Μονάδα:
Τμήμα Ιστορίας και ΑρχαιολογίαςΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2023-06-02
Συγγραφέας:
Πολίτη Ειρήνη
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
-Σ. Μεργιαλή-Σαχά, αναπληρώτρια καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας
και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
-Τρ. Μανιάτη-Κοκκίνη, τ. επίκουρη καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας
και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
-Π. Κονόρτας, αναπληρωτής καθηγητής Τμήματος Ιστορίας και
Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
-Αικ. Νικολάου, καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας,
ΕΚΠΑ
-Αντ. Κιουσοπούλου, καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας και
Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
-Ηλ. Κολοβός, αναπληρωτής καθηγητής Τμήματος Ιστορίας και
Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης
-Αν. Κοντογιαννοπούλου, κύρια ερευνήτρια του Κέντρου Ερεύνης του
Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού, Ακαδημία Αθηνών
Πρωτότυπος Τίτλος:
Οι σχέσεις της άρχουσας τάξης και της Ορθόδοξης Εκκλησίας με τον μουσουλμανικό κόσμο της Μ. Ασίας (1261-1453).
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Οι σχέσεις της άρχουσας τάξης και της Ορθόδοξης Εκκλησίας με τον μουσουλμανικό κόσμο της Μ. Ασίας (1261-1453).
Περίληψη:
Οι σχέσεις της Βυζαντινής αυτοκρατορίας με το Ισλάμ κατά την Παλαιολόγεια περίοδο είναι ένα τεράστιο θέμα, το οποίο έχει αποτελέσει αντικείμενο μελέτης παλαιότερων και σύγχρονων ιστορικών. Μέσα στο χώρο αυτό, το ειδικότερο θέμα των σχέσεων της βυζαντινής άρχουσας τάξης και της Ορθόδοξης Εκκλησίας με τον ισλαμικό κόσμο της Μ. Ασίας κατά την ύστερη εποχή δεν έχει τύχει της δέουσας εμβάθυνσης. Στόχος αυτής της διατριβής είναι η ανάδειξη των ποικίλων μορφών προσέγγισης του ισλαμικού κόσμου της Μ. Ασίας από την κοσμική ελίτ και τους εκπροσώπους της Ορθοδοξίας, οι οποίες εξελίσσονταν ανάλογα με την εξωτερική πολιτική της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και τα εκάστοτε συμφέροντα. Οι σχέσεις αυτές από τα μέσα του 13ου αιώνα ως το 1453 αιώνα δεν εμφανίζονταν a priori εχθρικές αντικατοπτρίζοντας με τον τρόπο αυτό τον βαθύ διχασμό της βυζαντινής κοινωνίας που παρέμεινε αγεφύρωτος ως την πτώση της Κωνσταντινούπολης.
Μέσα από την κατηγοριοποίηση των απόψεων της άρχουσας τάξης εξάγονται τα πορίσματα της διατριβής σχετικά με τους πολύπλοκους βυζαντινο-τουρκικούς συσχετισμούς. Αυτή η κατηγοριοποίηση έγινε βάσει του πολιτικού-ιδεολογικού προσανατολισμού των μελών της που μεταφραζόταν κατά κύριο λόγο σε ενωτικούς και ανθενωτικούς χωρίς αυτό να σημαίνει πως οι ιδεολογικές κατευθύνσεις τους συμπορεύονταν πάντα με τις πράξεις τους. Γι’ αυτό άλλωστε και εξετάστηκαν περιπτώσεις ακραιφνών εχθρών του μουσουλμανικού στοιχείου (τουλάχιστον σε θεολογικό πλαίσιο) όπως διαφόρων εκκλησιαστικών παραγόντων, οι οποίοι συνεργάζονταν με τους Τούρκους. Κοινή παράμετρος του συνόλου των κειμένων της ύστερης βυζαντινής περιόδου ήταν η προβολή της διαχρονικής βαρβαρότητας της τουρκικής πλευράς. Η εκδήλωση της βαρβαρότητας αυτής αφορούσε κυρίως τα πεπραγμένα των Τουρκομάνων και των διαδόχων τους, των Οθωμανών, κατά τη συνεχή παρουσία τους στα βυζαντινά εδάφη. Αντίθετα, η σύμπραξη με τους Σελτζούκους του Ικονίου είχε ως επί το πλείστον θετικό πρόσημο για τους Βυζαντινούς στην Παλαιολόγεια περίοδο. Πλοηγοί για την παρούσα μελέτη υπήρξαν οι εξαιρετικά πλούσιες σε πληροφορίες πηγές της εποχής (ιστορικά έργα, δημόσια και ιδιωτικά έγγραφα, επιστολές, ομιλίες, θεολογικές πραγματείες, βίοι αγίων κ.τ.λ.), σε συνδυασμό με την συνεχώς εμπλουτιζόμενη γύρω από το θέμα αυτό βιβλιογραφία.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Ιστορία
Λέξεις-κλειδιά:
Βυζάντιο και Τούρκοι, Βυζαντινή άρχουσα τάξη, Βυζαντινο-τουρκικές σχέσεις, Ορθόδοξη Εκκλησία και Τούρκοι, Αντι-ισλαμικά κείμενα, Βυζαντινοί εμφύλιοι,1261-1453, Βυζαντινοί ιστορικοί, Σελτζούκοι, Τουρκομάνοι, Οθωμανοί, Άλωση Κωνσταντινούπολης, Χαρακτηρισμοί Τούρκων, Οθωμανικός εμφύλιος, ενωτικοί-ανθενωτικοί, Δημήτριος (1324 - 1397) , Οκταετής αποκλεισμός Κωνσταντινούπολης (1394-1402), Πατριάρχες Κωνσταντινούπολης
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
945
