Μονάδα:
Τμήμα ΦιλοσοφίαςΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2024-04-02
Συγγραφέας:
Αναγνώστου Mαρία
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Λάζου Άννα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Φιλοσοφίας, ΕΚΠΑ
Αραμπατζής Γεώργιος, Καθηγητής, Τμήμα Φιλοσοφίας, ΕΚΠΑ
Πολίτης Γεώργιος, Καθηγητής, Τμήμα Φιλοσοφίας, ΕΚΠΑ
Πανταζάκος Παναγιώτης, Καθηγητής, Τμήμα Φιλοσοφίας, ΕΚΠΑ
Πρωτοπαπαδάκης Ευάγγελος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φιλοσοφίας, ΕΚΠΑ
Φωτεινή Βασιλείου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Φιλοσοφίας, ΕΚΠΑ
Κωνσταντίνος Ράντης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Πρωτότυπος Τίτλος:
Το ρεύμα της φιλοσοφίας για παιδιά. Θεωρητικές προϋποθέσεις και πρακτικές εφαρμογές: Η διδασκαλία της φιλοσοφίας στις δύο τελευταίες τάξεις του Δημοτικού μέσω διαθεματικών προσεγγίσεων και της δραματικής τέχνης.
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Το ρεύμα της φιλοσοφίας για παιδιά. Θεωρητικές προϋποθέσεις και πρακτικές εφαρμογές: Η διδασκαλία της φιλοσοφίας στις δύο τελευταίες τάξεις του Δημοτικού μέσω διαθεματικών προσεγγίσεων και της δραματικής τέχνης
Περίληψη:
Η παρούσα διδακτορική διατριβή μελετά τη δυνατότητα διδασκαλίας της φιλοσοφίας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και συστηματικά ερευνά τους τρόπους με τους οποίους αυτό το εγχείρημα μπορεί να καταστεί γόνιμο για την ολιστική ανάπτυξη των παιδιών. Πραγματοποιείται αναφορά στις βασικές συνιστώσες και θεωρητικές καταβολές που συνέτειναν στη διαμόρφωση του ρεύματος της Φιλοσοφίας για παιδιά με σαφείς συνδέσεις με την παρακαταθήκη του σωκρατικού φιλοσοφικού προτύπου ζωής και σκέψης, τη συνδρομή του Πραγματισμού με επικέντρωση στον John Dewey, τη βιωματική μορφή της γλωσσικής επικοινωνίας της βιντγκενσταινικής σκέψης και τέλος την παιδαγωγική-ψυχολογική θέση του κοινωνικού κονστρουκτιβισμού του Lev Vygotsky για την ανάπτυξη της γλώσσας και τη σημασία των παιγνιωδών δραστηριοτήτων.
Η εν λόγω πρόταση του Matthew Lipman είναι μια επί χάρτου ανακατασκευή του εγκύκλιου προγράμματος, μια συστηματική προσπάθεια παιδαγωγίας με φιλοσοφικό όραμα. Υποστηρίζεται δε, ότι η φιλοσοφική επένδυση της παιδαγωγικής πράξης οδηγεί στην καλλιέργεια της κριτικής και δημιουργικής σκέψης, στη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών και στην ενδυνάμωση της κοινωνικής τους ταυτότητας.
Η μελέτη αναδεικνύει την υπεροχή των διαθεματικών προγραμμάτων, τα οποία στηρίζονται στις αρχές της βιωματικής μάθησης, στον εμπλουτισμό τους με παιγνιώδεις δραστηριότητες στην αξία της συλλογικής διερεύνησης και στην αναγνώριση της πολλαπλότητας της ανθρώπινης νοημοσύνης. Η παιδαγωγική ευλυγισία, η κριτική συνειδητοποίηση της γνώσης και η σημασία της κοινωνικής συνέργειας χαρακτηρίζει τις παιδαγωγικές απόπειρες με φιλοσοφικό υπόβαθρο, όπου το παιδί θεωρείται ως αναστοχαστικός συμμετέχων και δημιουργός της παιδαγωγικής εμπειρίας. Η είσοδος της φιλοσοφίας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση δεν φιλοδοξεί να είναι η προσάρτηση ενός γνωστικού αντικειμένου, αλλά η συνθήκη για αλλαγή της σχολικής κουλτούρας. Η μελέτη επικεντρώνεται στη συμβολή της τέχνης και στους άξονες ωφέλειας της στα παιδιά σε γνωστικό, συναισθηματικό, κοινωνικό και ψυχολογικό επίπεδο με κομβική έννοια το ανθρώπινο σώμα στο παιγνιακό πλαίσιο, όπου το παιδί δρα με ασφάλεια και τελικά ανακαλύπτει τα αναδυόμενα νοήματα. Αναδεικνύονται σημεία σύγκλισης και διαλόγου ανάμεσα στη φιλοσοφία και την τέχνη, με βάση την αισθητική θεωρία του πραγματιστή φιλοσόφου, John Dewey, ο οποίος αντιμετώπιζε την τέχνη ως ανθρώπινη δραστηριότητα και εμπειρία νοηματοδότησης. Η διδακτορική διατριβή στο πρακτικό μέρος περιλαμβάνει διαθεματικά σχέδια εργασίας, τα οποία στηρίζονται στη σύμπραξη διαφορετικών γνωστικών αντικειμένων, μεθοδολογικά εμπνέονται από το ρεύμα φιλοσοφία για παιδιά, ενώ ταυτόχρονα συμπεριλαμβάνουν σύγχρονα παιδαγωγικά εργαλεία. Επικεντρώνονται στο τρίπτυχο: έρευνα-αναστοχασμός-δημιουργικότητα στο πλαίσιο κοινοτήτων μάθησης. Επιπρόσθετα αναπτύσσεται ένα προτεινόμενο ερευνητικό πρόγραμμα που θα αφορά στην εφαρμογή της φιλοσοφίας στην εκπαίδευση σε παιδιά σχολικής ηλικίας των δύο τελευταίων τάξεων και προτείνονται τα αντίστοιχα ερευνητικά εργαλεία του ενδεχόμενου πειραματικού εγχειρήματος
Κύρια θεματική κατηγορία:
Φιλοσοφία- Ψυχολογία
Λέξεις-κλειδιά:
Φιλοσοφία για παιδιά, σωκρατική σκέψη, Πραγματισμός, Τέχνη, βιωματική μάθηση, γλωσσική έκφραση, σωματική έκφραση, κοινωνική ανάπτυξη, συναισθηματική νοημοσύνη
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
758
