Κατεύθυνση Η Επιστήμη του Στρές και η Προαγωγή της Υγείας
Βιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας

2024-03-27

2024

Ηλιάκης Ιωάννης

Γεώργιος Χρούσος, Ομότιμος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Φλώρα Μπακοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Χρήστος Γιαπιτζάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ

Η επίδραση της τεχνικής ενσυνειδητότητας body scan στην ποιότητα ύπνου ασθενούς με πολλαπλή σκλήρυνση

Ελληνικά

Η επίδραση της τεχνικής ενσυνειδητότητας body scan στην ποιότητα ύπνου ασθενούς με πολλαπλή σκλήρυνση

Η Σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) είναι μια χρόνια και σύνθετη φλεγμονώδης νευροεκφυλιστική ασθένεια του κεντρικού νευρικού συστήματος. H πτωχή ποιότητα ύπνου σχετιζόμενη με την χαμηλή ποιότητα ζωής αυτών των ασθενών, αποτελεί ένα συχνό σύμπτωμα (67%) και δεν φαίνεται να εξαρτάται από τα λοιπά συμπτώματα της ΣΚΠ όπως πχ το άγχος, μειωμένη κόπωση, η κατάθλιψη ή ο πόνος [1]. Για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της ΣΚΠ που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ποιότητα ύπνου έχουν προταθεί εκτός από την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων όπως η νυκτουρία ή η σπαστικότητα και φυσικά μέσα όπως η μείωση του άγχους μέσω των μασάζ, διατάσεων και ψυχοθεραπείας, η διάθεση χρόνου για τον εαυτόν τους , τεχνικές ενσυνειδητότητας (Mindfulness-based stress reduction) [2] και συμπληρώματα διατροφής (όπως η Piper methysticum και η Valeriana officinalis) [3].
ΣΚΟΠΟΣ
Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνηθεί για πρώτη φορά η επίδραση της τεχνικής ενσυνειδητότητας BODY SCAN σε ασθενή με ΣΚΠ προ της νυκτερινής κατάκλισης στην ποιότητα του ύπνου και την ποιότητα ζωής, και να προσδιοριστεί η πιθανή επάρκεια και σύσταση της χρήσης της σε αυτήν την κατηγορία ασθενών.
ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ
Ασθενής θήλυ, ετών 31 με κλινικά επιβεβαιωμένη ΣΚΠ προσήλθε στο Εθνικό Κέντρο Αποκατάστασης με επιβαρυμένη ποιότητα ύπνου και άγχος σχετιζόμενο με τη φύση της πάθησης και των παρενεργειών της φαρμακευτικής αγωγής που ελάμβανε. Αφού καταγράφηκαν τα δημογραφικά της χαρακτηριστικά, η ικανοποιητική ευχέρεια στη χρήση συσκευών τεχνολογίας και η αποδοχή της για συνεργασία, συμπεριελήφθη στην μελέτη. Το πρωτόκολλο της μελέτης ενεκρίθη από το Επιστημονικό Συμβούλιο του Εθνικού Κέντρου Αποκατάστασης και εις την ασθενή χορηγήθηκε smart watch (Fitbit Sense 3).
Η φορητή αυτή συσκευή καταγράφει με σύγχρονο τρόπο τον καρδιακό ρυθμό και τη μεταβολή του, τον αναπνευστικό ρυθμό και τη θερμοκρασία του ασθενούς τόσο κατά τη διάρκεια της νυκτερινής κατάκλισης όσο και καθ’ όλη τη διάρκεια της ημερήσιας αφύπνισης, τη ποιότητα ύπνου και επίπεδα στρες. Τα δεδομένα από τη φορητή συσκευή αναλύονται στατιστικά για 2 χρονικές περιόδους, 1η 14-20/5 περίοδος baseline (προ της παρέμβασης) και 2η 21/5 -13/6 (παρέμβαση) και συνολική διάρκεια της μελέτης των 5 εβδομάδων. Επιπλέον χρησιμοποιήθηκαν τα ερωτηματολόγια Pittsburgh sleep quality index (PSQI), Depression anxiety stress scale-21 (DASS21),Fatigue severity scale (FSS), Multiple sclerosis Quality of Life (MS QoL). Για την στατιστική ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πακέτο SPSS έκδοσης v26 (IBM Corp. Released 2020).
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Στην ανάλυση που πραγματοποιήθηκε βρέθηκε ότι δεν υπήρχαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης χρονικής περιόδου για τις μεταβλητές RHR, HRV, Respiratory rate, Temperature, SpO2, Sleep score και Stress score. Παρόλο όμως που το επίπεδο ποιότητας ύπνου και άγχους παρέμειναν ίδια την πρώτη και την δεύτερη χρονική περίοδο βρέθηκε να μην υπάρχει συσχέτιση κατά την δεύτερη χρονική περίοδο μεταξύ του άγχους και της ποιότητας του ύπνου ενώ για την πρώτη χρονική περίοδο υπήρχε θετική συσχέτιση. Πιθανόν αυτό να οφείλεται στην επίδραση που είχε η τεχνική ενσυνειδητότητας boby scan στην ποιότητα ύπνου της ασθενούς. Φαίνεται ότι η τεχνική αυτή βοήθησε την ασθενή να μην συσχετίζει το άγχος με τον ύπνο. Τα ευρήματα των ερωτηματολογίων δείχνουν βελτίωση σε όλους τους τομείς που μελετήθηκαν αλλά δε πρέπει να παραβλέπεται η μεροληπτική συνιστώσα των υποκειμενικών αυτών εργαλείων. Παρ’ όλα αυτά αξίζει να αναφερθεί πως η ασθενής περιέγραψε βελτίωση στη ποιότητα ζωής σύμφωνα με το ερωτηματολόγιο “MSQOL – 54” (1η χρονική περίοδο: 70.04 έναντι 2η χρονική περίοδο: 79.35), μείωση της σοβαρότητας της κόπωσης σύμφωνα με το ερωτηματολόγιο “Κλίμακα σοβαρότητα κόπωσης” (1η χρονική περίοδο: 45 έναντι 2η χρονική περίοδο: 18) και την μείωση του αντιλαμβανόμενου στρες σύμφωνα με την κλίμακα “Αντιλαμβανόμενου Στρες » (1η χρονική περίοδο: 28 έναντι 2η χρονική περίοδο:21). Όσον αφορά το ερωτηματολόγιο PSQI αναφέρθηκε ήπια βελτίωση (1η χρονική περίοδο:11 έναντι 2η χρονική περίοδο:12)
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Φαίνεται ότι η τεχνικής ενσυνειδητότητας BODY SCAN στην συγκεκριμένη ασθενή με ΣΚΠ είχε θετικές επιπτώσεις τόσο στην βελτίωση της ποιότητας του ύπνου αλλά και της ποιότητας ζωής. Τα αποτελέσματα αν και αφορούν ένα μόνο ασθενή θα μπορούσαν να αποτελέσουν το έναυσμα για την μελέτη περισσότερων ασθενών και πιθανώς μελλοντικά να συμπεριληφθεί η συγκεκριμένη τεχνική στις προτάσεις για την αντιμετώπιση των μη σωματικών συμπτωμάτων των ασθενών με πολλαπλή σκλήρυνση.

Επιστήμες Υγείας

Πολλαπλή σκλήρυνση, Ποιότητα ύπνου, Ποιότητα ζωής, Ενσυνειδητότητα, Τεχνική Body Scan, Χρόνιες φλεγμονώδεις νόσοι, Κεντρικό νευρικό σύστημα, Αντικειμενικά μέτρα, Υποκειμενικά μέτρα, Μελέτη μεμονωμένου περιστατικού, Τεχνικές χαλάρωσης, Διαταραχές ύπνου, Βιομετρικά δεδομένα, Επεμβατική μελέτη

Όχι

0

Όχι

57

43

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο έως 2024-09-27.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3392710