Φωσφατάσες φωσφοϊνοσιτιδίων και πρωτεΐνες με υποτομείς πρόσδεσης σε φωσφοϊνοσιτίδια του παρασίτου Leishmania: Χαρακτηρισμός δύο αντιπροσωπευτικών μορίων και μελέτη του ρόλου τους στον κύκλο ζωής του παρασίτου και στη λοίμωξη του θηλαστικού ξενιστή με το παράσιτο.

Διδακτορική Διατριβή uoadl:3397857 26 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Τμήμα Ιατρικής
Βιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας
Ημερομηνία κατάθεσης:
2024-05-07
Έτος εκπόνησης:
2024
Συγγραφέας:
Τζιουβάρα Ολυμπία-Παρασκευή
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Ευθυμία Μπάσδρα, Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Χαραλαμπία Μπολέτη, Διευθύντρια Ερευνών, Τμήμα Μικροβιολογίας, Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ
Σάββας Χριστοφορίδης, Καθηγητής, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Μαριάννα (Μαρία) Νταλαμάγκα, Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Αγγελική Παπαπαναγιώτου, Aναπληρώτρια Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Χριστίνα Πιπερη, Aναπληρώτρια Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Χρήστος Αδαμόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Φωσφατάσες φωσφοϊνοσιτιδίων και πρωτεΐνες με υποτομείς πρόσδεσης σε φωσφοϊνοσιτίδια του παρασίτου Leishmania: Χαρακτηρισμός δύο αντιπροσωπευτικών μορίων και μελέτη του ρόλου τους στον κύκλο ζωής του παρασίτου και στη λοίμωξη του θηλαστικού ξενιστή με το παράσιτο.
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Φωσφατάσες φωσφοϊνοσιτιδίων και πρωτεΐνες με υποτομείς πρόσδεσης σε φωσφοϊνοσιτίδια του παρασίτου Leishmania: Χαρακτηρισμός δύο αντιπροσωπευτικών μορίων και μελέτη του ρόλου τους στον κύκλο ζωής του παρασίτου και στη λοίμωξη του θηλαστικού ξενιστή με το παράσιτο.
Περίληψη:
Τα παράσιτα Leishmania προκαλούν την ασθένεια της Λεϊσμανίασης, με το είδος Leismania (L.) donovani να προκαλεί τη σοβαρότερη μορφή της νόσου, τη σπλαχνική λεϊσμανίαση. Κατά τη διάρκεια του βιολογικού τους κύκλου, τα παράσιτα Leishmania υφίστανται διακριτές αναπτυξιακές αλλαγές που περιλαμβάνουν δραματικές αλλαγές στο μέγεθος και το σχήμα των κυττάρων, την αναδιαμόρφωση των μαστιγίων και την αναδιαμόρφωση της μεμβράνης και του κυτταροσκελετού. Η σηματοδότηση και ο μεταβολισμός των φωσφοϊνοσιτιδίων, λειτουργικών λιπιδίων στα ευκαρυωτικά κύτταρα, παίζουν πιθανότατα κεντρικούς ρόλους σε αυτές τις διαδικασίες. Στο πλαίσιο αυτής της μελέτης ταυτοποιήσαμε το γονίδιο LDBPK_220120 ως το ορθολόγο στο είδος L. donovani του LmjF.22.0250 από το είδος L. major. Το γονίδιο αυτό κωδικοποιεί μια φωσφατάση διπλής ειδικότητας η οποία αποφωσφορυλιώνει κατάλοιπα φωσφοτυροσίνης και τα μονοφωσφορυλιωμένα φωσφοϊνοσιτίδια [PtdIns(3)P και PtdIns(4)P]. Ονομάσαμε το γονιδιακό προϊόν LDBPK_220120.1 LdTyrPIP_22 (Leishmania donovani Tyrosine PI Phosphatase). Βιοχημικές μελέτες και ανοσοφθορισμός επιβεβαίωσαν την έκφραση της συγκεκριμμένης φωσφατάσης σε αρκετές ενδοκυττάριες περιοχές στο κυτταρικό σώμα των προμαστιγωτών και αξενικών αμαστιγωτών L. donovani καθώς και στο μαστίγιο. Αλλαγή της θερμοκρασίας και του pΗ από 25°C σε 37°C και από pΗ 7 σε 5,5, προκάλεσε έντονη “μετακίνηση” επιτόπων της LdTyrPIP_22 στην περιοχή έκφυσης του μαστιγίου και ανακατανομή γύρω από τον πυρήνα. Τα αποτελέσματα αυτά υποδηλώνουν πιθανό ρόλο(-ους) αυτής της φωσφατάσης καταλοίπων φωσφοτυροσίνης και φωσφοϊνοσιτιδίων στη ρύθμιση διεργασιών που ξεκινούν ή ρυθμίζονται ενισχυτικά από τη μεταβολή θερμοκρασίας/pH και συμβάλλουν στην αναπτυξιακή μετάβαση από μετακυκλικά προμαστιγωτά (Μetacyclic Promastigotes: MPs) σε αμαστιγωτά εντός των μακροφάγων των θηλαστικών ξενιστών.Οι νεξίνες διαλογής (Sorting Nexins: SNXs) είναι μια ομάδα ευκαρυωτικών πρωτεϊνών που παίζουν κρίσιμο ρόλο στην ενδοκυττάρια μετακίνηση κυστιδίων, τη δυναμική των ενδοσωμάτων, τη διαλογή πρωτεϊνών και την αυτοφαγία. Στη δομή τους περιέχουν μια περιοχή PX (Phox homology domain) που δεσμεύεται σε συγκεκριμένα φωσφοϊνοσιτίδια και έχουν επιπλέον δομικές περιοχές, όπως το BAR (Bin/Amphiphysin/Rvs) και το FERM (4.1/ezrin/radixin/moesin), που προσδίδουν στις πρωτεΐνες επιπλέον λειτουργίες. Παρά την εξελικτική συντήρησή τους, οι SNXs έχουν μελετηθεί ελάχιστα στα πρώτιστα. Στην παρούσα διατριβή αναφέρουμε την ταυτοποίηση και τον χαρακτηρισμό της πρώτης SNX που εντοπίστηκε στα παράσιτα Leishmania την οποία ονομάσαμε LdSNXi. In silico ανάλυση αποκάλυψε ότι η LdSNXi ανήκει στην υποοικογένεια SNX-BAR, με έναν υποτομέα PX στο αμινοτελικό άκρο και μια περιοχή BAR στο καρβοξυτελικό άκρο. Βιοχημικές μελέτες και μικροσκοπία φθορισμού επιβεβαίωσαν την έκφραση και τον εντοπισμό της σε προμαστιγωτά και αξενικά αμαστιγωτά L. donovani. Ο εντοπισμός της επίσης μελετήθηκε σε επιμολυσμένα κύτταρα HeLa. Η ανάλυση της αλληλουχίας και της δομής αποκάλυψαν υψηλή ομολογία μεταξύ της LdSNXi και της ανθρώπινης SNX2. Η διερεύνηση των αλληλεπιδράσεων πρωτεΐνης-πρωτεΐνης προέβλεψε πρωτεΐνες υποθετικούς μοριακούς συνοδούς και τις λειτουργίες τους σε παράσιτα Leishmania.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Επιστήμες Υγείας
Λέξεις-κλειδιά:
Λεϊσμανίαση, Φωσφοϊνοσιτίδια, Φωσφατάση, Νεξίνη διαλογής
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
249
Αριθμός σελίδων:
218
Αρχείο:
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο έως 2025-05-08.

Tziouvara_Olympia-Paraskevi_PhD.pdf
9 MB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο έως 2025-05-08.