Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Σταύρος Δημόπουλος, Εξωτερικός Συνεργάτης, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, Επιβλέπων
Ανδρέας Καραμπίνης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Σεραφείμ Νανάς, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Εισαγωγή: Στις περιπτώσεις των ασθενών που υποβάλλονται σε καρδιοχειρουργική επέμβαση παρατηρείται συχνά μη επαρκής σίτιση των ασθενών που τελικά οδηγεί στην εξάντληση των αμυντικών μηχανισμών και μεταβολικών αποθεμάτων με αποτέλεσμα τη συννοσηρότητα και τη δυσλειτουργία πολλών οργάνων. Για τον λόγο αυτό, συχνά, απαιτείται η σίτιση των ασθενών αυτών. Ο ενεργειακός στόχος διατροφής εξαρτάται σημαντικά από την οδό σίτισης καθώς το είδος και τον τρόπο αυτής κατά τη μετεγχειρητική φάση νοσηλείας στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ).
Μέθοδος: Η παρακολούθηση του τρόπου σίτισης των ασθενών έγινε άμεσα μετεγχειρητικά κι εν συνεχεία καθημερινά και για διάστημα επτά ημερών ή νωρίτερα επί εξόδου από τη ΜΕΘ. Σε αυτό το χρονικό διάστημα, καταγράφηκε ο τύπος, η διάρκεια, ο χρόνος έναρξης της σίτισης και οι προσλαμβανόμενες θερμίδες.
Σκοπός: Ο σκοπός της έρευνας ήταν να αξιολογήσει ασθενείς, που έχουν υποβληθεί, σε καρδιοχειρουργική επέμβαση και να μελετήσει το ποσοστό επαρκούς σίτισης σε σχέση με τη προβλεπόμενη για το κάθε ασθενή διατροφή (επίτευξη διατροφικού στόχου) κατά τη μετεγχειρητική φάση νοσηλείας του στη ΜΕΘ, αλλά και να διερευνήσει τη σχέση του είδους της σίτισης και της επάρκειας με την έκβαση των ασθενών.
Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε μία προοπτική κλινική μελέτη παρατήρησης, η οποία διήρκησε από τον Μάρτιο του 2019 έως και το Μάιο του 2019, και ο πληθυσμός της παρούσας μελέτης ήταν οι καρδιοχειρουργημένοι ασθενείς της Καρδιοχειρουργικής ΜΕΘ του Ωνάσειου ΚΡΧ κέντρου (ΩΚΚ), ενώ το δείγμα αποτελούνταν από 210 ασθενείς που πληρούσαν συγκεκριμένα κριτήρια εισόδου και αποκλεισμού. Τα δεδομένα λήφθηκαν από τους φακέλους των ασθενών, από την παρακολούθηση του τύπου, της διάρκειας, του χρόνου έναρξης της σίτισης και των προσλαμβανόμενων θερμίδων. Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων της παρούσας έρευνας διεξήχθη με τη χρήση του στατιστικού πακέτου SPSS v21.
Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι η ημέρα έναρξης της σίτισης ήταν η 2η ημέρα και η συντριπτική πλειοψηφία του δείγματος λάμβανε την τροφή μέσω του στόματος (Pos), ενώ ελάχιστοι ασθενείς έλαβαν εντερική σίτιση (Pl) ή συνδυασμό αυτών (Pos/ Pl). Επίσης, η επίτευξη του στόχου παρέμεινε άγνωστη για τη συντριπτική πλειονότητα των ασθενών. Τα είδη σίτισης που χορηγήθηκαν με μεγαλύτερη συχνότητα στους ασθενείς του δείγματος, ήταν η υδρική σίτιση και η ελαφρά σίτιση. Ο υψηλότερος επιπολασμός σίτισης καταγράφηκε κατά τη 2η ημέρα, ενώ ο μικρότερος επιπολασμός σημειώθηκε κατά την 1η και την τελευταία 7η ημέρα. Ακόμα, οι άνδρες ασθενείς είχαν υψηλότερο θερμιδικό στόχο, σε σχέση με τις γυναίκες. Τέλος, βρέθηκε ότι μεταξύ των ατόμων που έλαβαν ορό και εκείνων που δεν έλαβαν, οι δεύτεροι ασθενείς παρουσίασαν σημαντικά υψηλότερο θερμιδικό στόχο, νωρίτερη ημερομηνία έναρξης σίτισης, υψηλότερα επίπεδα προσλαμβανόμενων θερμίδων ανά ημέρα, και υψηλότερα επίπεδα υδατανθράκων και λιπών.
Συμπεράσματα: Η παρούσα έρευνα έδειξε ότι η ημέρα έναρξης της σίτισης ήταν η 2η ημέρα και πλειονότητα του δείγματος λάμβανε τροφή μέσω του στόματος (Pos). Η υδρική και η ελαφρά σίτιση αποτέλεσαν τα είδη σίτισης που χορηγήθηκαν με μεγαλύτερη συχνότητα στους ασθενείς. Η επίτευξη του θερμιδικού στόχου φάνηκε να σχετίζεται με το φύλο των ασθενών, με τους άνδρες να σημειώνουν υψηλότερο θερμιδικό στόχο, σε σχέση με τις γυναίκες. Οι ασθενείς που δεν έλαβαν ορό παρουσίασαν σημαντικά υψηλότερο θερμιδικό στόχο, νωρίτερη ημερομηνία έναρξης σίτισης, υψηλότερα επίπεδα προσλαμβανόμενων θερμίδων ανά ημέρα, και υψηλότερα επίπεδα υδατανθράκων και λιπών, σε σχέση με τους ασθενείς που έλαβαν. Καταλήγοντας, η διεξαγωγή περισσότερων μελετών στο μέλλον σχετικά με τη σίτιση των ασθενών που έχουν υποβληθεί σε καρδιοχειρουργική επέμβαση, κρίνεται αναγκαία τόσο για τη μελέτη της σημασίας της σίτισης όσο και για τη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ των ειδών σίτισης, των προσλαμβανόμενων θερμίδων ανά ημέρα και της τελικής έκβασης των ασθενών.
Λέξεις-κλειδιά:
Σίτιση, Διεντερική σίτιση, Θερμιδικός στόχος, Καρδιοχειρουργική επέμβαση, Μυϊκή αδυναμία, Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, Νοσηλεία στο νοσοκομείο.
