Τμήμα Φαρμακευτικής
Βιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών

2023-05-22

2023

Σαρικάκη Γεωργία

Σκαλτσούνης Αλέξιος-Λέανδρος (Επιβλέπων, Καθηγητής, Φαρμακευτική, ΕΚΠΑ)
Μητάκου Σοφία (Συμβουλευτική και Εξεταστική επιτροπή, Καθηγήτρια, Φαρμακευτική, ΕΚΠΑ)
Κωστάκης Ιωάννης (Συμβουλευτική και Εξεταστική επιτροπή, Αν. Καθηγητής, Φαρμακευτική, ΕΚΠΑ)
Χαλαμπαλάκη Μαρία (Εξεταστική επιτροπή, Αν. Καθηγήτρια, Φαρμακευτική, ΕΚΠΑ)
Μικρός Εμμανουήλ (Εξεταστική επιτροπή, Καθηγητής, Φαρμακευτική, ΕΚΠΑ)
B. Smith III Amos (Εξεταστική επιτροπή, Professor, University of Pennsylvania School of Arts & Sciences
Department of Chemistry)
Oberlies Nicholas (Εξεταστική επιτροπή, Professor, University of North Carolina at Greensboro
Department of Chemistry and Biochemistry)

Structure-activity relationships of bioactive molecules of olive oil and their semisynthetic analogues

Αγγλικά

Σχέση δομής δράσης βιοδραστικών μορίων του ελαιολάδου και ημισυνθετικών αναλόγων τους

Η ισχυρή σχέση μεταξύ της μεσογειακής διατροφής και της υγείας έχει αναφερθεί σε αρκετές επιδημιολογικές μελέτες. Η αποτελεσματικότητά της συνδέεται πιθανώς με την ελιά και το ελαιόλαδο, την κύρια πηγή ελαίου στην περιοχή της Μεσογείου. Τα προϊόντα της ελιάς χαρακτηρίζονται από την παρουσία βιοδραστικών φαινολικών ενώσεων, με πιο χαρακτηριστικές την ελαιοευρωπεΐνη, τον λιγκστροσίδη, την υδροξυτυροσόλη, την τυροσόλη, την ολεασίνη και την ολεοκανθάλη. Όλες οι προαναφερθείσες ενώσεις παρουσιάζουν βιοδραστικό δυναμικό, το οποίο έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον της επιστημονικής και φαρμακευτικής βιομηχανίας. Ωστόσο, μόνο μερικά από αυτά τα μόρια μπορούν να εξαχθούν σε μεγάλη ποσότητα από τη φυσική μήτρα και υπάρχει ένα προφανές υψηλό κόστος για την εκτέλεση της διαδικασίας. Επιπλέον, η εφαρμογή τους ως προληπτικοί παράγοντες ή φάρμακα περιορίζεται από τη χαμηλή διαπερατότητά τους στη μεμβράνη. Συνεπώς, υπάρχει ανάγκη να αναπτυχθούν αποτελεσματικοί συνθετικοί τρόποι για την παραγωγή φυσικών και μη φυσικών παραγώγων βιοδραστικών ενώσεων της ελιάς. Οι ημισυνθετικές διαδικασίες αντιπροσωπεύουν αποτελεσματικές και οικονομικές επιλογές για τη σύνθεση των φαινολικών παραγώγων σε σύγκριση με την ολική σύνθεση. Έτσι, ο συνδυασμός μεθόδων εκχύλισης με συγκεκριμένες συνθετικές μετατροπές μπορεί να οδηγήσει σε νέες ή ήδη γνωστές δραστικές ενώσεις που περιέχονται στην ελιά. Στη μελέτη μας, αναπτύξαμε μια αποτελεσματική, διαδικασία πέντε βημάτων για την ημι-σύνθεση ελαιοευρωπεΐνης και αναλόγων ολεοκανθάλης. Η σύνθεση έχει πραγματοποιηθεί με μια βιομιμητική προσέγγιση για την παρασκευή ολεοσίδη από ελαιοευρωπεΐνη. Το διοξύ του ολεοσίδη μετασχηματίστηκε αποτελεσματικά στον μικτό ανυδρίτη με επεξεργασία με οξικό ανυδρίτη παρουσία πυριδίνης. Η μέθοδος ήταν στερεοελεγχόμενη και παρείχε μια αποτελεσματική προσέγγιση στη σύνθεση διαφόρων αναλόγων με αξιοσημείωτα καλές αποδόσεις. Κατά τη διάρκεια αυτής της παρούσας διδακτορικής διατριβής, συντέθηκαν 47 ημισυνθετικά ανάλογα. Επιπλέον, εξετάσαμε τη βιολογική δράση (αντιοξειδωτικές, αντιμεταλλαξιογόνες, αντιφλεγμονώδεις και κυτταροτοξικές δράσεις) αυτών των αναλόγων in vitro, χρησιμοποιώντας ανθρώπινες κυτταρικές σειρές αλλά και κυτταρικές σειρές από ποντίκια (HepG2, HeLa, MCF-7, MDA-MB-231, BT- 474, MKN45, EA.hy926, MiaPaca-2, PANC-1 και C2C12) καθώς και πραγματοποιώντας αναλύσεις με βάση ελεύθερες ρίζες (δηλ. ABTS•+, DPPH•, O2•−, και OH•). Ο κύριος σκοπός μας ήταν να εξαγάγουμε συμπεράσματα σχετικά με τη σχέση δομής-δράσης και να κατανοήσουμε τους πιθανούς μηχανισμούς δράσης. Τα αποτελέσματά έδειξαν πως αρκετά μόρια παρουσίασαν αυξημένη δραστικότητα σε σχέση με το μητρικό μόριο καθώς και εκλεκτικότητα σε κυτταρικές σειρές. Τέλος, σε ένα παράλληλο πείραμα εξετάσαμε τη σύσταση των φύλλων, των καρπών και του πυρήνα δειγμάτων ελιάς, διαφορετικών ποικιλιών. Για το σκοπό αυτό, χρησιμοποιώντας 22 ποικιλίες που καλλιεργήθηκαν στην ίδια έκταση, κάτω από τις ίδιες γεωπονικές και περιβαλλοντικές συνθήκες, μελετήθηκε ποιοτικά και ποσοτικά η χημική σύσταση των διαφορετικών ποικιλιών. Αυτή η προσέγγιση παρείχε σημαντικές και ενδιαφέρουσες πληροφορίες σχετικά με την επίδραση της κάθε ποικιλίας στη σύσταση των φύλλων, των καρπών και του πυρήνα της ελιάς και προσδιόρισε πιθανούς δείκτες. Επιπλέον, τα αποτελέσματα ανέδειξαν την ποικιλία με το υψηλότερο επίπεδο ελαιοευρωπεΐνης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ημισύνθεση αναλόγων.

Θετικές Επιστήμες

Επιστήμες Υγείας

Ελιά (Olea europaea L.), Ολεοκανθάλη, Ολεασίνη, Ελαιοευρωπαίνη, Ημισυνθετικά ανάλογα, Πιθανοί αντικαρκινικοί παράγοντες, Φύλλα ελιάς

Ναι

4

Ναι

488

412

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο έως 2028-05-23.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3328844