Μονάδα:
Κατεύθυνση Πολιτική ΦιλοσοφίαΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2024-04-22
Συγγραφέας:
Χαμηλοθώρης Δημήτρης
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Βίκυ Ιακώβου: Μόνιμη επίκουρη καθηγήτρια, Κοινωνικής ανθρωπολογίας και ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Γιωργος Φαράκλας: Καθηγητής, Πολιτικής επιστήμης και ιστορίας, Πανεπιστημιο Παντείου
Νίκος Φούφας: Μεταδιδακτορικός ερευνητής, Πολιτικής επιστήμης και ιστορίας, Πανεπιστήμιο Παντείου
Πρωτότυπος Τίτλος:
«Ο καπιταλισμός ως θρησκεία: Μια συστηματική ανάγνωση της κριτικής του Walter Benjamin στη θρησκευτική δομή του καπιταλισμού»
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Αγγλικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
«Ο καπιταλισμός ως θρησκεία: Μια συστηματική ανάγνωση της κριτικής του Walter Benjamin στη θρησκευτική δομή του καπιταλισμού»
Περίληψη:
Ανάμεσα στα πολιτικά κείμενα του Walter Benjamin, τα οποία τα τελευταία χρόνια έχουν ασκήσει έντονη επίδραση στη σύγχρονη πολιτική φιλοσοφία, είναι το μικρό απόσπασμα «Ο καπιταλισμός ως θρησκεία», γραμμένο στα τέλη του 1919. Το μικρό αυτό σε έκταση κείμενο αποτελεί μια κριτική προς τη θέση του Weber, ο οποίος ισχυρίζοταν ότι κατά την εξέλιξη του ο καπιταλισμός, από το 18ο αιώνα και ύστερα, κατάφερε να αποδεσμευτεί από τον Προτεσταντισμό, ο οποίος αποτέλεσε την ιδεολογική βάση για την ανάπτυξη των ποιοτικών χαρακτηριστικών του συστήματος του καπιταλισμού. Η κριτική του Benjamin έγγειται στο ότι ο καπιταλισμός όχι μόνο δεν κατάφερε να αποδεσμευτεί από τις θεολογικές του καταβολές, αλλά με ένα παρασιτικό τρόπο έχει ο ίδιος μετασχηματιστεί σε ένα είδος θρησκευτικού μορφώματος. Με την συστηματική ανάγνωση του μικρού αυτού κειμένου, η εργασία αυτή αποσκοπεί να επιτύχει δύο στόχους: Ο πρώτος στόχος είναι η ανάλυση και ο σχολιασμός των τριών χαρακτηριστικών που προσδίδουν στον καπιταλισμό την θρησκευτική του διάσταση, αλλά και την κριτική που ασκεί ο Benjamin προς το «ιερατείο» της σέκτας αυτής, που αποτελείται από τους Nietzsche, Freud και Marx. Η κριτική ανάλυση του καπιταλισμού δεν περιορίζεται μονάχα σε αυτό κείμενο, αλλά δανείζεται στοιχεία από το ευρύτερο πλαίσιο της πρώιμης συγγραφικής περιόδου του Benjamin, όπως είναι τα κείμενα « Μοίρα και χαρακτήρας» και « Για μια κριτική της βίας», όπως επίσης συμπεριλαμβάνει μια εκτεταμένη παρουσίαση της θεωρητικής προσέγγισης των Marx και Weber σχετικά με τη εκλεκτική συγγένεια του καπιταλισμού με τον Χριστιανισμό. Ο δεύτερος στόχος της εργασίας είναι να αναδείξει τον τρόπο με τον οποίο η κριτική του Benjamin έχει εμπνεύσει και επηρεάσει μια πλειάδα σύγχρονων πολιτικών στοχαστών, συμβάλλοντας στη δημιουργία μιας εναλλακτικής κριτικής προσέγγισης προς τον καπιταλισμό, αποκλίνουσα από την παραδοσιακή μαρξιστική και μεταμοντέρνα κριτική.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Φιλοσοφία- Ψυχολογία
Λέξεις-κλειδιά:
Βάλτερ Μπένγιαμιν, Μαξ Βέμπερ, Καρλ Μαρξ, Καπιταλισμός, Φρίντριχ Νίτσε, Οικονομική θεολογία, Ενοχή-Χρέος
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
1
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
82
