Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Δημήτριος Δουγένης, Ομότιμος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ευστάθιος Ευσταθόπουλος, Αντιπρύτανης , Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ιγνάτιος Οικονομίδης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Αντώνιος Βεζάκης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Δημήτριος Αγγουράς, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Απόστολος Παπαλόης, Επισκέπτης Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Δέσποινα Μυωτέρη, Επίκουρη Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Οι ισχαιμικές μυοκαρδιοπάθειες παραμένουν ένα μέγιστο ιατρικό πρόβλημα παγκοσμίως με υψηλό ποσοστό θνητότητας. Παρά τις πολυάριθμες προσπάθειες ερευνών και τα πολυάριθμα πειραματικά μοντέλα που έχουν αναπτυχθεί στο πέρασμα των ετών, δεν έχει γίνει ακόμα απολύτως κατανοητό το πώς εγκαθίσταται το έμφραγμα του μυοκαρδίου οδηγώντας σε απώλεια μυοκαρδιακού ιστού.
Επιπλέον, η αναγέννηση του μυοκαρδίου και η βελτίωση της μυοκαρδιακής δραστηριότητας μετά την ισχαιμία είναι ένα από τα πιο σημαντικά πεδία έρευνας και ενδιαφέροντος στην παγκόσμια ιατρική (και ειδικά την καρδιαγγειακή) κοινότητα.
Διαπιστώθηκε η ευεργετική δράση της έγχυσης μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων σε ένα πρωτότυπο πειραματικό μοντέλο με ζωικό πρότυπο τον αρουραίο με χειρουργικά εγκατεστημένη ισχαιμία του μυοκαρδίου. Από κλινική σκοπιά αυτή η μελέτη υποστηρίζει τη χειρουργική εναπόθεση μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων στην ισχαιμική περιοχή κατά τη διάρκεια αορτοστεφανιαίας παράκαμψης.
Η αναγέννηση του μυοκαρδίου και η βελτίωση της μυοκαρδιακής δραστηριότητας μετά την ισχαιμία είναι από τα μέγιστα πεδία ενδιαφέροντος στην καρδιαγγειακή έρευνα.
Αναπτύχθηκε ένα νέο πειραματικό μοντέλο με χρήση αρουραίων και χρησιμοποιήθηκε για να αξιολογηθεί η δράση των μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων στη μυοκαρδιακή ισχαιμία με τη χρήση σπινθηρογραφήματος SPECT-CT και ανοσοϊστοχημείας. Σε ανοιχτή θωρακοτομή υποβλήθηκαν 40 θηλυκοί ενήλικες αρουραίοι εκ των οποίων οι 30 υπέστησαν ισχαιμική περίδεση του πρόσθιου κατιόντα κλάδου της στεφανιαίας αρτηρίας ενώ οι 10 όχι. Η βιωσιμότητα του μυοκαρδίου αξιολογήθηκε με σπινθηρογράφημα SPECT-CT επτά ημέρες πριν τη χειρουργική περίδεση καθώς και επτά και δεκατέσσερις ημέρες μετεγχειρητικά. Την ημέρα μηδέν (ημέρα χειρουργείου) τα 15 ζώα έλαβαν μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα με άμεση έγχυση διεγχειρητικά στο ισχαιμικό πεδίο που είχε εγκατασταθεί στην αριστερή κοιλία της καρδιάς. Η ανάλυση του σπινθηρογραφήματος SPECT-CT έδειξε μειωμένη δραστηριότητα των μυοκαρδιακών κυττάρων στην αριστερή κοιλία μια εβδομάδα μετά την πρόκληση ισχαιμίας.
Η αναγέννηση του ισχαιμικού μυοκαρδίου δεκαπέντε ημέρες μετά το χειρουργείο διαπιστώθηκε μόνο στα ζώα που έλαβαν τα βλαστοκύτταρα.
Αυτά τα αποτελέσματα επιβεβαιώθηκαν με ιστολογική και ανοσοϊστοχημική ανάλυση με σημαντικά μεγαλύτερη έκφραση των GATA4 και Nkx2.5. Συμπερασματικά η θετική επίδραση της μεταμόσχευσης μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων στο ισχαιμικό μυοκάρδιο καταγράφηκε αδιαμφισβήτητα. Η χρήση σπινθηρογραφήματος SPECT-CT επέτρεψε μια ξεκάθαρη αξιολόγηση τόσο ποιοτική όσο και ποσοτική του ζωντανού μυοκαρδιακού ιστού μετά την πρόκληση ισχαιμίας οδηγώντας σε μια νέα προσέγγιση της έρευνας των καρδιαγγειακών παθήσεων. Από κλινικής πλευράς, η χρήση των μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων μπορεί να είναι ευεργετική όταν συνδυάζεται με τεχνικές επαναιμάτωσης του μυοκαρδίου.
Λέξεις-κλειδιά:
Καρδιοπάθεια, Έμφραγμα, Πειραματικό μοντέλο, Βλαστοκύτταρα, SPECT-CT
