καθώς η αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών νοσημάτων απαιτεί μακροχρόνια χορήγηση αντιθρομβωτικής αγωγής είναι πολύ πιθανόν οι ασθενείς αυτοί να χρειαστούν κάποια χειρουργική παρέμβαση (εξαγωγή απλή ή χειρουργική, αφαίρεση κύστης, λήψη βιοψίας, κ.α) κατά τη διάρκεια της θεραπείας τους. Για το λόγο αυτό μετά από αξιολόγηση του αιμορραγικού κινδύνου της κάθε επέμβασης αλλά και του θρομβοεμβολικού κινδύνου του ασθενούς θα πρέπει να αποφασίζεται η διαχείριση της αντιθρομβωτικής αγωγής και πιο συγκεκριμένα αν θα συνεχιστεί, αν θα αντικατασταθεί, να μειωθεί ή να διακοπεί.
Η περιεγχειρητική διαχείριση αποτελεί ένα κλινικό δίλημμα για πολλές χειρουργικές ειδικότητες, των οδοντιάτρων συμπεριλαμβανομένων, και έτσι παρατηρείται μεγάλη διαφοροποίηση στην εφαρμογή της. Είναι γεγονός ότι πλέον υπάρχουν σαφείς κατευθυντήριες οδηγίες από διάφορες επιστημονικές κοινότητες (Αμερικανική Οδοντιατρική Εταιρία/ADA, η Ευρωπαϊκή Εταιρία Καρδιολογίας, κ.α) οι οποίες στηρίζουν τις οδηγίες τους σε συστηματικές ανασκοπήσεις και μεταναλύσεις, για την σωστή αντιμετώπιση των ασθενών αυτών.
Έτσι για τη συνηθέστερη χειρουργική επέμβαση στην οδοντιατρική που είναι η εξαγωγή δοντιού, μια επέμβαση χαρακτηρισμένη ως χαμηλού αιμορραγικού κινδύνου βάσει πρόσφατων κατευθυντήριων οδηγιών της Ευρωπαικής Καρδιολογικής Εταιρίας (Steffel et al., 2018), η σύσταση πλέον είναι σε ασθενείς που λαμβάνουν αντιαιμοπεταλιακή αγωγή ή αναστολείς βιταμίνης Κ (κουμαρινικά) η μη διακοπή του φαρμάκου, ενώ για τα νεότερα αντιπηκτικά φάρμακα σαν ασφαλέστερη επιλογή η παράλειψη μιας δόσης και εν συνεχεία πραγματοποίηση της εξαγωγής. Για να μπορέσει οδοντίατρος να εφαρμόσει τις οδηγίες αυτές θα πρέπει να γνωρίζει τη βασική λειτουργεία του μηχανισμού πήξης, τη βασική φαρμακολογία των αντιθρομβωτικών φαρμάκων και να μπορεί να αξιολογήσει τον αιμορραγικό κίνδυνο των επεμβάσεων στις οποίες θα προβεί.
Στη διεθνή βιβλιογραφία υπάρχει σημαντικός αριθμός ερευνών, βασιζόμενες σε ερωτηματολόγια, που αξιολογεί το επίπεδο γνώσης οδοντιάτρων άλλων χωρών αναφορικά με τη διαχείριση οδοντιατρικών ασθενών υπό αντιθρομβωτική αγωγή. Στην Ελλάδα παρόμοιες έρευνες δεν έχουν υπάρξει τα τελευταία χρόνια.
Σκοπός της παρούσης εργασίας είναι:
• Να αξιολογηθεί το επίπεδο γνώσεων των Ελλήνων οδοντιάτρων αναφορικά με τη διαχείριση ασθενών υπό αντιθρομβωτική αγωγή(διακοπή ή μη της αγωγής προ εξαγωγή δοντιού.)
• Να διερευνηθεί η πιθανή συσχέτιση του επιπέδου γνώσεων με την ηλικία, τον τόπο εργασίας και την εξειδίκευση (γενικός οδοντίατρος ή εξειδικευμένος).
Υλικά και μέθοδοι: Η εργασία αυτή βασίστηκε σε ερωτηματολόγια που μοιράστηκαν σε έντυπη μορφή σε σεμινάρια της Στοματολογικής Εταιρίας αλλά και σε ηλεκτρονική μορφή, τα οποία στάλθηκαν μέσω του Οδοντιατρικού Συλλόγου Πειραιά. 200 Οδοντίατροι συμμετείχαν στην έρευνα απαντώντας στο ανώνυμo ερωτηματολόγιο, το οποίο αποτελούνταν από 9 ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και 2 ερωτήσεις συμπλήρωσης κενού για τον τόπο εργασίας και την κατοχή μεταπτυχιακής ή όχι ειδίκευσης.
Αποτελέσματα: Στην παρούσα εργασία το ποσοστό των σωστών απαντήσεων στις ερωτήσεις που αξιολογούν το επίπεδο γνώσεων των Ελλήνων οδοντιάτρων για την περιεγχειρητική διαχείριση ασθενών υπό αντιθρομβωτική αγωγή, κυμαίνεται από 22,5% έως και 59,5% δηλαδή η πλειονότητα των συμμετοχόντων απάντησαν σωστά κατά μέσο όρο τις 3 από τις 7 κλινικές ερωτήσεις. Επίσης μια συχνή απάντηση των οδοντιάτρων στις κλινικές ερωτήσεις που τους τέθηκαν είναι <<κατόπιν οδηγιών ή σε συννενόηση με καρδιολόγο>>, όπου στη συντριπτική πλειοψηφία οι καρδιολόγοι προτείνουν διακοπή ή τροποποίηση της αγωγής, το οποίο και δεν είναι σύμφωνo με τη βιβλιογραφία. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η απόφαση θα πρέπει να λαμβάνεται κατόπιν συννενοήσεως και των δύο, καρδιολόγου και οδοντιάτρου, καθώς ο πρώτος πρέπει να αξιολογεί το θρομβοεμβολικό κίνδυνο του ασθενούς και ο δεύτερος τον αιμορραγικό κίνδυνο της επέμβασης.
Συμπεράσματα: Λαμβάνοντας υπόψιν αντίστοιχες εργασίες άλλων χωρών εντός και εκτός Ευρωπαικής Ένωσης, το επίπεδο γνώσης των Ελλήνων οδοντιάτρων για την περιεγχειρητική διαχείριση των ασθενών υπο αντιθρομβωτική αγωγή κρίνεται ως μέτριο προς χαμηλό συγκριτικά με το επίπεδο γνώσεων οδοντιάτρων άλλων χωρών αλλά και λόγω του χαμηλού ποσοστού σωστών απαντήσεων και εφαρμογής των κατευθυντήριων οδηγιών σύμφωνα με την πιο πρόσφατη βιβλιογραφία. Είναι αναγκαία η χρήση και η γνώση των κατευθυντήριων οδηγιών για την περιεγχειρητική διαχείριση ασθενών υπο αντιθρομβωτική αγωγή και πρέπει ο οδοντίατρος να έχει έυκολη πρόσβαση σε αυτές μέσω του οδοντιατρικού συλλόγου ή ομοσπονδίας της εκάστοτε χώρας. Η συνεχής επιμόρφωση των οδοντιάτρων για τους κινδύνους που επιφέρει η προσωρινή διακοπή της αντιθρομβωτικής αγωγής ειδικά όταν αυτή δεν ενδείκνυται είναι σημαντική, καθώς σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για την υγεία του ασθενούς.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Επιστήμες Υγείας
Λέξεις-κλειδιά:
Αντιθρομβωτική αγωγή, Εξαγωγή δοντιού, Αιμορραγικός κίνδυνος, Θρομβοεμβολικός κίνδυνος, Κατευθυντήριες οδηγίες
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
91
