Η πορεία προς τη Γνώση σύμφωνα με τον Άγιο Συμεών το Νέο Θεολόγο "Η τροπή των όντων"

Διδακτορική Διατριβή uoadl:3377833 44 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής & Ψυχολογίας (Φ.Π.Ψ.)
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2023-12-30
Έτος εκπόνησης:
2023
Συγγραφέας:
Χριστόπουλος Αθανάσιος
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Γεώργιος Αραμπατζής, Καθηγητής, Τμήμα Φιλοσοφίας, ΕΚΠΑ.
Κωνσταντίνος Νιάρχος, Ομότιμος Καθηγητής Φιλοσοφίας, ΕΚΠΑ.
Γεώργιος Στείρης, Καθηγητής, Τμήμα Φιλοσοφίας, ΕΚΠΑ.
Μαντζανάς Μιχαήλ, Καθηγητής Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθηνών, ΕΚΠΑ.
Βλαχάκης Γεώργιος, Αναπληρωτής Καθηγητής - μέλος ΔΕΠ, Σχολή Ανθρωπιστικών Σπουδών,ΕΑΠ.
Παναγιωτόπουλος Ιωάννης, Επίκουρος Καθηγητής Γενικής Εκκλησιαστικής Ιστορίας, Θεολογική σχολή Αθηνών, Τμήμα Θεολογίας, ΕΚΠΑ.
Κομνηνού Ιωάννα, Επίκουρη Καθηγήτρια, Θεολογική Σχολή Αθηνών, Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας, ΕΚΠΑ.
Πρωτότυπος Τίτλος:
Η πορεία προς τη Γνώση σύμφωνα με τον Άγιο Συμεών το Νέο Θεολόγο "Η τροπή των όντων"
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Η πορεία προς τη Γνώση σύμφωνα με τον Άγιο Συμεών το Νέο Θεολόγο "Η τροπή των όντων"
Περίληψη:
Οι σύγχρονοι ρυθμοί της ζωής δημιουργούν μια κενότητα στον άνθρωπο, ο οποίος ενώ φαινομενικά τα έχει όλα, στην ουσία δεν έχει τίποτα, δεν έχει τη γνώση ακόμα και αν αποκτήσει όσα υλικά αγαθά μπορεί για να καλύψει τις εφήμερες – ψευτο-ανάγκες του, πάλι μέσα του θα αισθάνεται, ότι κάτι του λείπει, ένα ατελείωτο κενό, γιατί δεν έχει κάνει καμία κίνηση, καμία υπέρβαση για να αποκτήσει την αληθινή γνώση. Ο ανθρώπινος νους πρέπει να αλλάξει, να τραπεί, να μετατραπεί και να αλλοιωθεί με την καλή έννοια, να ανοίξει τις πνευματικές του αντένες για να μπορέσει να αντιληφθεί την γνώση του Συμεών.
Αυτή η γνώση είναι που θα τον οδηγήσει στην ευδαιμονία στην ολοκλήρωση και στη Θέωση, για τον άγιο Συμεών υπήρξε πορεία ζωής, για τον κάθε άνθρωπο που μελετάει τον άγιο Συμεών αυτή η πορεία προς τη γνώση είναι εφικτή και μπορεί να γίνει πραγματικότητα, ξεκινώντας από τον τρόπο που ζει σε αυτό τον κόσμο αρκεί να ακολουθήσει τον φιλοσοφικό - νοητό και λογικό - ερευνητικό αλλά και θεολογικό τρόπο σκέψης του.
Η ανάπτυξη της εργασίας εκτείνεται σε τρία βασικά μέρη, τα οποία έχουν αλληλένδετη εξάρτηση το ένα από το άλλο, στο πρώτο μέρος γίνεται μια σύντομη αναφορά στον όρο «γνώση». Κάνοντας μια σύντομη ιστορική αναδρομή θα φτάσουμε στην εποχή του Συμεώνος, θα διασαφηνιστεί η έννοια της γνώσεως καθώς επίσης και ποια είναι τα κοινά της σημεία με την Πλατωνική Φιλοσοφία και τους Στωικούς, αλλά και με έναν νεότερο φιλόσοφο τον Γκαμπριέλ Μαρσέλ, ο οποίος πλησιάζει τη σκέψη του αγίου Συμεών. Στο δεύτερο μέρος θα αναπτυχθούν οι θέσεις του αγίου Συμεώνος ως προς τη Δημιουργία: τον άνθρωπο και τον κόσμο, το σώμα, την ψυχή και πως ο άνθρωπος ξέφυγε από το ρόλο του και έπεσε στην αμαρτία, μια κατάσταση που ισοδυναμεί για τον Συμεών με την «αγνωσία» δηλαδή την απώλεια της γνώσης. Στη συνέχεια, εξετάζεται ποια είναι τα αποτελέσματα για τον άνθρωπο, η κατάσταση της φθοράς – «αγνωσίας». Το τρίτο μέρος αναφέρεται στην πορεία (στάδια), δηλαδή στην πορεία για υπέρβαση της φθοράς, που μπορεί να κάνει κάθε άνθρωπος με σκοπό να αποκτήσει τη γνώση. Τί διαφορά έχει η γνώση για τον άγιο Συμεών, τί είναι ο φωτισμός και η μέθεξη του Θείου Φωτός, από ποια στάδια και προϋποθέσεις διέρχεται ο άνθρωπος για να επιτύχει την επίγνωση, δηλαδή την πνευματική του προκοπή, ποια είναι η «τροπή των όντων», με ποιο τρόπο ο άνθρωπος «αλλάζει» μεταμορφώνεται και μετουσιώνεται ο νους από «ανθρωποειδή» σε «θεοειδή».
Στο τελευταίο μέρος καταγράφονται τα συμπεράσματα αλλά αναδεικνύεται και η προσωπικότητα του Συμεώνος του νέου Θεολόγου, μέσα από τον ποιητικό του λόγο (Παράρτημα), εκεί όπου ο Άγιος συναντάει τον Ποιητή και αντίστροφα. Στην κατακλείδα της εργασίας θα περιληφθούν εν συντομία λόγοι του αγίου Συμεώνος σε ποιητική μορφή, κείμενα επιλεγμένα με οκτασύλλαβο στίχο που περικλείουν φιλοσοφικούς στοχασμούς με θεολογική διαύγεια και αποτελούν υψηλό επίπεδο διανόησης, της Βυζαντινής Φιλοσοφίας.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Φιλοσοφία- Ψυχολογία
Λέξεις-κλειδιά:
Γνώση, Συμέων ο νέος Θεολόγος, εντολές, φως, τροπή, έλλαμψη, Θέωση, πάθη, αμαρτία, φθορά, προσευχή, μυστικισμός, ποίηση, αρετές, αλλοίωση, Βυζαντινή Φιλοσοφία, Θεολογία, Θεοπτία, ένωση με τον Θεό.
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
139
Αριθμός σελίδων:
174
Christopoulos_Athanasios_PhD.pdf (4 MB) Άνοιγμα σε νέο παράθυρο