Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Γαγανάκης Κωνσταντίνος, Καθηγητής Νεότερης Ευρωπαϊκής Ιστορίας (16ος-18ος αι.), Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Γιαντσή-Μελετιάδη Νικολέττα, Καθηγήτρια Μεσαιωνικής Ιστορίας της Δύσεως, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Διαλέτη Ανδρονίκη , Επίκουρος Καθηγήτρια της ιστορίας της πρώιμης νεότερης Ευρώπης, Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Περίληψη:
Η παρούσα διπλωματική εργασία καταπιάνεται με την περίοδο του κυνηγιού των μαγισσών στη Σουηδία του 17ου αιώνα, και πιο συγκεκριμένα με τη μελέτη της θέσης των γυναικών, οι οποίες αποτελούσαν τα κατεξοχήν θύματα των διώξεων. Στο επίκεντρο της μελέτης θα τεθεί η λεγόμενη «περίοδος του μεγάλου πανικού», η οποία εκτείνεται σε περίπου μια δεκαετία, από το 1668 έως το 1676.
Κατά τη δεκαετία αυτή του «μεγάλου πανικού», έλαβαν χώρα δίκες, οι οποίες είχαν ως στόχο την τιμωρία όσων συμμαχούσαν με τον Διάβολο προκαλώντας κακό στην κοινότητα, αλλά και γενικότερα στο βασίλειο. Σημαντική εξέλιξη της περιόδου αποτέλεσε το γεγονός ότι η τιμωρία για μαγεία μετατράπηκε από πρόστιμο σε θανατική ποινή. Έτσι, όταν θα ξεκινήσουν οι πρώτες δίκες μαγισσών στο Älvdalen το 1668, που εγείρουν για πρώτη φορά το ζήτημα της «διαβολικότητας», δηλαδή της ανοιχτής συνωμοσίας ανθρώπων με τον Διάβολο, αρχίζουν και οι πρώτες θανατικές καταδίκες.
Τα νέα έφτασαν γρήγορα στη διπλανή κομητεία Dalarna, όπου δέκα μήνες μετά τις πρώτες θανατικές καταδίκες και σε ένα κλίμα φόβου και πανικού τόσο από την πλευρά των αρχών, όσο και από την ίδια την κοινότητα, από τους 233 κατηγορουμένους θανατώθηκαν οι 47 για μαγεία. Ο πανικός εξαπλώθηκε σε ολόκληρο το βόρειο τμήμα της χώρας, αλλά και στα σουηδόφωνα τμήματα της Φινλανδίας. Στα χρόνια μεταξύ 1669 και 1676 εκτελέστηκαν περίπου 275 έως 300 άτομα.
Καθώς λοιπόν, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η πλειοψηφία των κατηγορουμένων ήταν γυναίκες, το κυνήγι μαγισσών, στη σουηδική επικράτεια τουλάχιστον, αποκτά ξεκάθαρα έμφυλη διάσταση- το ίδιο δεν ισχύει για το ανατολικό τμήμα του βασιλείου, δηλαδή τη δυτική Φινλανδία, στην οποία η πλειοψηφία των θυμάτων ήταν άνδρες. Το ζήτημα αυτό έχει αναλυθεί ήδη από πολλούς μελετητές, καθώς εύλογα από τα πρώτα ερωτήματα που αναδύονται όταν μελετά κανείς για το ευρωπαϊκό κυνήγι μαγισσών, αφορούν στη στοχοποίηση των γυναικών.
Στην παρούσα μελέτη, λοιπόν, θα αναλυθεί η θέση των γυναικών κατά τη διάρκεια του μεγάλου πανικού, ο ρόλος και η συμμετοχή της κοινότητας στις δίκες, αλλά και στις εξελίξεις γενικότερα, καθώς και το νομικό πλαίσιο της εποχής, το οποίο προκαθόρισε την τύχη των γυναικών της περιόδου.
Λέξεις-κλειδιά:
πρώιμη νεότερη ιστορία, ευρωπαϊκή ιστορία, κυνήγι μαγισσών, Σουηδία
