Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Σπηλιόπουλος Σταύρος Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ (Επιβλέπων)
Σύψας Νικόλαος Καθηγητή, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Πρωτογέρου Αθανάσιος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Παπαϊωάννου Θεόδωρος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Κόλλιας Αναστάσιος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Παπαναγιώτου Παναγιώτης Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ψυχογιού Μήνα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Γενικό μέρος:
Είναι αναγνωρισμένη η σύνδεση της λοίμωξης με το HIV και της στεφανιαίας νόσου, του εμφράγματος του μυοκαρδίου και των λοιπών αγγειακών βλαβών. Δεν υπάρχει όμως αξιόπιστη κλίμακα εκτίμησης του κινδύνου, ούτε κάποιος υποκατάστατος δείκτης ικανός να προβλέψει την υποκλινική στεφανιαία νόσο. Οι μέχρι τώρα κλασικές μέθοδοι υπολογισμού του καρδιαγγειακού κινδύνου που χρησιμοποιούνται στον γενικό πληθυσμό, υποεκτιμούν το κίνδυνο στους PLWH.
Για την ανάδειξη του κινδύνου και της παρουσίας στεφανιαίας νόσου με τη βοήθεια μη επεμβατικών απεικονιστικών μεθόδων σε PLWH έχουν χρησιμοποιηθεί, μεταξύ άλλων μεθόδων: ο υπολογισμός του πάχους του έσω-μέσου χιτώνα των κοινών καρωτίδων (cIMT), η αξονική τομογραφία φορτίου ασβεστίου στεφανιαίων αγγείων (CAC) και η αξονική στεφανιογραφία (CCTA).
Τα ευρήματα της ανασκόπησης της βιβλιογραφίας για την σύγκριση του cIMT, του CAC και των στεφανιαίων στενώσεων με CCTA στους PLWH ποικίλουν σημαντικά, με παρουσία αρκετών μελετών, συμπεριλαμβανομένου των μετα-αναλύσεων, να αναδεικνύουν συγκριτικά με τις ομάδες ελέγχου αυξημένες τιμές στην ομάδα των PLWH. Ειδικά η CCTA ανέδειξε αυξημένη παρουσία μαλακής υφής αθηρωματικών πλακών στα στεφανιαία αγγεία των PLWH και η χρήση ART φαίνεται να είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου.
Ειδικό μέρος Α:
Σε μια ομάδα 78 PLWH με ελεύθερο ιστορικό στεφανιαίας νόσου συλλέξαμε τα δεδομένα του ιατρικού ιστορικού, των αιματολογικών εξετάσεων, συμπεριλαμβανομένου τα σχετιζόμενα με τη λοίμωξη του HIV, του ειδικού αγγειακού ελέγχου (PWV, Alx, cIMT) και τους υποβάλαμε σε CCTA, όπου υπολογίστηκε το CAC και τις στεφανιαίες στενώσεις. Κατά τη σύγκριση των αποτελεσμάτων αναδείξαμε θετική συσχέτιση του CD4/CD8 με το Alx, του nadir CD4 με την εκατοστιαία θέση του CAC, του αριθμού των ART με το SVI, το Alx75, το βαθμό στένωσης και του όγκου του μυοκαρδίου.
Ειδικό μέρος Β:
Επειδή δεν υπάρχει κλίμακα εκτίμησης του κινδύνου, ούτε κάποιος υποκατάστατος δείκτης ικανός να προβλέψει την υποκλινική στεφανιαία νόσο (sCAD) στους PLWH, αξιολογήσαμε την απόδοση: (i) του Framingham score (FRMs), (ii) της αθηρωμάτωσης των καρωτίδων και μηριαίων αρτηριών και (iii) του φορτίου ασβεστίου των στεφανιαίων αρτηριών (CACs), σε PLWH.
Μέθοδος: Σε μια ομάδα PLWH με ελεύθερο ιστορικό στεφανιαίας νόσου, υπολογίσαμε το CAC με CCTA, υπολογίσαμε το FRMs και εκτιμήσαμε τις καρωτιδικές και μηριαίες αθηρωματικές αλλοιώσεις με υπερηχογραφικό έλεγχο.
Αποτέλεσμα: Σε 56 συμμετέχοντες (ηλικίας: 49± 10 ετών, άντρες: 88%, FRMs: 7,2 ± 6,9; μέσος αριθμός αθηρωματικών αλλοιώσεων καρωτίδων/μηριαίων: 1,4±1.5; CAC>0 παρόν στο 59%, μέση τιμή CACs 0,9 [(IQR 0-22]): (i) η ελάχιστη sCAD (στένωση 1-24%; παρόν στο 30%) και η ήπια sCAD (στένωση 25-49%, παρόν στο 25%) ανιχνεύθηκε αποτελεσματικά από το σκορ FRMs, τον αριθμό των αθηρωματικών αλλοιώσεων και με CACs (η περιοχή κάτω της καμπύλης (AUC) του CACs ήταν καλύτερο σε σχέση με το FRM και τις αθηρωματικές πλάκες, p<0,05); (ii) η μέτρια sCAD (στένωση 50-69%; παρόν στο 8.9%) ανιχνεύθηκε από τον αριθμό των αθηρωματικών πλακών και το CACs, αλλά με παρόμοιο AUC (0,969 vs 0,867, respectively, p=NS); (iii) η σοβαρή sCAD (στένωση 70-99%, παρόν μόνο σε 3 [5,4%]) αναδείχθηκε μόνο με CACs.
Συμπέρασμα: Σημαντικά αυξημένος επιπολασμός sCAD ανιχνεύθηκε σε ασυμπτωματικούς PLWH χωρίς ιστορικό στεφανιαίας νόσου. Το CAC είναι ένας εξαιρετικά αποτελεσματικός δείκτης ανίχνευσης οποιοδήποτε βαθμού sCAD. Ωστόσο ο συνδυασμός του αριθμού των αθηρωματικών αλλοιώσεων των καρωτίδων και των μηριαίων αρτηριών είναι επίσης ένας πολλά υποσχόμενος, χαμηλού κόστους και μη εκτιθέμενος στην ακτινοβολία, υποκατάστατος δείκτης. Απαιτούνται μελλοντικές μεγαλύτερες μελέτες για την επαλήθευση αυτών των αποτελεσμάτων.
Λέξεις-κλειδιά:
Ιός ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας, Αξονική στεφανιογραφία καρδιάς, Φορτίο ασβεστίου, Εκτίμηση καρδιαγγειακού κινδύνου, Καρωτιδικές και μηριαίες αθηρωματικές αλλοιώσεις
