Κατεύθυνση Ακοολογία–Νευροωτολογία
Βιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας

2024-12-05

2024

Κίτσης Δημήτριος

Πέτρος Βλασταράκος, Επίκουρος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Παύλος Μαραγκουδάκης, Ομότιμος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Αλέξανδρος Δελίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ

Τεχνικές νευροτροποποίησης και διτροπικής διέγερσης για τη θεραπεία των υποκειμενικών εμβοών

Ελληνικά

Τεχνικές νευροτροποποίησης και διτροπικής διέγερσης για τη θεραπεία των υποκειμενικών εμβοών

Εισαγωγή: Οι χρόνιες υποκειμενικές εμβοές ταλαιπωρούν το 10-15% του πληθυσμού με το ποσοστό αυτό να αυξάνεται κατά πολύ στην τρίτη ηλικία. Τα τελευταία χρόνια με την εξέλιξη των νευροεπιστημών έχει προοδεύσει η κατανόηση των παθοφυσιολογικών μηχανισμών που είναι υπεύθυνοι για την αιτιοπαθογένεια των εμβοών. Παράλληλα, από τις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές, καμία δεν έχει αποδείξει πραγματική αποτελεσματικότητα, ενώ η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία είναι η μοναδική με πραγματικά θετική αξία στην αντιμετώπιση των ψυχολογικών διαταραχών που σχετίζονται με τις εμβοές αλλά με ελάχιστη ως μηδενική συνεισφορά στη μείωση της έντασής τους. Τα τελευταία χρόνια σε διάφορους νευροψυχιατρικούς τομείς, οι τεχνικές νευροτροποποίησης έχοντας αποδεδειγμένο όφελος, έχουν αρχίσει να κερδίζουν έδαφος έναντι των κλασσικών θεραπειών. Με αυτό ως αφορμή, στόχος της ανασκόπησης είναι η μελέτη των τεχνικών νευροτροποποίησης, τόσο για την αποτελεσματικότητά τους στη μείωση της έντασης και της ακουστότητας των εμβοών βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, όσο και για την ασφάλειά τους.
Μεθοδολογία: Έγινε αναζήτηση στις βάσεις δεδομένων των EMBASE και Pubmed για τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες που δημοσιεύτηκαν στα Αγγλικά από το 2015 έως το Σεπτέμβριο του 2024 και συνέκριναν ομάδες ενεργής έναντι εικονικής (sham ή placebo ή ακουστικής) θεραπείας ή διαφορετικών πρωτοκόλλων της ίδιας τεχνικής νευροτροποποίησης σε ενήλικους ασθενείς με χρόνιες εμβοές που δε λάμβαναν ταυτόχρονα κάποιου άλλου είδους θεραπεία για αυτές και τα αποτελέσματά τους μετρήθηκαν με κάποιο από τα παρακάτω τυποποιημένα ερωτηματολόγια (Tinnitus Handicap Inventory, Tinnitus Functional Index, Tinnitus Questionnaire). Παράλληλα όλες οι μελέτες αξιολογήθηκαν για τη ποιότητά τους ενώ έγινε και μετα-ανάλυση των αποτελεσμάτων ανά τεχνική ξεχωριστά, για παρόμοιου πρωτοκόλλου μελέτες με αριθμό τριών και άνω.
Αποτελέσματα: Στην ανασκόπηση εντάχθηκαν 26 τυχαιοποιημένες μελέτες από πέντε διαφορετικές τεχνικές νευροτροποποίησης με συνολικό αριθμό 1576 ασθενών με εμβοές. Η μετα-ανάλυση της αποτελεσματικότητας πριν και αμέσως μετά τη θεραπεία οκτώ μελετών διακρανιακής διέγερσης με συνεχές ρεύμα (tDCS) ανέδειξε τελικό αποτέλεσμα συνολικής σταθμισμένης μέσης διαφοράς -0,36 (με 95% CIs από -0,75 έως +0,02) ενώ έγιναν και τροποποιημένες μετα-αναλύσεις σε υποομάδες της ίδιας τεχνικής, ανά περιοχή στόχευσης. Το αντίστοιχο αποτέλεσμα μετα-ανάλυσης για πέντε μελέτες επαναλαμβανόμενης διακρανιακής μαγνητικής διέγερσης (rTMS) ήταν -0,15 (με 95% CIs από -0,37 έως +0,07). Από πλευράς ασφάλειας, από όλες τις μελέτες αναφέρθηκε μόλις ένα περιστατικό επιβεβαιωμένης σοβαρής παρενέργειας που σχετιζόταν με μόνιμη παράλυση φωνητικής χορδής σε μελέτη διέγερσης του πνευμονογαστρικού νεύρου
Συζήτηση: Με την πρόοδο των μελετών τα τελευταία χρόνια πάνω στις τεχνικές νευροτροποποίησης, στόχος είναι η διαμόρφωση σταθερών πρωτοκόλλων για την εξάλειψη των παραγόντων που προκαλούν υψηλή ετερογένεια ανάμεσα στις μελέτες. Με οδηγό την επιβεβαιωμένη ασφάλεια αλλά και την υποσχόμενη αποτελεσματικότητα των τεχνικών αυτών, μπορούν εύκολα να αναπαραχθούν μελλοντικές έρευνες ώστε με τη σωστή παραμετροποίηση να οδηγηθούμε στην ανεύρεση μια ολιστικής θεραπείας για τις εμβοές, η οποία διαφαίνεται πως κινείται στη κατεύθυνση της διτροπικής διέγερσης.
Συμπεράσματα: Οι τεχνικές νευροτροποποίησης είναι ασφαλείς, ιδιαίτερα όσες ανήκουν σε αυτές των μη επεμβατικών μεθόδων με ελάχιστες παροδικές παρενέργειες. Η μετα-ανάλυση για τη διακρανιακή διέγερση με συνεχές ρεύμα (tDCS) ανέδειξε ότι προσφέρει σημαντική βελτίωση στη μείωση της έντασης των εμβοών σε βαθμό που εγγύζει τα όρια της στατιστικής σημαντικότητας (p=0,05) ενώ για την επαναλαμβανόμενη διακρανιακή μαγνητική διέγερση (rTMS) αν και εμφανίζει μη στατιστικά σημαντική μείωση, δείχνει να έχει καλύτερα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα σε σύγκριση με τα άμεσα μεταθεραπευτικά. Τέλος η διτροπική διέγερση εμφανίζει άκρως υποσχόμενα θετικά αποτελέσματα τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα και απομένει η επιβεβαίωση αυτών των δεδομένων και σε μελλοντικές μελέτες.

Επιστήμες Υγείας

Eμβοές, Νευροτροποποίηση, Διακρανιακή διέγερση με συνεχές ρεύμα, Διακρανιακή διέγερση τυχαίου θορύβου, Επαναλαμβανόμενη διακρανιακή μαγνητική διέγερση, Ακουστική θεραπεία συντονισμένης επαναφοράς, Διέγερση πνευμονογαστρικού νεύρου, Διτροπική διέγερση

Όχι

0

Ναι

63

75

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο έως 2025-06-05.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3442892