Κατεύθυνση Παπυρολογία και Κλασική Γραμματεία
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής

2023-06-29

2023

Βλάχου Χριστίνα

Αμφιλόχιος Παπαθωμάς, Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας — Παπυρολογίας
Θωμά Μαριάννα, Επίκουρη Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας
Κορολή Αικατερίνη, Επίκουρη Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας

«Οι συμβολικοί αριθμοί στους Μαγικούς Παπύρους και η πρόσληψή τους από τη Χριστιανική και τη Νεοελληνική παράδοση»

Ελληνικά

«Οι συμβολικοί αριθμοί στους Μαγικούς Παπύρους και η πρόσληψή τους από τη Χριστιανική και τη Νεοελληνική παράδοση»

Από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, οι αριθμοί έχουν διαδραματίσει καθοριστικό και πολυσήμαντο ρόλο στην ανθρώπινη ζωή. Από πολύ νωρίς οι λαοί ασπάστηκαν την άποψη ότι έθεταν τη βάση της γνώσης και γι’ αυτό προσπαθούσαν να εξηγήσουν φαινόμενα και καταστάσεις μέσω αυτών. Αποτελούσαν θεμελιώδεις αρχές, αρχέτυπα σύμβολα, καθώς και έναν τρόπο κατανόησης της φύσεως του κόσμου, του ανθρώπου, αλλά και γενικότερα του θεϊκού στοιχείου.
Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι έδιναν μεγάλη σημασία στην αριθμολογία, κάτι το οποίο ενστερνίστηκαν και οι Έλληνες μετά την κατάκτηση της Αιγύπτου από τον Μέγα Αλέξανδρο. Οι θεότητες, η γλώσσα, ο τρόπος σκέψης και αντίληψης των δυο λαών συνδέθηκαν και αλληλοεπηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό και σε ποικίλους τομείς, με αποτέλεσμα να ενισχυθεί και να επεκταθεί η δημοφιλία όλων των αριθμών, περισσότερο όμως των αριθμών τρία και επτά. Οι δυο αυτοί αριθμοί φαίνεται να είχαν αξία και για τους δυο πολιτισμούς πριν τον συγκερασμό των λαών.
Έπειτα, με την έλευση του Χριστιανισμού παρατηρούμε πως αρκετά στοιχεία από τις ειδωλολατρικές θρησκείες αφομοιώθηκαν, καθώς οι άνθρωποι μόνο με ομαλή μετάβαση θα κατάφερναν να δεχτούν τον Χριστιανισμό και να μην αλλαξοπιστήσουν. Ως επί το πλείστον, τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα συνέχισαν να ασκούν τη μαγεία κρυφά τις περισσότερες φορές, ενώ σε άλλες περιπτώσεις συνδύασαν στοιχεία πατροπαράδοτα με τις επιταγές της Βίβλου. Οι αριθμοί που μας ενδιαφέρουν διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και στον Χριστιανισμό, όπως θα δούμε παρακάτω.
Όσον αφορά στη νεοελληνική πρόσληψη, γίνεται φανερό ότι οι άνθρωποι συνέχιζαν να επηρεάζονται από τη μαγεία και όλο το μυστήριο που την περιβάλλει, διότι παρέμενε αναπάντητο ερώτημα το αν και κατά πόσο ήταν κάτι αληθινό. Μέσα σε δύσκολες για τον ελληνισμό συνθήκες αναγεννήθηκε το ενδιαφέρον και η στροφή προς το παρελθόν με τη μαγεία, τις μαγγανείες, την καλοτυχία και την κακοτυχία να βρίσκονται στο επίκεντρο εξαιτίας συγκεκριμένων γεγονότων. Σε όλα τα παραπάνω λοιπόν, οι αριθμοί τρία και επτά κατείχαν ξεχωριστή θέση και ενδεικτικά θα παρουσιαστούν στην εργασία ορισμένοι τομείς που τους καθιέρωσαν στη μνήμη και τη ζωή μας μέχρι και σήμερα.
Η παρούσα διπλωματική εργασία φιλοδοξεί να αναδείξει τη σημασία και τη σπουδαιότητα που είχαν οι συμβολικοί αριθμοί τρία και επτά από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Έχοντας ως αφετηρία τους ελληνικούς μαγικούς παπύρους, μπορεί κανείς να διαπιστώσει πόσο διαδεδομένοι ήταν αυτοί οι δυο αριθμοί στα ξόρκια, τις επικλήσεις, τις τελετές και τις μαγικές συνταγές. Οι άνθρωποι τους προσέδιδαν μαγικές ιδιότητες και πίστευαν πως η παρουσία τους και μόνο μέσα στο φίλτρο ή το ξόρκι, εξασφάλιζε στον τελεστή την επιτυχία.

Γλώσσα – Λογοτεχνία

Αβρασάξ, Δαίμονες, Δεισιδαιμονίες, Επικλήσεις, Επτά, Θεοί, Κατάρες, Μαγεία, Μαγικοί Πάπυροι, Μάγοι, Μυθολογία, Ξόρκια, Συμβολικοί Αριθμοί, Τρία, Φίλτρα, Χριστιανισμός

Ναι

1

Όχι

9

71

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3332398