Κατεύθυνση Προϊστορική Αρχαιολογία
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής

2024-10-25

2024

Τασόπουλος Γεώργιος

Ιωάννης Παπαδάτος, Καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας, τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Γεώργιος Βαβουρανάκης, Καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας, τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Βασίλειος Πετράκης, Επίκουρος Καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας, τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ

Οι μινωικοί κεραμικοί κλίβανοι με κανάλια: αρχαιολογικές και πειραματικές προσεγγίσεις μιας τεχνολογικής καινοτομίας και των κοινωνικών παραμέτρων της εμφάνισης και αποδοχής της

Ελληνικά

Οι μινωικοί κεραμικοί κλίβανοι με κανάλια: αρχαιολογικές και πειραματικές προσεγγίσεις μιας τεχνολογικής καινοτομίας και των κοινωνικών παραμέτρων της εμφάνισης και αποδοχής της

Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται την εμφάνιση και υιοθέτηση της τεχνολογικής καινοτομίας του μινωικού κλιβάνου με κανάλια στην Κρήτη κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού. Ο κυριότερος τύπος κεραμικού κλιβάνου στο Προϊστορικό Αιγαίο ήταν ο κλίβανος ανοδικού ρεύματος με τις διάφορες παραλλαγές του. Η χρήση του παρατηρείται διαχρονικά στην Ηπειρωτική Ελλάδα, τα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη από την ΠΕΧ μέχρι και τα μέσα του 20ου αιώνα. Ωστόσο, κατά την Νεοανακτορική περίοδο στη Κρήτη ένας νέος τύπος κεραμικού κλιβάνου εμφανίζεται, ο λεγόμενος κλίβανος με κανάλια. Η περιορισμένη γεωγραφική και χρονολογική κατανομή του συγκεκριμένου τύπου κλιβάνου, πιθανώς να μαρτυρά ένα εξιδεικευμένο τεχνολογικό μέσο, το οποίο εμφανίστηκε για να εξυπηρετήσει συγκεκριμένες ανάγκες της κεραμικής παραγωγής. Παρά τις ανασκαφές και τις διάφορες αναφορές στην βιβλιογραφία σχετικά με τους κλιβάνους με κανάλια, ο τρόπος λειτουργίας τους, οι λόγοι εμφάνισης, καθώς και εγκατάλειψης τους παραμένουν ασαφείς.
Για τους παραπάνω λόγους η παρούσα εργασία επέλεξε να συνδυάσει τα αρχαιολογικά δεδομένα, καθώς και τα δεδομένα από την διεκπεραίωση του πρώτου προγράμματος πειραματικής κατασκευής μινωικού κλιβάνου με κανάλια, το οποίο πραγματοποιήθηκε από τον συγγραφέα της εργασίας με την βοήθεια ομάδας αρχαιολόγων και κεραμέων. Σκοπός αυτής της συνδυαστικής προσέγγισης αποτελεί η κατανόηση του τρόπου κατασκευής και λειτουργίας ενός κλιβάνου με κανάλια. Ειδικότερα, εξετάζονται τα υλικά κατασκευής, το σχήμα της ανωδομής, η τοποθέτηση των κεραμικών εντός του κλιβάνου, το κόστος κατασκευής, καθώς και η ποσότητα της καύσιμης ύλης. Επίσης, εκτός από την μελέτη των μορφολογικών χαρακτηριστικών των κλιβάνων με κανάλια εξίσου σημαντικό είναι να γίνουν κατανοητοί οι λόγοι εμφάνισης, υιοθέτησης και εγκατάλειψης της συγκεκριμένης τεχνολογικής καινοτομίας. Η εργασία υποστηρίζει πως για την επίτευξη του παραπάνω στόχου ο κλίβανος με κανάλια μπορεί να εξεταστεί υπό το πρίσμα των σύγχρονων θεωρητικών προσεγγίσεων που σχετίζονται με την τεχνολογική καινοτομία.

Αρχαιολογία

Ύστερη Εποχή Χαλκού, πειραματική αρχαιολογία, κεραμικός κλίβανος, κλίβανος με κανάλια, κεραμική παραγωγή, τεχνολογική καινοτομία.

Όχι

0

Ναι

64

99

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο έως 2027-10-31.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3421067