Τμήμα Ιατρικής
Βιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας

2024-06-12

2024

Μουρούζης Κωνσταντίνος

Γεράσιμος Σιάσος, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Δημήτριος Τούσουλης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Χριστόδουλος Στεφανάδης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Εμμανουήλ Βαβουρανάκης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Κωνσταντίνος Τσιούφης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Κωνσταντίνα Αγγέλη, Καθηγήτρια, , Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ευάγγελος Οικονόμου, Επίκουρος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ

Ο προγνωστικός ρόλος των κυκλοφορούντων βιοδεικτών σε ασθενείς με υποκλινική αθηροσκλήρωση

Ελληνικά

Ο προγνωστικός ρόλος των κυκλοφορούντων βιοδεικτών σε ασθενείς με υποκλινική αθηροσκλήρωση

Εισαγωγή: Η στεφανιαία νόσος αποτελεί μία από τις συχνότερες αιτίες θανάτου παγκοσμίως. Η εύρεση κατάλληλων βιοδεικτών για την καλύτερη πρόβλεψη της πρόγνωσης και κατ’ επέκταση διαστρωμάτωσης κινδύνου σε ασθενείς με υποκλινική στεφανιαία νόσο είναι μεγάλης σημασίας.
Σκοπός: Η διερεύνηση της προγνωστικής ικανότητας νεότερων βιοδεικτών [της κοπεπτίνης, του αναπτυξιακού παράγοντα διαφοροποίησης-15 (GDF-15) και της πεντραξίνης (PTX-3)] μόνοι τους ή σε συνδυασμό με άλλους κλινικούς βιοδείκτες σε ασθενείς με υποκλινική αθηροσκλήρωση.
Υλικό και μέθοδος: Στη μελέτη συμμετείχαν 205 ασθενείς (67.8% άρρενες), μέσης ηλικίας 59±9 ετών με υποκλινική στεφανιαία νόσο, όπως αυτή βεβαιώθηκε με στεφανιογραφία και η οποία ορίστηκε ως στένωση <50% κάθε μείζονος επικαρδιακού στεφανιαίου αγγείου. Πέρα από τα βασικά κλινικά και δημογραφικά στοιχεία, υπερηχοκαρδιογραφικά δεδομένα, δεδομένα διατροφής και φυσικής κατάστασης, κοινωνικο-οικονομικά στοιχεία, τη φαρμακευτική αγωγή και βασικό βιοχημικό έλεγχο έγινε προσδιορισμός των κυκλοφορούντων τιμών κοπεπτίνης, GDF-15 και PTX-3 με τη μέθοδο ELISA με εμπορικά διαθέσιμα kit από δείγμα ολικού αίματος. Ως πρωτεύον, συνδυαστικό καταληκτικό σημείο ορίστηκε ο συνδυασμός εμφάνιση μείζονος καρδιαγγειακού συμβάματος , θάνατος ή νοσηλεία για όλες τις αιτίες και η επιδείνωση της καρδιαγγειακής νόσου. Οι ασθενείς παρακολουθήθηκαν προοπτικά για την εκδήλωση του τελικού καταληκτικού σημείου για 71 (64-83) μήνες με τηλεφωνικό έλεγχο.
Αποτελέσματα: 28.4% των ασθενών (n=54) εμφάνισαν το τελικό συνδυαστικό καταληκτικό σημείο, το οποίο εκδηλώθηκε κατά μέσο όρο στους 65 (58-79) μήνες. Δεν παρατηρήθηκε κανένας θάνατος. Οι ασθενείς που εμφάνισαν το πρωτεύον συνδυαστικό καταληκτικό σημείο είχαν κατά μέσο όρο υψηλότερη τιμή κοπεπτίνης πλάσματος σε σχέση με αυτούς που δεν το εμφάνισαν [250.38 (209.81-292.81) pg/ml έναντι 223.63 (199.02-246.00 pg/ml, p=0.012) ενώ δεν είχαν διαφορά όσο αφορά τα επίπεδα άλλων βιοδεικτών και ειδικά για τον GDF-15 και PTX-3 (p=NS για όλα). Μετά από πολυπαραγοντική ανάλυση κατά Cox με προσαρμογή για τους κλασικούς παράγοντες κινδύνου, η μεταβολή της κοπεπτίνης κατά 10pg/mL οδήγησε σε 5% αύξηση της πιθανότητας εκδήλωσης του πρωτεύοντος συνδυαστικού καταληκτικού σημείου [λόγος κινδύνου (HR)=1.05 (95%CI: 1.01-1.08), p=0.01]. Η ανάλυση επιβίωσης κατά Kaplan-Meier έδειξε ότι οι ασθενείς που είχαν τιμές κοπεπτίνης πλάσματος μεγαλύτερες της διάμεσης τιμής 232.58 pg/ml εμφάνισαν σημαντικά μικρότερο χρονικό διάστημα μέχρι την εκδήλωση του πρωτεύοντος συνδυαστικού καταληκτικού σημείου έναντι αυτών που εμφάνιζαν τιμές κοπεπτίνης πλάσματος μικρότερης της διάμεσης τιμής [59 (49-68) μήνες έναντι 76 (70-83) μήνες, p=0.01]. H εκτίμηση περιοχής κάτω από την καμπύλη (Area Under the Curve, AUC) ήταν για την κοπεπτίνη 0.723 (p=0.01), τον GDF-15 0.529 (p=0.64), την PTX-3 0.512 (p=0.85) και οι αντίστοιχες τιμές κατωφλίου (cut-off values) 222.23 pg/mL, 639.89 pg/mL, 0.66 ng/mL για το πρωτεύον συνδυαστικό καταληκτικό σημείο. Η συμπερίληψη της κοπεπτίνης σε ένα κλινικό μοντέλο που περιλάμβανε τους παράγοντες που καθορίζουν το SCORE 2 οδήγησε σε αύξηση του C-statistic από 0.634 σε 0.766 ενώ η συμπερίληψη του GDF-15 σε 0.688 και της PTX-3 σε 0.748, αντίστοιχα. Η συμπερίληψη και των 3 βιοδεικτών στο κλινικό μοντέλο οδήγησε στο βέλτιστο μοντέλο με αύξηση του C-statistic σε 0.788.
Συμπέρασμα: Η κοπεπτίνη μόνη της εμφανίζει την καλύτερη προγνωστική και διακριτική ικανότητα για την πρόβλεψη της εκδήλωσης του συνδυασμού της νοσηλείας για όλες τις αιτίες, της νοσηλείας για μείζονα καρδιαγγειακά συμβάντα και για την επιδείνωση της καρδιαγγειακής νόσου σε σχέση με τους άλλους βιοδείκτες ξεχωριστά, σε ασθενείς με υποκλινική στεφανιαία νόσο. Επιπρόσθετα, η συμπερίληψη και των τριών νεότερων βιοδεικτών επιτυγχάνει την καλύτερη διακριτική ικανότητα από όλα τα εξεταζόμενα μοντέλα.

Επιστήμες Υγείας

Αθηροσκλήρωση, Υποκλινική αθηρωμάτωση, Κοπεπτίνη, GDF-15, PTX-3, Φλεγμονή

Όχι

0

Ναι

553

229

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο έως 2025-12-13.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3400667