Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Τζαβέλλας Ηλίας, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Παπαρρηγόπουλος Θωμάς, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Τριανταφύλλου Καλλιόπη, Επιστημονική Συνεργάτις, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Εισαγωγή: Η drunkorexia αποτελεί ένα φαινόμενο, το οποίο χαρακτηρίζεται από τον περιορισμό θερμίδων πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά την κατανάλωση αλκοόλ έχοντας ως στόχο είτε την αποφυγή λήψης βάρους είτε την πιο έντονη και πιο άμεση δράση του αλκοόλ. Αρκετές έρευνες έχουν εστιάσει στη διερεύνηση της drunkorexia, ωστόσο δεν υπάρχει αρκετά σαφής εικόνα γύρω από τους παράγοντες κινδύνου που μπορεί να σχετίζονται με την εμφάνιση των συμπεριφορών που την χαρακτηρίζουν. Δύο από τους παράγοντες που έχουν φανεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της drunkorexia είναι τα κίνητρα χρήσης αλκοόλ και η συναισθηματική απορρύθμιση. Παράλληλα, μια σημαντική μεταβλητή, η οποία έχει φανεί να έχει συσχέτιση με τον τρόπο με τον οποίο θα εκδηλωθούν οι παραπάνω δύο παράγοντες αποτελεί το φύλο.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση της σχέσης μεταξύ της drunkorexia και των κινήτρων χρήσης αλκοόλ, καθώς και της συναισθηματικής απορρύθμισης σε νεαρούς ενήλικες στην Ελλάδα. Παράλληλα, μελετάται ο παράγοντας του φύλου στην ανάπτυξη αυτών των σχέσεων. Ειδικότερα, εστιάζει στο ποιο ή ποια από τα κίνητρα χρήσης αλκοόλ σχετίζονται περισσότερο με την ανάπτυξη συμπεριφορών της drunkorexia. Επίσης, στο κομμάτι της συναισθηματικής απορρύθμισης, γίνεται προσπάθεια μελέτης μεταξύ αυτής και των συμπτωμάτων της drunkorexia.
Μέθοδος: Η παρούσα μελέτη είναι συγχρονική και πραγματοποιήθηκε μέσω της πλατφόρμας Google Forms με δείγμα 227 νεαρούς ενήλικες από 18 έως 25 έτη (132 γυναίκες και 95 άνδρες, μέση ηλικία: 21,9, SD= 2,3 έτη). Η διαδικασία συλλογής του δείγματος διήρκεσε από τις 20 Νοέμβρη 2023 έως τις 20 Ιανουαρίου 2024. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν μέσω διαδικτύου: ένα ερωτηματολόγιο δημογραφικών στοιχειών, την Κλίμακα Αντισταθμιστικής Διατροφής και Συμπεριφορών σε Απόκριση στην Κατανάλωση Αλκοόλ (Compensatory Eating and Behavior in Response to Alcohol Consumption Scale – CEBRACS), το Ερωτηματολόγιο Κινήτρων Κατανάλωσης Αλκοόλ - Αναθεωρημένο (Drinking Motives Questionnaire – Revised - DMQR) και τη Κλίμακα Δυσκολιών Συναισθηματικής Ρύθμισης (Difficulties in Emotion Regulation Scale - DERS). Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε μέσω του SPSS.
Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα κίνητρα ενίσχυσης συσχετίζονταν με τη drunkorexia, καθώς παρουσιάστηκε σημαντική και θετική σχέση με τη διάσταση της χρήσης αλκοόλ (p= 0,033). Ταυτόχρονα, από τα κίνητρα χρήσης αλκοόλ αυτά που παρουσίαζαν συσχέτιση με τις περισσότερες διαστάσεις της drunkorexia ήταν τα κίνητρα αντιμετώπισης καταστάσεων («κίνητρα αντιμετώπισης – δίαιτα και άσκηση» p= 0,015, «κίνητρα αντιμετώπισης – χρήση αλκοόλ» p< 0,001, «κίνητρα αντιμετώπισης – χρήση διουρητικών» p= 0,035, «κίνητρα αντιμετώπισης – περιορισμός» p< 0,001). Όσον αφορά τον παράγοντα του φύλου δε φάνηκε να επηρεάζει τις σχέσεις που μελετώνται. Δεν παρουσιάστηκε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των φύλων σε καμία από τις διαστάσεις της drunkorexia (p> 0,05).
Συμπεράσματα: Η παρούσα έρευνα αποτελεί μα προσπάθεια μελέτης της σχέσης των κινήτρων χρήσης αλκοόλ και της συναισθηματικής απορρύθμισης με τη drunkorexia. Ταυτόχρονα, δίνει προσοχή στον ρόλο που παίζει το φύλο σε αυτές τις σχέσεις. Τα ευρήματα που προκύπτουν κατέδειξαν πως τα κίνητρα αντιμετώπισης καταστάσεων παρουσίαζαν τη μεγαλύτερη συσχέτιση με τη drunkorexia. Φάνηκε, λοιπόν, πως τα άτομα καταφεύγουν σε συμπεριφορές drunkorexia με σκοπό να αντιμετωπίσουν τα αρνητικά τους συναισθήματα. Επιπλέον, το φύλο δεν φάνηκε να επηρεάζει τη σχέση της drunkorexia με τα κίνητρα χρήσης αλκοόλ, καθώς και με τη συναισθηματική απορρύθμιση.
Λέξεις-κλειδιά:
Drunkorexia, Kίνητρα χρήσης αλκοόλ, Συναισθηματική απορρύθμιση, Φύλο
