Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Θεοχάρης Σταμάτιος, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Γακιοπούλου Χαρίκλεια, Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Γιαννοπούλου Ιωάννα, ΕΔΙΠ, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Στην παρουσία διπλωματική εργασία διερευνάται ο κεντρικός ρόλος του συστήματος Eph/εφρινών στον καρκίνο του μαστού και τις δυνατότητές του ως θεραπευτικού στόχου. Η μελέτη ξεκινά με την επισκόπηση της οικογένειας Eph και εφρινών, παρουσιάζοντας τα δομικά χαρακτηριστικά τους και τους διαφορετικούς μηχανισμούς σηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένης της ligand-εξαρτημένης και της ligand-ανεξάρτητης σηματοδότησης, ενώ στη συνέχεια σταχυολογούνται οι διαφορετικές φυσιολογικές λειτουργίες του συστήματος στον νευρικό και συναπτικό σχηματισμό, τη συναρμολόγηση ιστών, τον πολλαπλασιασμό των βλαστοκυττάρων, τη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος και τη διατήρηση της ομοιόστασης του οργανισμού.
Επιπλέον, εμβαθύνει στις επιπτώσεις της δυσρύθμισης των υποδοχέων, των εφρινών, καθώς και της μεταξύ τους σχέσης στον καρκίνο, εστιάζοντας στους ρόλους της στην προώθηση ή την καταστολή της εξέλιξης του όγκου. Εξετάζονται μηχανισμοί όπως η νεοαγγειογένεση, η αγγειογενής μίμηση και η αγγειογένεση σε συνθήκες υποξίας, παράλληλα με τις επιδράσεις της στο μικροπεριβάλλον του όγκου, τα λεμφοκύτταρα που διεισδύουν στον όγκο, την ανοσία του καρκίνου και τη σύνδεση των υποδοχέων Eph και των εφρινών με τη διαδικασία της επιθηλιακής-μεσεγχυματικής μετάβασης.
Περαιτέρω, η διπλωματική εργασία διερευνά τις συγκεκριμένες επιπτώσεις του συστήματος Eph/εφρινών στον καρκίνο του μαστού, λαμβάνοντας υπόψη την επιδημιολογία της νόσου, την ετερογένεια που την χαρακτηρίζει και τους φυσικούς ρόλους του συστήματος στην ανάπτυξη των μαστικών αδένων. Παρέχει μια εις βάθος ανάλυση των ρόλων των μεμονωμένων υποδοχέων Eph στον καρκίνο του μαστού και προχωρά στην εξερεύνηση μιας ποικιλίας προσεγγίσεων για την καταπολέμηση του καρκίνου του μαστού στοχεύοντας ειδικά τους υποδοχείς Eph. Αυτές οι προσεγγίσεις περιλαμβάνουν μια ολοκληρωμένη σειρά πιθανών παρεμβάσεων, όπως αντισώματα που μπορούν επιλεκτικά να συνδεθούν με τους υποδοχείς Eph και να διαταράξουν τις οδούς σηματοδότησης τους. Επιπλέον, εξετάζονται τεχνικές ανοσοθεραπείας, οι οποίες αποσκοπούν στην αξιοποίηση της δύναμης του ανοσοποιητικού συστήματος να αναγνωρίζει και να εξαλείφει τα καρκινικά κύτταρα του μαστού που εκφράζουν υποδοχείς Eph. Άλλες μέθοδοι περιλαμβάνουν την αναστολή μέσω μικρών μορίων, που αναστέλλουν την περιοχή κινάσης ή δεσμεύονται στην εξωκυτταρική περιοχή των υποδοχέων καθώς και αναστολείς που στοχεύουν επιγενετικά ένζυμα σημαντικά για την έκφραση των Eph και τη σχεδίαση πεπτιδίων που έχουν την ικανότητα να αλληλεπιδρούν με τους υποδοχείς Eph μπλοκάροντας τη δραστηριότητά τους, είτε ενεργοποιώντας την εσωτερίκευσή τους, μειώνοντας έτσι την ανάπτυξη και την επιβίωση των καρκινικών κυττάρων του μαστού. Ακόμη, πολλά υποσχόμενες τεχνικές περιλαμβάνουν τη χρήση συζευγμένων πεπτιδίων ή αντισωμάτων και εξωσωμάτων για στοχευμένη χορήγηση φαρμάκων, τη χρήση παραγωγών φυσικών προϊόντων, miRNAs και τέλος, αναφέρεται η δυνατότητα έμμεσης στόχευσης υποδοχέων Eph λόγω της συνθετικής θνησιμότητας ή της αλληλεπίδρασής τους με άλλα μόρια. Αυτές οι καινοτόμες στρατηγικές στόχευσης υπόσχονται πολλά για την προώθηση της θεραπείας του καρκίνου του μαστού, ανοίγοντας νέες οδούς προσέγγισης εξατομικευμένων θεραπειών που μπορούν να βελτιώσουν τα αποτελέσματα των ασθενών, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τις δυσμενείς επιπτώσεις στους υγιείς ιστούς.
Λέξεις-κλειδιά:
Υποδοχείς εφρινών, Εφρίνες, Καρκίνος μαστού, Θεραπεία, Εξατομικευμένη ιατρική
