Μονάδα:
Κατεύθυνση Βιολογική ΩκεανογραφίαΒιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών
Ημερομηνία κατάθεσης:
2024-12-12
Συγγραφέας:
Δούμας Οδυσσέας
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Διονύσης Ραΐτσος-Εξαρχόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Βιολογίας, ΕΚΠΑ
Μαρία Σαλωμίδη, Ερευνήτρια Β’, Τμήμα Θαλάσσιας Οικολογίας, Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε
Αθηνά Οικονόμου – Αμίλλη, Ομότιμη Καθηγήτρια, Τμήμα Βιολογίας, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
PHYTOBENTHIC COMMUNITIES OF AEGEAN SEA UNDER THE IMPACT OF CLIMATIC WARMING
Γλώσσες εργασίας:
Αγγλικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
ΦΥΤΟΒΕΝΘΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΕΛΑΓΟΥΣ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ
Περίληψη:
Οι φυτοβενθικοί οργανισμοί, ιδιαίτερα τα μακροφύκη και τα θαλάσσια φυτά, είναι θεμελιώδους σημασίας για την παράκτια ζώνη. Παρέχουν κυρίως τροφή και προστασία σε πολλούς οργανισμούς που συνδέονται με τα φυτοβενθικά οικοσυστήματα. Η παρουσία και η κατανομή τους εξαρτάται από το υπόστρωμα και τη διαθεσιμότητα των απαραίτητων θρεπτικών, τη θερμοκρασία, τη διαπερατότητα του φωτός και άλλων βιοτικών παραγόντων, ενώ επηρεάζονται όλο και περισσότερο από ανθρωπογενής πιέσεις. Τα μακροφύκη, ιδιαίτερα τα kelp forests και τα θαλάσσια φυτά, όπως τα θαλάσσια λιβάδια του είδος Posidonia oceanica, παρέχουν καταφύγιο και τροφή σε άλλους οργανισμούς προσφέροντας πολλές οικοσυστημικές υπηρεσίες στον άνθρωπο. Το θαλάσσιο φυτοβένθος απειλείται σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ οι μεταβολές και οι επιπτώσεις στο παράκτιο οικοσύστημα δεν έχουν μελετηθεί αρκετά. Η παρούσα πτυχιακή εργασία, αποσκοπεί στην περιγραφή της παρούσας κατάστασης του φυτοβένθους στη Μεσόγειο, σε συσχέτιση με την άνοδο της θαλάσσιας θερμοκρασίας. Πραγματοποιήθηκε ανάλυση δεδομένων επιφανειακής θερμοκρασίας για τη χρονοσειρά 1948-2023 και εξαγωγή της εποχικής διακύμανσης, της κλιματολογίας, της μέσης ετήσιας SST και των ιστογραμμάτων της περιοχής μελέτης (Αιγαίο Πέλαγος). Η θαλάσσια επιφανειακή θερμοκρασία (SST) χαρακτηρίζεται από μια αυξητική τάση, συνοδευόμενη από μεταβολές στην κλιματολογία και στη συχνότητα ακραίων τιμών. Μέγιστες και ελάχιστες τιμές της SST πιθανώς να συνδέονται με την παρουσία ακραίων καιρικών φαινομένων για την περιοχή μελέτης. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών παρατηρείται θέρμανση των επιφανειακών υδάτων, ιδιαίτερα από το 1990 και μετά. Με βάση την κλιματολογία της περιοχής μελέτης, σημαντική αύξηση της θερμοκρασίας παρατηρήθηκε κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο, ξεπερνώντας τη διαφορά του 1°C κατά τη διάρκεια των τελευταίων 25 ετών. Η εποχική διακύμανση της περιόδου 1998-2023, χαρακτηρίζεται από μια αυξητική τάση, ιδιαίτερα για τους μήνες Φεβρουάριο, Σεπτέμβριο και Νοέμβριο, με μέγιστη διαφορά τους 0.95°C. Η αύξηση της θαλάσσιας θερμοκρασίας φαίνεται να επηρεάζει άμεσα την αναπαραγωγική ικανότητα του φυτοβένθους, ενώ έμμεσα ωφελούνται τα εισβολικά είδη. Με την αύξηση της θαλάσσιας θερμοκρασίας αυξάνεται η τρωτότητα του φυτοβένθους και σε συνδυασμό με άλλες πιέσεις μειώνεται η ικανότητα επιβίωσης του. Ο κατακερματισμός του φυτοβενθικών ενδιαιτημάτων με υψηλή βιοποικιλότητα δεν έχει κατανοηθεί σε μεγάλο βαθμό, ενώ χρειάζεται περισσότερη ενημέρωση, έρευνα και επαρκής χρηματοδότηση.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Θετικές Επιστήμες
Λέξεις-κλειδιά:
φυτοβένθος, λιβάδια ποσειδωνίας, Αιγαίο, κλιματική αλλαγή, επιφανειακή θερμοκρασία
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
98
