Κατεύθυνση Βιολογική Ωκεανογραφία
Βιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών

2024-04-24

2024

Μυλωνέλη Βαΐα

Αδαμάκης Σ. Ιωάννης – Δημοσθένης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Βιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ)
Τσιρίκα Αναστασία, Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό, Εργαστήριο Ιχθυοκομίας – Αλιείας, Τομέας Ζωικής Παραγωγής, Τμήμα Γεωπονίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ)
Faulwetter Sarah, Συνεργαζόμενη Ερευνήτρια, Τμήμα Γεωλογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών

Δυναμική της επίδρασης της εποχικότητας στους λειμώνες του θαλάσσιου αγγειόσπερμου Cymodocea nodosa στις περιοχές Επανομή Θεσσαλονίκης και Βραυρώνα Αττικής.

Ελληνικά

Δυναμική της επίδρασης της εποχικότητας στους λειμώνες του θαλάσσιου αγγειόσπερμου Cymodocea nodosa στις περιοχές Επανομή Θεσσαλονίκης και Βραυρώνα Αττικής.

Οι θαλασσιοί λειμώνες αγγειόσπερμων ανήκουν στα σημαντικότερα θαλάσσια οικοσυστήματα σε παγκόσμιο επίπεδο και επιτελούν σημαντικές λειτουργίες υψηλής οικολογικής και κοινωνικοπολιτιστικής ισορροπίας, επηρεαζόμενοι τόσο από φυσικές, όσο και από ανθρωπογενείς διαταραχές. Το αγγειόσπερμο Cymodocea nodosa (Ucria) Ascherson, ένα ενδημικό φυτό της Μεσογείου θάλασσας, διακρίνεται για την ταχεία προσαρμοστικότητά του στις μεταβαλλόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες. Μια βασική μορφή περιβαλλοντικών αλλαγών των συνθηκών διαβίωσης, αποτελεί η εποχικότητα, διαμορφώνοντας τον πληθυσμό και την ανάπτυξη του. Στόχος της παρούσας εργασίας είναι η αξιολόγηση της επίδρασης των εποχικών μεταβολών στα χαρακτηριστικά του θαλάσσιου αγγειόσπερμου του είδους Cymodocea nodosa στις περιοχές του Ευρωπαϊκού δικτύου Natura 2000 στην Επανομή Θεσσαλονίκης (κωδικός GR1220012, Θερμαϊκός κόλπος, Βόρειο Αιγαίο πέλαγος) και τη Βραυρώνα Αττικής (κωδικός GR3000004, κόλπος Πεταλίων, Νότιο Αιγαίο πέλαγος).
Έπειτα από ετήσιες επιτόπιες και εργαστηριακές αναλύσεις των φαινολογικών και φυσιολογικών χαρακτηριστικών των δύο λειμώνων, καθώς και των περιβαλλοντικών παραμέτρων των παράκτιων περιοχών όπου αυτοί αναπτύσσονται, παρατηρήθηκε ότι εμφανίζουν ισχυρή εποχικότητα (p<0.05). Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε μεταβολή των χαρακτηριστικών τους μεταξύ θερμής και ψυχρής περιόδου, η οποία επηρεάζεται και από τους τοπικούς παράγοντες κάθε περιοχής. Κατά τη θερμή περίοδο του έτους, παρατηρήθηκαν υψηλότερες τιμές ανάπτυξης, βιομετρικών χαρακτηριστικών (πυκνότητα, φυλλική επιφάνεια, ξηρή βιομάζα), συγκεντρώσεων αποταμιευτικού αμύλου, βιομάζας αναπαραγωγικών οργάνων και επιφυτικής εποίκησης, ενώ κατά τη ψυχρή περίοδο παρατηρήθηκε επιβράδυνση της ανάπτυξης και ενίσχυση των μηχανισμών άμυνας (αύξηση συγκεντρώσεων χρωστικών, φαινολικών ενώσεων, σακχάρων) και της υπόγειας βιομάζας. Παράλληλα, οι αβιοτικές συνθήκες στις περιοχές διαφοροποιούνται λόγω γεωγραφικής θέσης, κλιματικών συνθηκών και ανθρωπογενών πιέσεων. Ειδικότερα, η περιοχή της Επανομής επέδειξε υψηλότερα επίπεδα θολερότητας, φυτοπλαγκτονικής χλωροφύλλης a και νιτρικών αλάτων, ενώ η περιοχή της Βραυρώνας διακρίθηκε για την έντονη υδροδυναμική δράση, παράγοντες που πιθανά συμβάλλουν στη διαμόρφωση διαφορετικών προτύπων αναπαραγωγής και ανάπτυξης (Επανομή: υδρόφιλη αναπαραγωγή και ενιαίος λειμώνας, Βραυρώνα: βλαστητική ανάπτυξη και λειμώνας μωσαϊκού). Συμπερασματικά, το αγγειόσπερμο Cymodocea nodosa έχει αναπτύξει μηχανισμούς προσαρμογής που του επιτρέπουν να αντιμετωπίζει τις εποχικές αλλαγές και να επιβιώνει σε ένα ευρύ φάσμα
12
περιβαλλοντικών συνθηκών. Εν κατακλείδι, η σπουδαιότητα της διαρκούς προσπάθειας διατήρησης και διαχείρισης αυτών των οικοσυστημάτων, λαμβάνοντας υπόψη τις τοπικές παραμέτρους διαβίωσης, είναι ζωτικής σημασίας για τη εξασφάλιση της ακεραιότητάς τους και την κατανόηση - πρόβλεψη των μελλοντικών τους αλλαγών.

Θετικές Επιστήμες

Cymodocea nodosa, Εποχικότητα, Αγγειόσπερμο, Επανομή, Βραυρώνα, Αιγαίο πέλαγος, Natura 2000

Ναι

0

Ναι

239

140

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο έως 2025-04-25.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3397328