Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ευδοξία Ντεροπούλου-Ντέρου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΤΕΑΠΗ-ΕΚΠΑ, Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Ειδική Αγωγή-Special Education», ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Η παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει την ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων σε άτομα με αυτισμό και τη συμβολή του προγράμματος της Ψυχοεκπαίδευσης με τη Μέθοδο Σύνθεσης Ιστοριών (ΨΜΣΙ). Για τον λόγο αυτό, διερευνά τις απόψεις και τις εμπειρίες των ατόμων με αυτισμό αναφορικά με τη νοηματοδότηση των κοινωνικών δεξιοτήτων, τα χαρακτηριστικά τους, τις στρατηγικές που οι ίδιοι υιοθετούν, την αντιμετώπιση προκλήσεων και τη συμβολή της σύνθεσης ιστοριών.
Στόχος της έρευνας είναι η κατανόηση του τρόπου που τα άτομα με αυτισμό αντιλαμβάνονται και αναπτύσσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες, καθώς και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στις αλληλεπιδράσεις τους. Η μέθοδος της σύνθεσης ιστοριών δίνει τη δυνατότητα στα άτομα να εκφράζονται δημιουργικά και ελεύθερα, βοηθώντας τα παράλληλα να αναπτύξουν τις γνωστικές και συναισθηματικές τους δεξιότητες και να ενισχύσουν την αυτογνωσία τους.
Η έρευνα βασίζεται στην ποιοτική μεθοδολογία, με τη συλλογή δεδομένων μέσω ημιδομημένων συνεντεύξεων. Επίσης, χρησιμοποιήθηκε η ποιοτική ανάλυση περιεχομένου ως μέθοδος ανάλυσης του υλικού της έρευνας. Η ανάλυση των δεδομένων εστιάζει στη διερεύνηση θεμάτων όπως η επικοινωνία και η αλληλεπίδραση με τους συνανθρώπους ως ένας τρόπος νοηματοδότησης των κοινωνικών δεξιοτήτων, διάφορα χαρακτηριστικά όπως ο σεβασμός, η ενσυναίσθηση και η κατανόηση, οι προκλήσεις στην επικοινωνία και η ενίσχυση της ψυχολογικής τους ευεξίας. Επιπλέον, η διαχείριση των συναισθημάτων τους, η προώθηση των αρμονικών σχέσεων, της αυτοφροντίδας και της αυτοπεποίθησης είναι θέματα που αναλύθηκαν. Η δειγματοληπτική τεχνική που χρησιμοποιήθηκε στην παρούσα μελέτη είναι η βολική δειγματοληψία και ο αριθμός των συμμετεχόντων/ουσών είναι εννιά (9) άτομα με αυτισμό, τα οποία παρακολουθούν το πρόγραμμα Ψυχοεκπαίδευσης με τη Μέθοδο της Σύνθεσης Ιστοριών.
Τα αποτελέσματα της έρευνας αναδεικνύουν τη θετική επίδραση του προγράμματος Ψυχοεκπαίδευσης με τη Μέθοδο της Σύνθεσης Ιστοριών τόσο στην ψυχολογική κατάσταση όσο και στις διαπροσωπικές σχέσεις των συμμετεχόντων/ουσών, προάγοντας την κοινωνική τους ένταξη. Σημαντική είναι η ενίσχυση των κοινωνικών τους δεξιοτήτων, της έκφρασης συναισθημάτων και σκέψεων, καθώς και η προσωπική ανάπτυξη και η ενδυνάμωση των συμμετεχόντων/ουσών. Τέλος, ως προτάσεις βελτίωσης που αναφέρθηκαν από τα άτομα που συμμετείχαν στην έρευνα είναι η ενεργητική προσέγγιση και η προσπάθεια για επικοινωνία με άλλους, η ηρεμία και η ψυχραιμία στην αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων, η εξωτερίκευση των συναισθημάτων και η αναζήτηση βοήθειας στη διαχείριση των κοινωνικών και συναισθηματικών προκλήσεων.
Λέξεις-κλειδιά:
Κοινωνικές δεξιότητες, απόψεις και εμπειρίες των ατόμων με αυτισμό, Ψυχοεκπαίδευση με τη Μέθοδο Σύνθεσης Ιστοριών (ΨΜΣΙ), κοινωνική ένταξη